STAN PRAWNY NA 14 STYCZNIA 2025
Przedszkole jest miejscem, w którym dzieci spędzają wiele godzin każdego dnia. To tutaj poznają świat, rozwijają zdolności społeczne i emocjonalne, nawiązują pierwsze relacje z rówieśnikami. Okres przedszkolny jest więc bardzo ważny w życiu tak młodego człowieka, który uczy się w tym czasie także podstawowych umiejętności, takich jak czytanie, pisanie i liczenie.
Na etapie przedszkola nauczyciele zauważają też pierwsze niepokojące symptomy mogące świadczyć o różnego rodzaju opóźnieniach u dziecka, które rodzą potrzebę organizacji dla niego dodatkowego wsparcia. Oczywiście każdy wychowanek rozwija się w swoim tempie, jednakże niektórzy z nich z powodu różnych deficytów, w tym rozwojowych, mogą napotkać rozmaite trudności, np. w nauce lub w relacjach z rówieśnikami. Dlatego ważna jest dobrze zorganizowana i sprawnie udzielana w przedszkolu pomoc psychologiczno-pedagogiczna, która wspiera rozwój dzieci i pomaga im w pokonywaniu ewentualnych trudności.
Zasady organizacji i udzielania pomocy
Zgodnie z § 2 ust. 1 Rozporządzenia MEN z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach udzielana dziecku w przedszkolu pomoc psychologiczno-pedagogiczna polega na rozpoznawaniu i zaspokajaniu jego indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz rozpoznawaniu indywidualnych możliwości psychofizycznych i czynników środowiskowych wpływających na jego funkcjonowanie w przedszkolu.
Pomocą psychologiczno-pedagogiczną są objęte dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, które posiadają opinię publicznej lub niepublicznej poradni pedagogiczno-psychologicznej zawierającą odpowiednie informacje o potrzebie objęcia dziecka tego rodzaju pomocą. Potrzeba ta może wynikać też z rozpoznań dokonanych przez nauczycieli i specjalistów zatrudnionych w przedszkolu oraz z orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego.
Celem udzielanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolu jest wspieranie potencjału rozwojowego dziecka i stwarzanie warunków do jego aktywnego i pełnego uczestnictwa w życiu przedszkola oraz w środowisku społecznym. Stosownie do § 2 ust. 2 przywołanego Rozporządzenia potrzeba objęcia dziecka pomocą psychologiczno-pedagogiczną wynikać może z różnych przyczyn, tj.:
- z niepełnosprawności,
- z niedostosowania społecznego,
- z zagrożenia niedostosowaniem społecznym,
- z zaburzeń zachowania lub emocji,
- ze szczególnych uzdolnień,
- ze specyficznych trudności w uczeniu się,
- z deficytów kompetencji i zaburzeń sprawności językowych,
- z choroby przewlekłej,
- z sytuacji kryzysowych lub traumatycznych,
- z niepowodzeń edukacyjnych,
- z zaniedbań środowiskowych związanych z sytuacją bytową dziecka i jego rodziny, sposobem spędzania czasu wolnego i kontaktami środowiskowymi,
- z trudności adaptacyjnych związanych z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanych z wcześniejszym kształceniem za granicą.
Udzielana w jednostce pomoc psychologiczno-pedagogiczna polega na wspieraniu także rodziców i nauczycieli w rozwiązywaniu problemów wychowawczych i dydaktycznych oraz rozwijaniu ich umiejętności wychowawczych w celu zwiększania efektywności pomocy udzielanej dzieciom (§ 2 ust. 3 Rozporządzenia). W przypadku placówek publicznych korzystanie z niej jest dobrowolne i nieodpłatne (§ 3 Rozporządzenia), w jednostkach niepublicznych natomiast – regulowane umową zawartą z dyrektorem przedszkola.
Za organizację i udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej odpowiada dyrektor przedszkola (§ 4 ust. 1 Rozporządzenia). Dyrektor ma prawo wyznaczyć osobę, która będzie pełniła funkcję koordynatora ds. udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Takie powierzenie może mieć formułę pisemną, być zawarte przez odrębne powierzenie stanowiska zamieszczone w aktach osobowych lub przez zapis w protokole rady pedagogicznej.
Pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolu udzielają dzieciom nauczyciele, wychowawcy grup oraz specjaliści wykonujący w przedszkolu zadania z zakresu tego rodzaju pomocy, w szczególności psycholodzy, pedagodzy, pedagodzy specjalni, logopedzi, doradcy zawodowi i terapeuci pedagogiczni, zwani w Rozporządzeniu „specjalistami” (§ 4 ust. 2 aktu).
Pomoc organizuje się i udziela jej we współpracy z:
- rodzicami dzieci,
- poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi,
- placówkami doskonalenia nauczycieli,
- innymi przedszkolami, szkołami i placówkami,
- organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami i podmiotami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży.
Według § 5 Rozporządzenia pomocy tej udziela się z inicjatywy:
- dziecka,
- rodziców dziecka,
- dyrektora przedszkola,
- nauczyciela, wychowawcy grupy wychowawczej lub specjalisty, prowadzących zajęcia z dzieckiem,
- pielęgniarki środowiska nauczania i wychowania lub higienistki przedszkolnej,
- poradni,
- asystenta edukacji romskiej,
- pomocy nauczyciela,
- pracownika socjalnego,
- asystenta rodziny,
- kuratora sądowego,
- organizacji pozarządowej, innej instytucji lub podmiotu działających na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży.