STAN PRAWNY NA 5 LIPCA 2024

Czy obowiązujące przepisy prawa oświatowego dopuszczają możliwość utworzenia filii przedszkola? Jakie warunki należy – ewentualnie – spełnić, aby prowadzenie zajęć w dodatkowej lokalizacji było możliwe? Czy spełnianie tych warunków jest z kolei zależne od typu prowadzonej jednostki?

Pojęcie „filii” w świetle prawa

Prowadzenie zajęć w innej lokalizacji niż główna siedziba przedszkola jest często spotykaną praktyką. Zdarza się też, że owa siedziba zajmuje więcej niż jeden budynek. Rozwiązanie to ułatwia organizację pracy placówki i określa się je zazwyczaj jako prowadzenie zajęć w filii przedszkola, co jednak z prawnego punktu widzenia nie jest prawidłowe. O ile Prawo oświatowe i przepisy wykonawcze przewidują tworzenie filii, o tyle możliwość taka nie odnosi się do placówek przedszkolnych. Weźmy choćby art. 88 ust. 2 Prawa oświatowego, który mówi, że akt założycielski publicznej szkoły podstawowej określa także jej zasięg terytorialny (obwód), w szczególności nazwy miejscowości, a w miastach – nazwy ulic lub ich części należących do jej obwodu oraz podporządkowane jej organizacyjnie szkoły filialne. Przepis ten dotyczy wyłącznie szkół podstawowych i nie możemy w tym wypadku zastosować ogólnej zasady wynikającej z art. 4 pkt 1 Prawa oświatowego, w myśl którego ilekroć w przepisach tej ustawy jest mowa bez bliższego określenia o szkole, należy przez to rozumieć także przedszkole. Przywołany przepis mówi wszak nie o szkole bez bliższego określenia, lecz – konkretnie – o szkole podstawowej.

Podobnie jest w przypadku innych regulacji dotyczących filii, w tym przede wszystkim w art. 95 Prawa oświatowego, który w ust. 3 stanowi, że w przypadkach uzasadnionych miejscowymi warunkami mogą być tworzone szkoły podstawowe filialne obejmujące strukturą organizacyjną klasy I–III albo klasy I–IV. Taka szkoła jest podporządkowana organizacyjnie szkole podstawowej obejmującej strukturą organizacyjną klasy I–VIII. Można też zwrócić uwagę na art. 111a Prawa oświatowego, według którego publiczna placówka kształcenia ustawicznego, publiczne centrum kształcenia zawodowego i publiczne branżowe centrum umiejętności mogą posiadać filie, które są organizacyjnie podporządkowane odpowiednio placówce lub centrum. Niektóre kwestie organizacyjne, związane z pracą szkoły filialnej, zostały uwzględnione w Rozporządzeniu MEN z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli i np. zgodnie z § 3 tego aktu szkoła podstawowa filialna używa pieczęci urzędowej szkoły podstawowej, której jest organizacyjnie podporządkowana.