Powszechnie wiadomo, że dzieci różnią się między sobą i każde charakteryzuje się odmiennym wachlarzem umiejętności i talentów. W wyniku obserwacji grup przedszkolnych można dość szybko zauważyć dzieci, które cechują się trudnościami rozwojowymi, a które są szczególnie uzdolnione. Kluczowe jest jednak odpowiednie zaplanowanie wsparcia związanego z rozwijaniem zainteresowań i uzdolnień. Jak to robić? Jak warto podejść do tego zadania?
Jak wynika z badania wykonanego na potrzeby przygotowania raportu Przedszkolne Pryzmaty (edycja 2023), aż 49 proc. badanych rodziców jest zdania, że ich dzieci (będące w wieku przedszkolnym) wykazują specjalne zdolności. Zastanawiające jest to, że z badania nauczycieli przedszkolnych wynika, że takich dzieci jest niemal o połowę mniej. Zapewne ma to swoje źródła w większym obiektywizmie nauczycieli w stosunku do wychowanków. Nie zmienia to jednak faktu, że badanie to wskazuje, iż do placówek przedszkolnych uczęszczają dzieci z uzdolnieniami, a ich liczba jest całkiem spora. Oznacza to, że przedszkola muszą być przygotowane na diagnozowanie takich dzieci oraz na dostosowanie metod do pracy z nimi.
Ważne! Zdolności to indywidualne możliwości człowieka, które są powiązane z podejmowaniem działania cechującego się wysoką skutecznością. Aby potencjał zdolności człowieka mógł być wykorzystany w pełni, należy zapewnić odpowiednie warunki do ich rozwoju oraz stymulacji (począwszy od wieku przedszkolnego dziecka).
Diagnozowanie dziecka zdolnego
Kluczowym działaniem nauczyciela jest zauważenie dziecka zdolnego i scharakteryzowanie jego zdolności w grupie dzieci przedszkolnych. Czasem może być to trudne z racji skupienia uwagi nauczyciela na dzieciach z różnymi trudnościami, których z roku na rok jest coraz więcej. Czas ma jednak ogromne znaczenie. Im szybciej postawi się diagnozę dotyczącą uzdolnień dziecka, tym odpowiednio wcześniej można będzie wdrożyć adekwatne metody pracy. Zbyt późne zdiagnozowanie zdolności będzie skutkować tym, że dziecko do momentu diagnozy nie będzie miało możliwości wykorzystywania w pełni swoich predyspozycji, a jego rozwój może być zahamowany.
Istotna w tym obszarze jest współpraca z rodzicami, zdobycie przez nauczyciela wszystkich możliwych informacji o funkcjonowaniu dziecka poza placówką oraz oczywiście dogłębna analiza i ocena predyspozycji dziecka, dokonana na podstawie jego obserwacji w różnych sytuacjach przedszkolnych. W razie wątpliwości warto zaproponować rodzicom udanie się do poradni psychologiczno-pedagogicznej, która może wspomóc podczas dokonywania diagnozy dziecka uzdolnionego.
Ważne! Należy pamiętać, że obowiązkiem nauczyciela jest objęcie dziecka ze szczególnymi uzdolnieniami pomocą psychologiczno-pedagogiczną. Dla takich dzieci powinny zostać zorganizowane zajęcia rozwijające uzdolnienia. Liczba uczestników tego typu zajęć nie może przekraczać ośmiu osób. Co istotne, zajęcia powinny być prowadzone przy wykorzystaniu aktywnych metod pracy.
