Przedszkola i stowarzyszenia - jak mogą współpracować?

Coraz częściej pojawiają się głosy, że polska oświata nie może czekać na efekty rządowych reform, ale sama musi szukać sposobów rozwoju, zmian, wprowadzać innowacje. Edukacja przedszkolna szczególnie dobrze reaguje na te potrzeby. Coraz więcej w naszym kraju placówek nietypowych i dyrektorów z własnym pomysłem na ich działanie. Coraz więcej też organizacji pozarządowych, które za cel obrały sobie wspieranie oświaty w ogóle lub wspieranie konkretnej szkoły czy przedszkola. Nierzadko to właśnie stowarzyszenia są organami prowadzącymi placówki oświatowe - bądź zakładając je od zera, bądź też przejmując od samorządów i ocalając tym samym od likwidacji.

Czym jest stowarzyszenie?

Aby ocenić, czy ma sens współpraca przedszkoli ze stowarzyszeniami i jak może wyglądać, warto najpierw jasno powiedzieć, czym stowarzyszenia są, a czym z całą pewnością nie mogą być. Stowarzyszenie to organizacja pozarządowa, która zostaje założona w celu realizowania ściśle określonych celów. Cele te zapisane muszą być w statucie stowarzyszenia, który jest niezbędnym dokumentem wymaganym do założenia organizacji. Stowarzyszenie może być niezarejestrowane lub zarejestrowane, jednak tylko zarejestrowanie organizacji daje możliwość pełnego jej działania, obracania jakimikolwiek finansami i formalnego występowania w partnerstwie, na przykład z przedszkolami. Do zarejestrowania stowarzyszenia, obok wspomnianego już statutu, potrzeba co najmniej 15 osób, które wspólnie realizować chcą obrane cele i wspólnie działać według z góry określonych zasad. Rejestracja odbywa się we właściwym sądzie rejonowym. Stowarzyszenie może być finansowane ze składek członkowskich, dotacji i darowizn, a także dzięki zarobionym pieniądzom. W tym celu może prowadzić działalność odpłatną (np. wydawać gazetkę, którą sfinansuje z dochodów uzyskanych z jej sprzedaży) lub działalność gospodarczą (czyli zarabiać pieniądze na jednej działalności, aby móc je wydać na działalność innego rodzaju). Ważną cechą charakterystyczną stowarzyszeń jest jednak to, że są one organizacjami funkcjonującymi non-profit, czyli nie dla zysku. Członkowie stowarzyszenia nie działają w nim za określone wynagrodzenia, nie zyskują dla siebie prywatnie żadnych korzyści. Działają, aby pomagać innym, aby realizować cele zapisane w statucie i na to też przeznaczają wszelkie uzyskane środki finansowe. Najczęściej są wolontariuszami, którzy chcą pomagać i realizować własne pomysły. Stowarzyszenia na pewno nie są więc firmami, których celem jest zysk finansowy.

Co może dać przedszkolu współpraca ze stowarzyszeniem?

Współpraca przedszkola ze stowarzyszeniem może odbywać się na rozmaitych płaszczyznach i mieć różny poziom nasilenia i intensywności. Przede wszystkim jest wskazana wówczas, gdy przedszkolu i dyrekcji potrzebne są inne, nowe sposoby na zdobycie finansów, zmiany organizacyjne czy też rozwikłanie problemów. Stowarzyszenie, zarejestrowane i mające osobowość prawną, może pomagać przedszkolu finansowo i organizacyjnie. Może również reprezentować placówkę, która osobowości prawnej nie posiada, przed instytucjami przyznającymi granty i różnego rodzaju dofinansowania. Stowarzyszenie mogą założyć wewnątrz przedszkola nauczyciele czy rodzice dzieci uczęszczających do danej placówki. Stowarzyszenie wreszcie może być organem prowadzącym przedszkole, a więc zastąpić samorząd w prowadzeniu i finansowaniu placówki oświatowej. Przyjrzyjmy się wszystkim takim sytuacjom po kolei.

W poszukiwaniu przyjaznego stowarzyszenia

Najprostszym sposobem jest nawiązanie współpracy z organizacją już istniejącą. Oczywiście nie warto robić tego tylko i wyłącznie po to, aby przedszkole mogło wykazać się współpracą z organizacją pozarządową. Trzeba mieć pomysł, powód, dla którego wsparcie stowarzyszenia będzie przydatne. Każda inicjatywa, która kiełkuje w umysłach dyrekcji czy nauczycieli, a wydaje się niemożliwa do zrealizowania, to sygnał, by pomyśleć o współpracy ze stowarzyszeniem. Rzadko przedszkole może pozwolić sobie finansowo czy organizacyjnie na realizację wszelkich pomysłów. Kilka przykładów: