STAN PRAWNY NA 21 MAJA 2024
Chociaż okres ferii letnich jest dla wielu przedszkoli normalnym czasem pracy, to jednak ze względu na zbliżający się kolejny rok szkolny czas ten będzie wiązał się z koniecznością wykonania przez dyrektora dodatkowych zadań. Przedszkola starają się również w tym okresie skorzystać z przerwy w pracy w celu umożliwienia pracownikom wykorzystania urlopów wypoczynkowych oraz dokonania niezbędnych napraw i remontów. Poniżej omówiono wybrane obowiązki, o których powinien pamiętać dyrektor przedszkola.
Urlopy wypoczynkowe pracowników
W odniesieniu do nauczycieli zatrudnionych w placówkach nieferyjnych Karta nauczyciela reguluje w zasadzie tylko wymiar urlopu przysługującego nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze godzin (35 dni roboczych), a także ogólny tryb udzielania jego udzielania (art. 64 ust. 3 KN). Udziela się go w czasie ustalonym w planie urlopów (zgodnie z art. 163 Kodeksu pracy). Z kolei w art. 64 ust. 5a KN określona została zasada proporcjonalności tego urlopu, w przypadku gdy stosunek pracy nauczyciela został nawiązany bądź ustał w trakcie roku kalendarzowego. Po szczegóły przepis odsyła do odrębnych regulacji zawartych w Kodeksie pracy. Jak można zauważyć, regulacje zawarte w Karcie nauczyciela są dosyć skromne.
Ważne! Stosownie do art. 91c ust. 1 KN odpowiednich rozwiązań w sprawie sposobu korzystania przez nauczycieli zatrudnionych w przedszkolach z urlopu wypoczynkowego należy poszukiwać w przepisach Kodeksu pracy, z wyjątkiem wymiaru urlopu wyższego niż w przypadku ogółu pracowników.
Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy przedszkola, przy czym planem nie obejmuje się urlopu udzielanego pracownikom w trybie „na żądanie”. Istnieje możliwość rezygnacji ze sporządzania planu, gdy wyrazi na to zgodę działająca w przedszkolu zakładowa organizacja związkowa. Jeśli w przedszkolu taka organizacja nie działa, również istnieje możliwość rezygnacji ze sporządzania planu – w takim przypadku terminy urlopów ustalane są w porozumieniu z pracownikiem. W przypadku wszystkich pracowników przedszkoli trzeba kierować się regułą, zgodnie z którą urlop może zostać podzielony na części, ale przynajmniej jedna z jego części powinna zapewniać pracownikowi niepodzielny 14-dniowy wypoczynek (chodzi o 14 dni kalendarzowych).
Należy też mieć na uwadze to, że nauczyciele placówek nieferyjnych mogą zostać odwołani z urlopu na podstawie ogólnych przepisów prawa pracy (art. 167 k.p.). Oznacza to, że nauczyciel może zostać odwołany z urlopu tylko wówczas, gdy jego obecności w przedszkolu wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu. Za odwołanie z urlopu nauczycielowi będzie przysługiwać od pracodawcy zwrot kosztów poniesionych przez nauczyciela w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu.
Wydanie świadectw pracy
W przypadku pracowników, których stosunki pracy ulegną rozwiązaniu do 31 sierpnia, pojawi się konieczność wydania świadectw pracy. Regulacje dotyczące trybu ich wydawania zostały określone w art. 97–99 Kodeksu pracy oraz w Rozporządzeniu MRPiPS z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy. Pracodawca, w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy, zobowiązany jest wydać pracownikowi świadectwo pracy – w dniu, w którym następuje ustanie stosunku pracy, jeżeli nie zamierza nawiązać z nim kolejnego stosunku pracy w ciągu siedmiu dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy. Jeżeli z przyczyn obiektywnych wydanie w tym terminie świadectwa pracy pracownikowi albo osobie przez niego upoważnionej (upoważnienie takie może być dostarczone w postaci papierowej lub elektronicznej) nie jest możliwe, pracodawca w ciągu siedmiu dni od dnia upływu tego terminu powinien przesłać świadectwo pracy pracownikowi lub tej osobie za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu Ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe albo doręczyć je w inny sposób, korzystając np. z usług firmy kurierskiej. Świadectwo pracy powinno dotyczyć okresu lub okresów zatrudnienia, za które dotychczas nie wydano świadectwa pracy. Trzeba więc je wydać pracownikowi bez potrzeby składania przez niego jakiegokolwiek wniosku w tej sprawie.
Wypłata odpraw
W związku z planowanymi na koniec sierpnia zwolnieniami należy liczyć się z koniecznością wypłaty pracownikom odpowiednich odpraw. Obowiązek ich wypłacenia pojawia się w przypadku zwolnienia nauczyciela ze względu na:
- całkowitą likwidację przedszkola,
- częściową likwidację przedszkola albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w przedszkolu lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć.
Przysługująca nauczycielowi odprawa będzie uzależniona od podstawy zatrudnienia. W przypadku nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania będzie ona wynosić sześciomiesięczne wynagrodzenie zasadnicze, bez względu na to, jaki staż pracy miał nauczyciel w danym przedszkolu. W przypadku nauczycieli zatrudnionych na podstawie umowy o pracę odprawa będzie wypłacana na podstawie przepisów Ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, która w art. 8 wskazuje, że wysokość odprawy zależy od stażu pracy nauczyciela w danym przedszkolu i będzie wynosić równowartość:
- jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli nauczyciel był zatrudniony krócej niż dwa lata,
- dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli nauczyciel był zatrudniony od dwóch do ośmiu lat,
- trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli nauczyciel był zatrudniony ponad osiem lat.
Wypłacona na podstawie powyższych zasad odprawa nie może przekroczyć równowartości 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę. Warto też pamiętać, że zgodnie z art. 22 ust. 2a KN w przypadku nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania, którzy przed zwolnieniem z przyczyn organizacyjnych pracowali w zmniejszonym wymiarze pensum, odprawę należy liczyć od stawki właściwej dla pełnego pensum, uzależnionej od posiadanego stopnia awansu. Środków na odprawę nie należy zabezpieczać w przypadku nauczyciela, który w związku z planowaną likwidacją przedszkola złoży wniosek o przeniesienie go do innej jednostki oświatowej w trybie art. 18 ust. 1 KN.
