STAN PRAWNY NA 23 LUTEGO 2024

22 lutego 2024 r. weszło w życie, z mocą od 1 stycznia 2024 r., rozporządzenie zwiększające wysokość minimalnego wynagrodzenia nauczycieli. Do podwyższenia nauczycielskich wynagrodzeń powinno dojść nie później niż do końca kwietnia, z wyrównaniem od stycznia 2024 r. Jak obecnie będą kształtować się wynagrodzenia pracowników pedagogicznych?

Składniki nauczycielskiego wynagrodzenia

Należy przypomnieć, że w aktualnym stanie prawnym wynagrodzenie nauczycieli składa się z:

• wynagrodzenia zasadniczego,
• dodatków: za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego, w tym z tytułu sprawowania funkcji wychowawcy klasy, oraz za warunki pracy,
• wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw,
• nagród i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy, z wyłączeniem świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS), świadczenia na start i tzw. dodatku wiejskiego, określonego w art. 54 ust. 5 Karty nauczyciela, przysługującego nauczycielowi zatrudnionemu na terenie wsi lub w mieście liczącym do 5 tys. mieszkańców.

Ponadto wysokość wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela uzależniona jest od stopnia awansu zawodowego, posiadanych kwalifikacji oraz wymiaru zajęć obowiązkowych, a wysokość dodatków – odpowiednio od okresu zatrudnienia, jakości świadczonej pracy i wykonywania dodatkowych zadań lub zajęć, powierzonego stanowiska lub sprawowanej funkcji oraz trudnych lub uciążliwych warunków pracy. Nie można przy tym zapomnieć, że jednostka samorządu terytorialnego (JST), będąca organem prowadzącym placówkę, ustala na podstawie art. 30 ust. 6 KN i w drodze regulaminu wynagradzania nauczycieli:

• wysokość stawek dodatków oraz szczegółowe warunki ich przyznawania, o ile kwestii tych nie regulują przepisy prawa powszechnie obowiązującego,
• szczegółowe warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw,
• wysokość i warunki wypłacania nagród i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy, z wyłączeniem świadczeń z ZFŚŚ, świadczenia na start i dodatku wiejskiego.

Wysokość nauczycielskich dodatków określana jest niekiedy procentowo w odniesieniu do wynagrodzenia zasadniczego przysługującego danemu nauczycielowi (np. dodatek wiejski). Wzrost wynagrodzenia zasadniczego powoduje tym samym wzrost wysokości danego dodatku. W odniesieniu do dodatków, których wysokość ustalają JST w regulaminach wynagradzania nauczycieli, sposób ich naliczania może być różny, np. jedna gmina może określić wysokość dodatku funkcyjnego w sposób kwotowy, druga zaś w sposób procentowy od wysokości wynagrodzenia zasadniczego, w związku z czym w przypadku wzrostu poziomu wynagrodzenia zasadniczego tylko w niektórych przypadkach dojdzie do wzrostu wysokości dodatku do wynagrodzenia.

Ważne! Nauczyciele zaniepokojeni wysokością otrzymywanego wynagrodzenia powinni sprawdzić odpowiednie zapisy obowiązującego w ich placówce regulaminu wynagradzania nauczycieli, ponieważ to one mają realny wpływ na wysokość otrzymywanego przez nich wynagrodzenia.

Wynagrodzenia minimalne a wynagrodzenia średnie

Wzrost stawek minimalnego wynagrodzenia nauczycieli wiąże się z podwyższeniem od 1 stycznia 2024 r. średnich wynagrodzeń nauczycieli. Wzrost średnich wynagrodzeń wynika z kolei z podwyższenia w 2024 r. tzw. kwoty bazowej dla nauczycieli, która jest corocznie ustalana w ustawie budżetowej, do poziomu 5176,02 zł. Oznacza to wzrost średnich wynagrodzeń nauczycieli mianowanych i dyplomowanych o 30 proc. do poziomu: 

• 7453,47 zł (wzrost o 1720,04 zł) w przypadku nauczycieli mianowanych,
• 9523,88 zł (wzrost o 2197,88 zł) w przypadku nauczycieli dyplomowanych.

W przypadku nauczycieli początkujących poczyniony został wyjątek i na podstawie tzw. ustawy okołobudżetowej ich średnie wynagrodzenie zostało zwiększone dodatkowo o 2,308 proc., dzięki czemu osiągnie ono, począwszy od 1 stycznia 2024 r., poziom 6353 zł, co oznacza wzrost o 1576 zł.