STAN PRAWNY NA 9 KWIETNIA 2025

Arkusz organizacji pracy przedszkola należy uznać za najważniejszy dokument pozwalający na zaplanowanie pracy przedszkola w kolejnym roku szkolnym. Choć jest to dokument planistyczny, swoją treścią nie wiąże on całkowicie dyrektora i organu prowadzącego.

Pierwszy arkusz przekazuje się organowi prowadzącemu jeszcze w kwietniu, a więc przed ruchem kadrowym, gdy wiele decyzji dotyczących zatrudnienia nie zostało jeszcze podjętych, w związku z tym obowiązujące przepisy zawierają wprost regulacje umożliwiające dokonywanie zmian w treści arkusza, a ponieważ jego kolejne wersje, przyjmowane we wrześniu, mają już odpowiadać faktycznej organizacji pracy przedszkola, często uważa się, że pierwszy arkusz (opracowywany jeszcze w kwietniu przez dyrektora i przyjmowany w maju przez organ prowadzący) jest jedynie projektem właściwego arkusza, przez który rozumie się arkusz z wprowadzonymi do niego zmianami.

Obowiązek przyjmowania arkusza

Obowiązek przyjmowania arkusza organizacji pracy nie dotyczy jednak wszystkich przedszkoli, choć też – z drugiej strony – nie dotyczy on wyłącznie przedszkoli samorządowych. Ustawa z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw wprowadziła do art. 110 ust. 2 Prawa oświatowego ust. 2a, z którego wynika obowiązek opracowywania arkusza w przedszkolach publicznych prowadzonych przez osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego lub osobę fizyczną. Zgodnie z art. 110 ust. 2a Prawa oświatowego w przypadku szkół lub przedszkoli prowadzonych przez osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego lub osobę fizyczną, arkusz organizacji przedszkola opracowuje dyrektor przedszkola, uwzględniając ramowe plany nauczania, a następnie przekazuje do zaopiniowania zakładowym organizacjom związkowym będącym:

• jednostkami organizacyjnymi organizacji związkowych reprezentatywnych w rozumieniu Ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego albo
• jednostkami organizacyjnymi organizacji związkowych wchodzących w skład organizacji związkowych reprezentatywnych w rozumieniu tej ustawy, zrzeszających nauczycieli

– które przedstawiły dyrektorowi przedszkola informację, o której mowa w art. 25¹ ust. 2 Ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych. Przepis ten wskazuje, że uprawnienia zakładowej organizacji związkowej przysługują organizacji zrzeszającej co najmniej 10 członków będących:

• pracownikami u pracodawcy objętego działaniem tej organizacji lub
• innymi niż pracownicy osobami wykonującymi pracę zarobkową, które świadczą pracę przez co najmniej 6 miesięcy na rzecz pracodawcy objętego działaniem tej organizacji.

Zakładowa organizacja związkowa przedstawia pracodawcy, co 6 miesięcy (według stanu na 30 czerwca i 31 grudnia), w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po tym okresie, informację o liczbie członków.

Prawo oświatowe wymaga, aby arkusz był opiniowany przez organizacje związkowe reprezentatywne w rozumieniu Ustawy o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego albo wchodzące w skład tych organizacji reprezentatywnych. Stosownie do art. 23 tego aktu za reprezentatywne organizacje związkowe uznaje się ogólnokrajowe związki zawodowe, ogólnokrajowe zrzeszenia (federacje) związków zawodowych i ogólnokrajowe organizacje międzyzwiązkowe (konfederacje), które spełniają łącznie następujące kryteria:

• zrzeszają więcej niż 300 tys. członków będących osobami wykonującymi pracę zarobkową,
• działają w podmiotach gospodarki narodowej, których podstawowy rodzaj działalności jest określony w więcej niż w połowie sekcji Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), o której mowa w przepisach o statystyce publicznej.

Obecnie w kraju działają trzy reprezentatywne organizacje związkowe:

• Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” (NSZZ „Solidarność”),
• Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ),
• Forum Związków Zawodowych (FZZ).