STAN PRAWNY NA 4 PAŹDZIERNIKA 2024

Nowe regulacje dotyczące ochrony dzieci przed przemocą wprowadziły obowiązek uzyskania przez szkołę informacji z Krajowego Rejestru Karnego na temat wszystkich osób dorosłych, które będą miały kontakt z uczniem w szkole. Jak interpretować te przepisy w kontekście rodziców odwiedzających placówkę lub wyjeżdżających z klasą na wycieczkę?

Ustawa o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich ma na celu kompleksową dbałość o bezpieczeństwo osób poniżej 18. roku życia. Wprowadzono do niej dodatkowo, obok szczególnych środków ochrony przeciwdziałających zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym, katalog szczególnych środków ochrony małoletnich:

• szczególnym środkiem ochrony przeciwdziałającym zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym jest Rejestr Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym (instytucja wprowadzona już w 2017 r.),
• szczególnym środkiem ochrony dzieci i młodzieży są natomiast standardy ochrony małoletnich, które szkoły miały obowiązek wprowadzić do 15 sierpnia 2024 r.

Informacja z KRK

Nowelizacja przepisów wprowadziła jeszcze jedną zmianę, jaką jest obowiązek uzyskania informacji z Krajowego Rejestru Karnego. W pierwszej kolejności należy się tu odnieść do regulacji z art. 21 ust. 1 Ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich, zgodnie z którym „(…) przed nawiązaniem z osobą stosunku pracy lub przed dopuszczeniem osoby do innej działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi na pracodawcy lub innym organizatorze takiej działalności oraz na osobie, z którą ma być nawiązany stosunek pracy lub która ma być dopuszczona do takiej działalności, ciążą obowiązki określone w ust. 2–8”.

Ważne!
Obowiązek uzyskania informacji z KRK odnosi się zatem do osób, z którymi nawiązywany jest stosunek pracy, a więc pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę lub aktu mianowania, ale również do osób, których ze szkołą czy przedszkolem nie łączy żaden stosunek pracy, ale które są dopuszczane do działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, uprawianiem sportu itd.

Katalog możliwych działań objętych obowiązkami określonymi w Ustawie jest bardzo szeroki, obejmuje także realizację zainteresowań małoletniego, więc w praktyce trudno wskazać dziedzinę, która tymi obowiązkami nie będzie objęta. Do obowiązków tych należy natomiast m.in. konieczność przedstawienia informacji „(…) z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w Ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2023 r. poz. 1939) lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego”.

Przykładowo Rozdział XXV Kodeksu karnego dotyczy przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności. Wszystkie zatem osoby dopuszczane do działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem itd. osób małoletnich muszą przedstawić dyrektorowi szkoły, przedszkola czy placówki stosowną informację z KRK.

Obowiązek uzyskania informacji z KRK a praktyka szkolna

Przeanalizujmy kilka przykładów, w których dyrektor szkoły dopuszcza osoby niezatrudnione w tej jednostce do wykonywania zadań z małoletnimi.

• Udział rodzica w wyciecze szkolnej 

Można w tym przypadku zacytować art. 21 ust. 10 Ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich, według którego „(…) wykonanie obowiązków, o których mowa w ust. 1–8, nie jest wymagane przed dopuszczeniem do działalności związanej z wychowaniem (…) małoletnich lub z opieką nad nimi członka rodziny małoletniego lub osoby znanej osobiście rodzicowi małoletniego albo przedstawicielowi ustawowemu małoletniego, gdy jest ona wykonywana w stosunku do małoletniego dziecka, którego rodzic albo przedstawiciel ustawowy są dopuszczającymi do działalności”.