STAN PRAWNY NA 10 PAŹDZIERNIKA 2024
Dyrektorom placówek oświatowych zdarza się popełniać błędy, które nie muszą być wyrazem złej woli, lecz mogą wynikać np. ze zwykłego niedopatrzenia. Błędy takie – w zależności od tego, czy są błędami formalnymi, czy merytorycznymi – mogą powodować określone skutki prawne. W artykule opisane zostały trzy najczęstsze sytuacje, w których dochodzi do popełnienia tego rodzaju błędów.
Nieuzasadnione skrócenie okresu powierzenia stanowiska dyrektora
O tym, czy błąd w akcie powierzenia stanowiska dyrektora bądź odwołania z niego wpływa na ważność czynności dokonywanej danym dokumentem, decyduje charakter tego błędu. Należy odróżnić błąd formalny od błędu merytorycznego, który jest skutkiem naruszenia przepisów prawa i wpływa na ważność danej czynności.
Błędem dotyczącym nieprawidłowego zastosowania przepisów będzie np. powierzenie stanowiska dyrektora na okres krótszy niż pięć lat bez wymaganego uzasadnienia. Załóżmy, że stanowisko dyrektora zostało powierzone zarządzeniem na okres od 1 września 2024 r. do 31 sierpnia 2026 r. Jednocześnie uzasadnienie do zarządzenia nie określa przyczyn, dla których powierzenie zostało skrócone albo uzasadnia ten fakt w sposób wadliwy, choćby poprzez wskazanie, że kandydat, który wygrał konkurs na stanowisko dyrektora, nie posiadał doświadczenia związanego z pracą na takim stanowisku, dlatego krótszy okres powierzenia stanowi niejako okres próbny, w czasie którego nowy dyrektor będzie zdobywał wymagane doświadczenie.
Należy podkreślić, że Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe nie przewiduje możliwości skrócenia okresu powierzenia stanowiska dyrektora w przypadku, gdy osoba wybrana na to stanowisko nie posiada w tym obszarze odpowiedniego doświadczenia. Regulacja zawarta w art. 63 ust. 21 tego aktu formułuje zasadę powierzania stanowiska dyrektora na pięć lat szkolnych, przy czym zasada ta – o czym trzeba pamiętać – nie ma charakteru bezwzględnego. Zdanie drugie tego przepisu umożliwia powierzenie stanowiska dyrektora wyłonionemu w drodze konkursu kandydatowi na okres krótszy niż pięć lat, nie krótszy jednak niż jeden rok szkolny, w uzasadnionych przypadkach. Zarazem Prawo oświatowe nie definiuje pojęcia „uzasadnionego przypadku”, stąd uznać należy, że mamy tutaj do czynienia z pojęciem niedookreślonym, co oznacza, że to organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego, jako powierzający stanowisko dyrektora, dokonuje każdorazowej oceny, czy w danym przypadku występują okoliczności uzasadniające powierzenie stanowiska dyrektora na czas krótszy niż pięć lat szkolnych.
Sam fakt oddania oceny w ręce organu prowadzącego nie jest równoznaczny z tym, że może on podjąć decyzję całkowicie dowolnie, w szczególności zaś – powierzyć stanowisko dyrektora jedynie na dwa lata w przypadku, gdy takiej decyzji nie sposób właściwie uzasadnić. Jak bowiem zauważył Sąd Najwyższy w Wyroku z dnia 15 kwietnia 1999 r.
