STAN PRAWNY NA 29 KWIETNIA 2024

Sprawdziany ósmoklasistów i egzaminy maturalne to wydarzenia obwarowane szeregiem instrukcji i procedur regulujących ich przebieg. Podczas nich mogą zdarzyć się jednak także nieprzewidziane i nietypowe sytuacje – jak wówczas postępować, aby nie zakłócić przebiegu egzaminu i jednocześnie działać zgodnie z przepisami?

Ogólne przepisy prawa i dokumenty dotyczące postępowania w nieprzewidzianych sytuacjach podczas egzaminów:

• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2230 ze zm.),
• Informacja o sposobie organizacji i przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty obowiązująca w roku szkolnym 2023/2024,
• Informacja o sposobie organizacji i przeprowadzania egzaminu maturalnego w Formule 2023 oraz w Formule 2015 obowiązująca w roku szkolnym 2023/2024,
• wewnętrzne, szkolne instrukcje przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty lub egzaminu maturalnego. 

Zakłócenia i nieprzewidziane sytuacje mogą mieć miejsce podczas każdego egzaminu. Dyrektor jako przewodniczący komisji egzaminacyjnej powinien być przygotowany na tego typu wydarzenia. Powinien także wiedzieć, jak postąpić, by nie naruszyć przepisów prawa.

Poniżej opisujemy przykładowe sytuacje problemowe mogące wydarzyć się podczas egzaminów, sposoby postępowania w ich przypadku, niezbędną dokumentację oraz podstawy prawne regulujące zaistniałe wydarzenia.

1. Uczeń z przyczyn losowych lub zdrowotnych nie przystąpił do egzaminu ósmoklasisty lub egzaminu maturalnego w wyznaczonym terminie

Wówczas uczeń przystępuje do egzaminu w terminie dodatkowym w szkole, której jest uczniem. Fakt ten zostaje odnotowany w protokole z egzaminu zawartym w Informacji o sposobie organizacji i przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty w części Sytuacje szczególne w trakcie egzaminu ósmoklasisty oraz w protokole zbiorczym zawartym w Informacji o sposobie organizacji i przeprowadzania egzaminu maturalnego w części Sytuacje szczególne w trakcie egzaminu ósmoklasisty (art. 44zz ust. 1 pkt 1 uso.).

2. Stwierdzenie niesamodzielnego rozwiązywania zadań przez absolwenta.

3. Wniesienie lub korzystanie przez absolwenta w sali egzaminacyjnej z urządzenia telekomunikacyjnego albo materiałów lub przyborów pomocniczych niewymienionych w komunikacie o przyborach.

4. Zakłócanie przez absolwenta prawidłowego przebiegu egzaminu w sposób utrudniający pracę pozostałym zdającym

We wszystkich ww. sytuacjach procedura postępowania jest następująca:

1. Przewodniczący zespołu przedmiotowego (w części ustnej egzaminu) lub przewodniczący zespołu nadzorującego (w części pisemnej egzaminu), po konsultacji z pozostałymi członkami zespołu, prosi do sali przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego.
2. Przewodniczący zespołu egzaminacyjnego zaznajamia się z okolicznościami wystąpienia nieprawidłowości.
3. Przewodniczący zespołu egzaminacyjnego podejmuje decyzję o przerwaniu i unieważnieniu egzaminu i poleca zdającemu opuszczenie sali egzaminacyjnej.
4. Informację o przerwaniu i unieważnieniu zdającemu części pisemnej egzaminu zamieszcza się w protokołach przebiegu egzaminu w danej sali (Informacja o sposobie organizacji i przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty. Sytuacje szczególne w trakcie egzaminu ósmoklasisty – załącznik nr 8, załączniki 9a, 9b, 9c; Informacja o sposobie organizacji i przeprowadzania egzaminu maturalnego. Sytuacje szczególne w trakcie egzaminu maturalnego – załączniki 9a, 9c, 10a, 11a). Informację o przerwaniu pracy i unieważnieniu części pisemnej egzaminu maturalnego przewodniczący zespołu nadzorującego odnotowuje w protokole przebiegu egzaminu z danego przedmiotu w danej sali (załącznik 16) oraz w wykazie uczniów zdających w danej sali egzaminacyjnej (załącznik 15).
5. Informację o przerwaniu i unieważnieniu zdającemu egzaminu z danego przedmiotu w części ustnej lub w części pisemnej przewodniczący zespołu egzaminacyjnego odnotowuje w protokole zbiorczym odpowiednio części ustnej egzaminu maturalnego (załącznik 12a) lub przebiegu części pisemnej egzaminu maturalnego (załącznik 17)  oraz w wykazie zdających część ustną z danego języka (załączniki 12b, 12c). 

Do protokołu zbiorczego dołącza informację o przerwaniu i unieważnieniu danego egzaminu (załącznik 18), a w przypadku egzaminu z danego przedmiotu w części pisemnej – również unieważniony arkusz egzaminacyjny zapakowany w papierową kopertę. Kopię informacji pozostawia się w dokumentacji szkoły.

5. Przerwanie egzaminu przez ucznia 

Do sytuacji takiej może dojść np. ze względu na złe samopoczucie, stan zdrowia lub inną przyczynę. Uczeń przystępuje wtedy do egzaminu w terminie dodatkowym w szkole, której jest uczniem (art. 44zz ust. 1 pkt 2 uso.). Informację o tym fakcie odnotowuje się w protokołach zbiorczych odpowiednio egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego.

6. Uczeń nie przystąpił do egzaminu ósmoklasisty ani w terminie głównym, ani w terminie dodatkowym