STAN PRAWNY NA 6 GRUDNIA 2024
Pojęcia nauczyciela prowadzącego oraz nauczyciela wspomagającego nie występują wprost w przepisach szeroko rozumianego prawa oświatowego. Na czym polegają różnice między tymi stanowiskami i jak zgodnie z prawem oświatowym określić obowiązki nauczyciela prowadzącego i nauczyciela wspomagającego w klasie?
Nauczyciel prowadzący to po prostu nauczyciel, który prowadzi zajęci w danej grupie. Pojęcie nauczyciela wspomagającego występuje natomiast jedynie potocznie, ponieważ w obowiązujących przepisach osoba taka nazywana jest nauczycielem współorganizującym kształcenie.
Zadania nauczyciela prowadzącego
Nie istnieją przepisy zawierające szczegółowy katalog zadań nauczyciela prowadzącego. Odwołać się tu można jednak do art. 6 Karty nauczyciela, który określa podstawowe obowiązki każdego pedagoga. Zgodnie z tą regulacją nauczyciel obowiązany jest:
- rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą, w tym zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę,
- wspierać każdego ucznia w jego rozwoju,
- dążyć do pełni własnego rozwoju osobowego,
- doskonalić się zawodowo, zgodnie z potrzebami szkoły,
- kształcić i wychowywać młodzież w umiłowaniu Ojczyzny, w poszanowaniu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka,
- dbać o kształtowanie u uczniów postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z ideą demokracji, pokoju i przyjaźni między ludźmi różnych narodów, ras i światopoglądów.
Wszystkie szczegółowe obowiązki nauczyciela muszą się mieścić w tym katalogu podstawowych zadań, jakie nauczyciel wykonuje. Jako przykład można tu wskazać regulację § 14 ust. 1 Rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach, zgodnie z którym przerwy w zajęciach uczniowie spędzają pod nadzorem nauczyciela. Jest to oczywiście obowiązek, który wskazuje wprost na konieczność zapewnienia uczniom bezpieczeństwa w czasie zajęć, ale mieszczący się w podstawowych zadaniach nauczyciela wynikających z art. 6 KN.
Co do zasady można wskazać, że nauczyciel zajmuje stanowisko samodzielne w tym zakresie, iż jest odpowiedzialny za zrealizowanie powierzonych mu zadań związanych z nauczaniem i opieką, i zajęcia może prowadzić bez udziału innej osoby.
Kwalifikacje nauczyciela prowadzącego są natomiast określone w Rozporządzeniu w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli. Określa ono jednak wymagania odrębnie dla różnych typów jednostek oświatowych czy stanowisk. Przykładowo określa kwalifikacje do zajmowania stanowiska w szkołach podstawowych na poszczególnych etapach edukacyjnych, ale także kwalifikacje nauczyciela bibliotekarza czy nauczyciela teoretycznych przedmiotów zawodowych.
Zadania nauczyciela współorganizującego (wspomagającego)
Pojęciem nauczyciela współorganizującego posługuje się z kolei Rozporządzenie w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym