STAN PRAWNY NA 30 KWIETNIA 2024

Przepisy Karty nauczyciela obowiązują we wszystkich jednostkach systemu oświaty, zarówno publicznych, jak i niepublicznych. Placówki te różni jedynie zakres jej stosowania, który ma istotny wpływ na warunki zatrudnienia danego nauczyciela.

Błędna interpretacja przepisów

Nadal można spotkać się z twierdzeniem, że w przedszkolach niepublicznych zatrudnia się nauczycieli nie „z Karty nauczyciela”, lecz „z Kodeksu pracy”. Osoby prowadzące niepubliczne przedszkola, a często również sami nauczyciele, są przeświadczeni, że to do pracodawcy należy wybór, w jaki sposób nauczyciel zostanie zatrudniony, przy czym zatrudnienie na podstawie Karty nauczyciela jest z reguły traktowane jako rozwiązanie dla pracownika korzystniejsze. Z takim postrzeganiem przepisów wiążą się określone konsekwencje, dla nauczycieli negatywne. Za przykład niech posłuży wynikające z fałszywego przekonania, a dość częste tłumaczenie dyrektorów placówek niepublicznych, że dany nauczyciel placówki nie realizował awansu zawodowego, gdyż taka była decyzja organu prowadzącego czy też dyrektora przedszkola. Tymczasem o tym, czy nauczyciel realizuje awans zawodowy lub nie, decyduje nie dyrektor, lecz przepisy Karty nauczyciela, które w obecnym stanie prawnym nie przewidują także możliwości samodzielnej rezygnacji nauczyciela z jego realizacji.

Nie ulega wątpliwości, że zakres stosowania Karty nauczyciela jest w przedszkolach niepublicznych zdecydowanie węższy niż w jednostkach publicznych. Wynika to z samej Karty. Jednak bez względu na to, czy nauczyciel jest zatrudniony w przedszkolu publicznym, czy niepublicznym, zawsze należy zbadać, jakie regulacje Karty nauczyciela się do niego stosuje, co prowadzi do wniosku, iż Ustawa ta, choć czasem w ograniczonym zakresie, ma zastosowanie do wszystkich pedagogów, wpływając na ich prawa i obowiązki. O tym, jakie regulacje Karty nauczyciela stosuje się w przedszkolach niepublicznych niezależnie od wymiaru zatrudnienia nauczyciela, mówią postanowienia art. 91b ust. 2 pkt 1 KN. Są tam wymienione przepisy stosowane do nauczycieli zawsze, w związku z czym uznać trzeba, że każdy nauczyciel jest zatrudniony zgodnie z Kartą nauczyciela, choć nie do każdego nauczyciela stosuje się ją w całości. 

Przepisy stosowane niezależnie od wymiaru zatrudnienia

Niezależnie od tego, czy nauczyciel jest zatrudniony w przedszkolu publicznym, czy niepublicznym, a także bez względu na wymiar jego zatrudnienia, stosuje się do niego w pierwszej kolejności przepisy dotyczące oceny pracy, co oznacza konieczność dokonywania oceny pracy na wniosek samego nauczyciela, kuratora, osoby prowadzącej, rady przedszkola i rady rodziców.

Ważne!