Dyrektorzy przedszkoli coraz częściej sięgają po różne nurty pedagogiczne, by dostosować metody pracy do potrzeb zarówno dzieci, jak i całego zespołu. Jakie nurty cieszą się popularnością i jakie praktyczne rozwiązania pomagają w prowadzeniu placówek przedszkolnych?

W edukacji przedszkolnej priorytetem jest zapewnienie dzieciom możliwości rozwoju w przyjaznym, wspierającym i bezpiecznym środowisku. To okres, w którym kształtują się podstawowe umiejętności społeczne, emocjonalne i poznawcze, dlatego tak ważne jest, aby wybrane podejście edukacyjne nie tylko wspierało rozwój umiejętności poznawczych, lecz także wartości i zdolności interpersonalne. Prowadząc szkolenia czy konsultacje indywidualne z osobami, które chcą dopiero założyć – lub już prowadzą – własne żłobki czy przedszkola, zawsze podkreślam, że nurt przewodni naszej placówki powinien być bliski naszemu sercu, dzięki czemu będziemy bardziej autentyczni w tym, co robimy, i dołączą do nas kadra oraz rodzice z dziećmi, dla których wybrany przez nas nurt jest równie bliski. Co ważne, wybierając odpowiedni nurt dla swojej placówki, warto pamiętać o potrzebach zarówno podopiecznych, jak i całej kadry.

Główne nurty pedagogiczne w edukacji przedszkolnej

Pedagogika Montessori

Pedagogika Montessori, zapoczątkowana przez włoską lekarkę i pedagożkę Marię Montessori, koncentruje się na wspieraniu autonomii dziecka i jego naturalnej ciekawości. Podejście Montessori podkreśla, że każde dziecko ma swoje tempo rozwoju i powinno mieć szansę na indywidualne doświadczenia. Pedagogika Montessori to metoda, która wspiera harmonijny rozwój dzieci poprzez szacunek dla ich indywidualności i naturalnych zainteresowań.

Praktyczne rozwiązania:

• Przestrzeń Montessori – dyrektorzy placówek często decydują się na organizację przestrzeni zgodnie z zasadami Montessori. Meble są dostosowane do wzrostu dzieci, a materiały edukacyjne są łatwo dostępne i oznaczone wizualnie, aby dzieci mogły same po nie sięgnąć.
• Nauka przez samodzielność – dzieci uczą się poprzez angażowanie w codzienne czynności, takie jak nakrywanie do stołu czy podlewanie roślin. Dyrektorzy placówek Montessori wspierają nauczycieli w tworzeniu warunków, w których dzieci mają przestrzeń do podejmowania odpowiedzialnych działań na miarę swoich możliwości.
• Indywidualne podejście – edukacja Montessori zakłada, że każde dziecko rozwija się w swoim własnym tempie. Programy nauczania są elastyczne i dostosowane do potrzeb indywidualnych uczniów, dzięki czemu każde dziecko może zdobywać wiedzę w sposób najlepiej odpowiadający jego zainteresowaniom i umiejętnościom.
• Rola nauczyciela jako przewodnika – w przeciwieństwie do tradycyjnego modelu, gdzie nauczyciel przekazuje wiedzę, w Montessori jest on raczej obserwatorem i wsparciem. Nauczyciel wchodzi w rolę przewodnika, który ułatwia dzieciom samodzielne odkrywanie świata, dostarczając im odpowiednich narzędzi.
• Rozwój społeczny i współpraca – klasy Montessori są zazwyczaj zróżnicowane wiekowo, co sprzyja rozwijaniu umiejętności społecznych. Starsze dzieci mogą pomagać młodszym, co rozwija ich zdolności przywódcze i empatię. Współpraca i wzajemne wsparcie są istotnymi wartościami tego podejścia.
• Montessori w praktyce prowadzenia placówki edukacyjnej – implementacja pedagogiki Montessori w placówce edukacyjnej wymaga szczególnego podejścia do organizacji przestrzeni, szkolenia kadry oraz ścisłej współpracy z rodzicami.

Pedagogika Reggio Emilia

Nurt Reggio Emilia, rozwinięty we Włoszech, opiera się na przekonaniu, że każde dziecko jest twórcą własnej wiedzy i że proces edukacyjny powinien być elastyczny i interaktywny. Nauczyciel odgrywa rolę partnera i przewodnika, a edukacja jest oparta na projektach, które angażują dzieci na wielu poziomach.

Praktyczne rozwiązania: