STAN PRAWNY NA 8 MARCA 2024

Otrzymywanie przez nauczyciela wynagrodzenia z góry może rodzić sytuacje, w których wynagrodzenie to będzie musiał w określonej części zwrócić. Jakie regulacje o tym decydują i o jakich przypadkach mowa?

Nauczyciele stanowią grupę zawodową, która zgodnie z treścią art. 39 ust. 3 Karty nauczyciela otrzymuje wynagrodzenie z góry. Wypłacane jest ono w pierwszym dniu miesiąca, a jeżeli pierwszy dzień miesiąca jest dniem ustawowo wolnym od pracy, to w dniu następnym. Wypłata z góry oznacza w tym wypadku, że nauczyciel otrzymuje pieniądze, na które formalnie będzie dopiero w danym miesiącu pracował. Taka regulacja rodzi zupełnie nieoczekiwane konsekwencje w przypadku, gdy stosunek pracy z nauczycielem zostanie rozwiązany w trakcie miesiąca, już po wypłaceniu wynagrodzenia. Zgodnie z często stosowaną praktyką takie wynagrodzenie traktowane jest przez przedszkole jako utracone w tym znaczeniu, że z uwagi na brak przepisów nakazujących wprost zwrot wynagrodzenia, nie podlega ono zwrotowi nawet w przypadku, gdy nauczyciel większości dni danego miesiąca faktycznie nie przepracuje.

Warto w tym kontekście zapytać: w jakich konkretnych sytuacjach nauczyciel może zakończyć pracę w połowie miesiąca, tj. zaraz po wystąpieniu zdarzenia, które takie zakończenie wymusza? Tego typu sytuacji nie ma zbyt wiele. Przypadek, który można uznać za najbardziej oczywisty, to rozwiązanie stosunku pracy na mocy porozumienia stron. Instytucja porozumienia stron została uregulowana w art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy. W regulacji tej mowa jest wyłącznie o umowie o pracę, dlatego nie ma ona zastosowania do nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania. Fakt ten nie stanowi jednak luki w prawie, odpowiednia regulacja bowiem znajduje się też w nauczycielskiej pragmatyce służbowej. Karta nauczyciela w art. 23 ust. 3 pkt 1 stanowi, że rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie mianowania może nastąpić również na mocy porozumienia stron. Jest to instytucja identyczna do tej, która została uregulowana przepisami Kodeksu pracy, a co za tym idzie – wywołuje podobne skutki prawne.