STAN PRAWNY NA 16 LIPCA 2024

Stosowanie monitoringu wizyjnego jest jednym z podstawowych sposobów na poprawę bezpieczeństwa w przedszkolu. Rozwiązanie takie budzi jednak niekiedy pewne wątpliwości, związane głównie z potencjalnym naruszeniem godności uczniów oraz bezprawną chęcią kontrolowania za pomocą kamer pracy nauczycieli. Co na temat monitoringu wizyjnego w przedszkolach mówią przepisy?

Monitoring wizyjny w przedszkolach a przepisy RODO

Dla funkcjonowania monitoringu wizyjnego w przedszkolach kluczowe znaczenie miało wejście w życie 25 maja 2018 r. tzw. RODO. W rezultacie konieczne stało się wprowadzenie odpowiednich zmian w polskich przepisach regulujących problematykę ochrony danych osobowych. Dotyczyło to m.in. tak istotnej kwestii, jak zasady funkcjonowania monitoringu wizyjnego w jednostkach oświatowych. Stosowne regulacje prawne w tym względzie zostały umieszczone w art. 108a Prawa oświatowego. Co istotne, przepis ten został zamieszczony w Rozdziale 5 wspomnianej Ustawy, dotyczącym organizacji kształcenia, wychowania i opieki w publicznych jednostkach oświaty.

Monitoring wizyjny stosuje się wyłącznie w określonych celach

Pierwszą istotną kwestią związaną z instalacją monitoringu wizyjnego w jednostce oświatowej, w tym w przedszkolu, jest to, że jego wprowadzenie musi być uzasadnione określonym w art. 108a ust. 1 celem, którym jest zapewnienie bezpieczeństwa uczniom i pracownikom lub ochrona mienia przedszkola, a montaż monitoringu musi być rozwiązaniem niezbędnym do osiągnięcia tego celu. Należy z tego wywnioskować, że w pierwszej kolejności dyrektor jednostki oświatowej powinien wziąć pod uwagę alternatywne rozwiązania organizacyjne, które mogłyby pozwolić na zrealizowanie celu, jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa uczniów oraz pracowników, a także ochrona mienia przedszkolnego. Jedynie w przypadku, gdy rozwiązania alternatywne dla monitoringu wizyjnego okażą się nieskuteczne, przepisy Prawa oświatowego dopuszczają instalację kamer monitoringu.

Montaż monitoringu wymaga przeprowadzenia uzgodnień i konsultacji

Kolejnym obowiązkiem związanym z instalacją monitoringu wizyjnego w przedszkolu jest konieczność uzgodnienia tego zamiaru z organem prowadzącym (przepisy nie wskazują dokładnej formy uzgodnienia, w praktyce mogą być to pisemne oświadczenie organu prowadzącego bądź adnotacja na złożonym przez dyrektora przedszkola piśmie w sprawie monitoringu). Jest to oczywiste, jeżeli weźmiemy pod uwagę chociażby konieczność poniesienia w związku z tym kosztów czy katalog zadań spoczywających na organie prowadzącym. Należy bowiem pamiętać, że art. 10 ust. 1 pkt 1 Prawa oświatowego wymienia tu zapewnienie warunków działania przedszkola, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki. Dodatkowo dyrektor przedszkola, który planuje montaż monitoringu wizyjnego, jest obowiązany do przeprowadzenia (jeszcze przed podjęciem ostatecznej decyzji o instalacji) odpowiednich konsultacji z radą pedagogiczną i radą rodziców. Celem powyższych konsultacji powinny być chęć wypracowania alternatywnych wobec monitoringu wizyjnego środków zapewniania dzieciom bezpieczeństwa, a także omówienie zakresu i sposobu funkcjonowania mającego zostać zainstalowanego w przedszkolu monitoringu.

Monitoring może być stosowany tylko w określonym zakresie

Jeżeli w trakcie powyższych uzgodnień i konsultacji okaże się, że przedszkole nie może zapewnić bezpieczeństwa uczniom i pracownikom oraz ochronić mienia w alternatywny sposób, w rezultacie czego podjęta zostanie decyzja o instalacji monitoringu wizyjnego, koniecznie należy pamiętać o tym, że jego stosowanie jest możliwe wyłącznie w dopuszczalnym przez przepisy zakresie. Art. 108a ust. 1 Prawa oświatowego zakłada, że monitoring może obejmować pomieszczenia przedszkola, a także teren wokół niego. Istotne doprecyzowanie tego założenia nastąpiło w art. 108a ust. 3 Prawa oświatowego, w którym wskazano, że monitoring nie może obejmować:

• pomieszczeń, w których odbywają się zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze,