STAN PRAWNY NA 15 LISTOPADA 2024
Likwidacja przedszkola niepublicznego to wieloetapowa i długotrwała procedura. Osoba prowadząca jednostkę niepubliczną, decydując się na jej likwidację, musi zwrócić szczególną uwagę na terminy, jakich musi dochować, aby sam akt likwidacji stał się wykonalny.
Likwidację przedszkola niepublicznego można przeprowadzać zgodnie z wolą osoby prowadzącej placówkę albo też w przypadkach wskazanych w Prawie oświatowym, tj. w sposób od tej osoby niezależny – wówczas zastosowanie ma art. 169 ust. 2 w zw. z ust. 1, zgodnie z którym wykreślenie z ewidencji następuje w drodze decyzji, w terminie określonym w decyzji i jest równoznaczne z likwidacją przedszkola. Wpis do ewidencji podlega wykreśleniu w przypadku:
- niepodjęcia działalności przez przedszkole w terminie wskazanym w zgłoszeniu do ewidencji,
- prawomocnego orzeczenia sądu zakazującego osobie fizycznej prowadzącej przedszkole prowadzenia działalności oświatowej,
- stwierdzenia w trybie nadzoru pedagogicznego, że działalność przedszkola lub organu prowadzącego przedszkole jest niezgodna z przepisami Prawa oświatowego, Ustawy o systemie oświaty, wydanych na ich podstawie rozporządzeń lub statutem, jeżeli przedszkole lub osoba prowadząca to przedszkole w wyznaczonym terminie nie zastosują się do polecenia organu sprawującego nadzór pedagogiczny.
Uznanie działalności za niezgodną z prawem jest z reguły wynikiem kontroli prowadzonej przez organ nadzoru pedagogicznego. Naruszenia prawa dokonywane w przedszkolu skutkują wezwaniem do ich usunięcia, czyli doprowadzenia do stanu nienaruszającego litery prawa. Niewykonanie takiego polecenia jest powodem wykreślenia przedszkola z ewidencji, co jest równoznaczne z jego likwidacją.
Zasady likwidacji
Podejmując decyzję o likwidacji przedszkola niepublicznego, osoba prowadząca stosuje regulację art. 172 ust. 4 i 5 Prawa oświatowego, w myśl którego:
- może ona je zlikwidować z końcem roku szkolnego – w tym przypadku jest ona zobowiązana co najmniej na sześć miesięcy przed terminem likwidacji zawiadomić o tym zamiarze i jego przyczynach: rodziców dzieci, organ, o którym mowa w art. 168 ust. 1 i 2, oraz gminę, na której terenie jest położona placówka,
- dokumentację przebiegu nauczania zlikwidowanego przedszkola przekazuje organowi sprawującemu nadzór pedagogiczny, w terminie jednego miesiąca od dnia zakończenia likwidacji (po zakończeniu likwidacji wpis do ewidencji ulega wykreśleniu).
Można zwrócić uwagę na podobieństwo tych przepisów do regulacji zawartych w art. 89 Prawa oświatowego, określających zasady likwidacji jednostek publicznych. Według ust. 1 szkoła publiczna może być zlikwidowana z końcem roku szkolnego przez organ prowadzący szkołę, po zapewnieniu przez ten organ uczniom możliwości kontynuowania nauki w innej szkole publicznej tego samego typu, a także kształcącej w tym samym lub zbliżonym zawodzie. Organ prowadzący jest zobowiązany, co najmniej na sześć miesięcy przed terminem likwidacji, zawiadomić o zamiarze likwidacji szkoły: rodziców uczniów, a w przypadku uczniów pełnoletnich – tych uczniów, właściwego kuratora oświaty oraz organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego właściwej do prowadzenia szkół danego typu. Co prawda jest tu mowa o likwidacji szkoły, ale zarówno art. 172, jak i art. 89 ust. 1 Prawa oświatowego należy interpretować w powiązaniu z art. 4 pkt 1 tej ustawy, w myśl którego ilekroć w dalszych przepisach tego aktu jest mowa bez bliższego określenia o szkole, należy przez to rozumieć również przedszkole.
Przedszkole jest jednak jednostką nieferyjną, niezbędne jest więc ustalenie, czy warunek likwidacji z końcem roku szkolnego ma zastosowanie do tego typu placówki. Według art. 89 ust. 8 Prawa oświatowego przepisy ust. 1–7 stosuje się odpowiednio do placówek publicznych, z wyjątkiem warunku o likwidacji z końcem roku szkolnego. Nie ma zarazem w Prawie oświatowym