STAN PRAWNY NA 30 STYCZNIA 2025
Podstawową regulacją określającą zasady wypłaty wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny zastępstw doraźnych jest art. 35 ust. 3 Karty nauczyciela, zgodnie z którym wynagrodzenie to wypłaca się według stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela, z uwzględnieniem dodatku za warunki pracy.
Przepis ten uzupełnia art. 30 ust. 6 pkt 2 KN, który mówi, że regulamin wynagradzania nauczycieli, przyjmowany przez radę gminy w drodze uchwały, określa szczegółowe warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw. Regulamin taki może np. stanowić, że:
„(…) wynagrodzenie za jedną godzinę ponadwymiarową i godzinę doraźnego zastępstwa oblicza się, dzieląc przyznaną nauczycielowi stawkę wynagrodzenia zasadniczego (łącznie z dodatkiem za warunki pracy, jeżeli praca w godzinach ponadwymiarowych oraz doraźnego zastępstwa odbywa się w warunkach trudnych, uciążliwych) przez miesięczną liczbę godzin tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć, ustalonego dla rodzaju zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych, realizowanych w ramach godzin ponadwymiarowych lub doraźnego zastępstwa nauczyciela”.
Zasady te wydają się jasne. Można dodać, że przytoczony tu zapis jest rozwiązaniem dosyć powszechnie stosowanym i można go spotkać w wielu dokumentach przyjmowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, jednak nie oznacza to, że wszędzie jest on tak samo rozumiany. W przedszkolach samorządowych, w których stosować należy art. 35 KN i regulamin wynagradzania nauczycieli przyjęty uchwałą, są zatrudnieni nauczyciele pracujący w wymiarze pensum zależnym od wieku dzieci uczęszczających do grup, którymi się zajmują, czyli w wymiarach 22 i 25 godzin. Zatrudnieni są też specjaliści, tacy jak logopeda, pedagog specjalny czy psycholog, którzy mają pensum ustalone przez organ prowadzący, nie wyższe niż 22 godziny, mogące więc wynosić 18 lub 20 godzin. W efekcie pojawia się często pytanie: z jakiego wymiaru pensum wypłaca się wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i czy nie powinno być to pensum zastępowanego nauczyciela?