STAN PRAWNY NA 29 MARCA 2024
Informacja o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej to jeden z dokumentów, do których wydania może lub musi być zobowiązane przedszkole. Jej treść wiąże się z zakończeniem etapu wychowania przedszkolnego oraz zbliżającym się rozpoczęciem edukacji wczesnoszkolnej. Na jakich zasadach wydawany jest ten dokument?
Odpowiedzialność za wydanie informacji
Przepisy prawa wprost wskazują, że osobą odpowiedzialną do wydania informacji o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej jest dyrektor publicznego lub niepublicznego przedszkola, dyrektor szkoły podstawowej, w której zorganizowane został oddziały przedszkolne, osoba kierująca inną formą wychowania przedszkolnego. Obowiązek ten został określony w § 4 ust. 3 Rozporządzenia MEiN z dnia 7 czerwca 2023 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków.
Obowiązek wydania informacji
Obligatoryjność wydania informacji pojawia się w przypadku wszystkich dzieci spełniających obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego. Zgodnie z art. 31 ust. 4 Prawa oświatowego dziecko w wieku sześciu lat jest zobowiązane odbyć roczne przygotowanie przedszkolne w przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej lub w innej formie wychowania przedszkolnego. Obowiązek ten rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy sześć lat. W przypadku dziecka z odroczonym obowiązkiem szkolnym obowiązek ten rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego poprzedzającego rok szkolny, w którym dziecko rozpocznie spełnianie obowiązku szkolnego. W przypadku ww. grupy dzieci dyrektor ma obowiązek wydania informacji w terminie do końca kwietnia roku szkolnego poprzedzającego rok szkolny, w którym dziecko ma obowiązek rozpocząć naukę w szkole podstawowej. Informacja ta wydawana jest rodzicom dziecka, o czym mówi § 5 ust. 2 Rozporządzenia.
Nie można zapominać, że w myśl art. 36 ust. 1 Prawa oświatowego na wniosek rodziców dziecka naukę w szkole podstawowej może także rozpocząć dziecko, które w danym roku kalendarzowym kończy sześć lat. Dyrektor szkoły przyjmuje takie dziecko, jeżeli:
- korzystało ono z wychowania przedszkolnego w roku szkolnym poprzedzającym rok szkolny, w którym ma rozpocząć naukę w szkole podstawowej, albo
- dziecko posiada opinię o możliwości rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej, wydaną przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną albo niepubliczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną założoną zgodnie z art. 168 Prawa oświatowego oraz zatrudniającą pracowników posiadających kwalifikacje określone dla pracowników publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych.
Dziecko to jest również zwolnione z obowiązku odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego, o którym mowa w art. 31 ust. 4 Prawa oświatowego.
Warunkiem przyjęcia dziecka sześcioletniego do szkoły nie jest posiadanie informacji o gotowości do podjęcia nauki w szkole, niemniej na podstawie § 5 ust. 2 i 3 ww. Rozporządzenia rodzice dziecka mają możliwość wnioskowania do dyrektora przedszkola o jej wydanie w terminie do 30 września roku szkolnego poprzedzającego rok szkolny, w którym dziecko może rozpocząć naukę w szkole podstawowej. W takim przypadku dyrektor przedszkola powinien wydać rodzicom dziecka informację w terminie do końca kwietnia roku szkolnego poprzedzającego rok szkolny, w którym dziecko może rozpocząć naukę w szkole podstawowej w wieku sześciu lat. W przypadku, gdy rodzice nie złożą wniosku o wydanie informacji, dyrektor nie ma obowiązku jej wydania. Należy wszak zaznaczyć, że nie niesie to za sobą negatywnych konsekwencji w zakresie ewentualnego przyjęcia dziecka sześcioletniego do szkoły – informacja ta ma jedynie pomóc rodzicom podjąć decyzję w tym zakresie, natomiast dyrektor szkoły nie ma prawa wymagać okazania tego typu dokumentu od rodziców.
Podstawa wydania informacji
Zgodnie z § 7 ust. 8 Rozporządzenia w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków informację o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej wydaje się na podstawie dokumentacji prowadzonych obserwacji pedagogicznych dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej lub innej formie wychowania przedszkolnego. Trzeba przy tym zauważyć, że w obecnym stanie prawnym przepisy nie zakładają konieczności opracowania indywidualnego programu wspomagania i korygowania rozwoju dziecka. Obowiązek ten był przewidziany w nieobowiązującym już w przedszkolach Rozporządzeniu MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. Wskazywało ono, że z początkiem roku szkolnego poprzedzającego rozpoczęcie przez dziecko nauki w klasie I szkoły podstawowej należy przeprowadzić analizę gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna). Zgodnie z treścią starego rozporządzenia celem takiej analizy było zgromadzenie informacji, które mogły pomóc:
- rodzicom w poznaniu stanu gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej, aby mogli je w osiąganiu tej gotowości odpowiednio do potrzeb wspomagać,
- nauczycielowi przedszkola oraz innej formy wychowania przedszkolnego przy opracowaniu indywidualnego programu wspomagania i korygowania rozwoju dziecka, który będzie realizowany w roku poprzedzającym rozpoczęcie nauki w szkole podstawowej, a w przypadku dziecka posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego – zespołowi nauczycieli i specjalistów przy opracowywaniu lub modyfikowaniu indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego,
- pracownikom poradni psychologiczno-pedagogicznej przeprowadzającym w razie potrzeby związanej ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi pogłębioną diagnozę dziecka.
Obecnie w miejsce ww. aktu prawnego wprowadzono Rozporządzenie MEN z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej, które nie przewiduje obowiązku przygotowania indywidualnego programu wspomagania i korygowania rozwoju dziecka. Nie wskazuje też zalecanej proporcji zagospodarowania czasu przebywania w przedszkolu w rozliczeniu tygodniowym. Zamiast tego zastosowanie powinny znaleźć odpowiednie regulacje Prawa oświatowego