STAN PRAWNY NA 10 KWIETNIA 2025

W 2025 r. egzamin ósmoklasisty będzie się odbywał od 13 do 15 maja. Wiele obowiązków związanych z jego organizacją spoczywa wprawdzie na dyrektorze, ale nauczyciele również powinni być świadomi procedury przeprowadzania tego sprawdzianu oraz szczegółów dotyczących jego przebiegu. Nowością będzie np. fakt, że w tym roku czas trwania poszczególnych egzaminów zostanie wydłużony. O czym jeszcze warto pamiętać podczas organizowania tegorocznego sprawdzianu?

Zgodnie z art. 3 pkt 21d Ustawy o systemie oświaty egzamin ósmoklasisty przeprowadzany jest w ostatnim roku nauki w szkole podstawowej, a w szkole artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej – w klasie, której zakres nauczania odpowiada klasie VIII szkoły podstawowej. Test sprawdza wiadomości i umiejętności ucznia lub słuchacza określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego. Wiele obowiązków organizacyjnych dotyczących jego przeprowadzania spoczywa wprawdzie na dyrektorze szkoły, ale nauczyciele również powinni być świadomi jego przebiegu.

Przewodniczący zespołu egzaminacyjnego

Osobą odpowiedzialną za organizację i przebieg egzaminu ósmoklasisty jest dyrektor szkoły (art. 44zzs ust. 1 uso.), który jednocześnie pełni funkcję przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego. W przypadku choroby przewodniczącego lub innych ważnych przyczyn, które uniemożliwiałyby mu udział w egzaminie ósmoklasisty albo wynikały z konieczności zapewnienia właściwej organizacji testów, przewodniczącym zespołu egzaminacyjnego może być osoba wskazana przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej (art. 44zzs ust. 3 uso.).

Według art. 44zzs ust. 5 pkt 1 uso. przewodniczący zespołu informuje uczniów o egzaminie ósmoklasisty. Oznacza to, że dyrektor lub upoważniony przez niego nauczyciel powinni przekazać uczniom informacje o:

• harmonogramie i zasadach przeprowadzania egzaminu,
• zasadach zaznaczania odpowiedzi na karcie odpowiedzi,
• zakazie wnoszenia do sali egzaminacyjnej urządzeń telekomunikacyjnych oraz korzystania z takich urządzeń w tej sali (z wyjątkiem urządzeń zawierających aplikację monitorującą stan zdrowia ucznia),
• konieczności samodzielnego rozwiązywania zadań w czasie egzaminu.

Powołanie zespołu egzaminacyjnego

Najpóźniej na dwa miesiące przed terminem egzaminu ósmoklasisty przewodniczący zespołu egzaminacyjnego powinien powołać członków tego zespołu (§ 14 ust. 1 Rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty). Możliwe jest również powołanie zastępcy przewodniczącego zespołu spośród jego członków. Przepisy wymagają, by przewodniczący zespołu lub jego zastępca odbyli szkolenie w zakresie organizacji egzaminu organizowane przez OKE w roku szkolnym, w którym przeprowadzany jest egzamin (przepisy szczególne dopuszczają, by szkolenie to zostało przeprowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość). Następnie analogiczne szkolenie powinni przeprowadzić dla nauczycieli zatrudnionych w danej szkole wchodzących w skład zespołów nadzorujących.

Powołanie zespołów nadzorujących

Stosownie do art. 44zzs ust. 4 pkt 1 uso. przewodniczący zespołu egzaminacyjnego powołuje spośród członków zespołu egzaminacyjnego zespoły nadzorujące przebieg egzaminu ósmoklasisty w poszczególnych salach egzaminacyjnych oraz wyznacza przewodniczących tych zespołów. Do powołania zespołów powinno dojść nie później niż na miesiąc przed terminem egzaminu (§ 15 ust. 2 ww. Rozporządzenia). Przepisy dają możliwość, by w przypadku nieobecności przewodniczącego zespołu nadzorującego lub członka tego zespołu z powodu choroby lub innych ważnych przyczyn powołać w zastępstwie innego przewodniczącego zespołu nadzorującego lub członka tego zespołu, żeby zapewnić ciągłość prac (§ 15 ust. 3).

W skład zespołu nadzorującego musi wejść co najmniej dwóch nauczycieli, z tym że co najmniej jeden powinien być zatrudniony w:

• szkole, w której jest przeprowadzany egzamin ósmoklasisty (nauczyciel ten pełni wówczas funkcję przewodniczącego zespołu),
• innej szkole lub w placówce (nauczyciel taki zostaje powołany w skład zespołu w porozumieniu z dyrektorem szkoły lub placówki, w której jest zatrudniony).

W przypadku braku możliwości powołania w skład zespołu nadzorującego nauczyciela zatrudnionego w szkole, w której jest przeprowadzany egzamin ósmoklasisty, albo nauczyciela zatrudnionego w innej szkole lub w placówce – w skład zespołu nadzorującego mogą wchodzić:

• inni nauczyciele, w tym osoby posiadające kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska nauczyciela niezatrudnione w szkole,
• przedstawiciele organu sprawującego nadzór pedagogiczny, organu prowadzącego, placówki doskonalenia nauczycieli lub poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, nieposiadający kwalifikacji wymaganych do zajmowania stanowiska nauczyciela.

Dla tych osób przewodniczący zespołu egzaminacyjnego powinien przeprowadzić szkolenie w zakresie organizacji egzaminu. Co więcej, w takiej sytuacji przewodniczącego zespołu nadzorującego wyznacza przewodniczący zespołu egzaminacyjnego (jednak przewodniczącym zespołu nadzorującego może być wyłącznie nauczyciel zatrudniony w szkole, w której jest przeprowadzany egzamin ósmoklasisty, lub nauczyciel zatrudniony w innej szkole lub w placówce, który uczestniczył w przeprowadzaniu egzaminu ósmoklasisty).

W skład zespołu nadzorującego, zamiast jednego z powyższych nauczycieli, mogą wchodzić nauczyciel wspomagający lub specjalista z zakresu danego rodzaju niepełnosprawności, niedostosowania społecznego lub zagrożenia niedostosowaniem społecznym (§ 16 ust. 10). Ponadto, jeżeli do egzaminu ósmoklasisty z matematyki przeprowadzanego w języku danej mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub języku regionalnym albo egzaminu ósmoklasisty z języka obcego nowożytnego przystępuje uczeń, który korzysta z dostosowania warunków przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty polegającego na obecności i pomocy nauczyciela wspomagającego, w skład zespołu nadzorującego przebieg egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu w danej sali egzaminacyjnej zamiast jednego z nauczycieli, o których mowa powyżej, może wchodzić nauczyciel danego języka będący nauczycielem wspomagającym (§ 16 ust. 12 Rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty.

Ważne!
Jeżeli w sali egzaminacyjnej, w której jest przeprowadzany egzamin ósmoklasisty, jest więcej niż 30 uczniów, liczbę członków zespołu nadzorującego zwiększa się o 1 osobę na każdych kolejnych 25 uczniów.

Wyznaczając członków zespołów nadzorujących, należy pamiętać, że w skład tego zespołu nie może wchodzić (§ 16 ust. 11):

• w przypadku egzaminu z języka polskiego – nauczyciel języka polskiego,
• w przypadku egzaminu z matematyki – nauczyciel matematyki,
• w przypadku egzaminu z języka obcego nowożytnego – nauczyciel języka, z zakresu którego jest przeprowadzany egzamin w danej sali.

Najważniejsze zadania przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego: