STAN PRAWNY NA 4 PAŹDZIERNIKA 2023
Czy uregulowane w Karcie nauczyciela zwolnienie dyrektora z realizacji zajęć pensum powinno być rozpatrywane indywidualnie przez organ prowadzący, czy też na drodze uchwały podejmowanej przez radę gminy? Co podpowiada w tej sprawie orzecznictwo sądowe?
Zwolnienie z pensum a jego obniżenie – podstawa prawna
Możliwość zwolnienia dyrektora i wicedyrektora przedszkola z zajęć pensum przewiduje art. 42 ust. 6 Karty nauczyciela, w myśl którego dyrektorowi i wicedyrektorowi przedszkola oraz nauczycielowi pełniącemu inne stanowisko kierownicze w placówce, a także nauczycielowi, który obowiązki kierownicze pełni w zastępstwie nauczyciela, któremu powierzono stanowisko kierownicze, obniża się tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć w zależności od wielkości i typu przedszkola oraz warunków pracy lub zwalnia się ich od obowiązku realizacji zajęć, o których mowa w ust. 3.
Regulacja ta stanowi upoważnienie do wykonania dwóch czynności – obniżenia tygodniowego wymiaru godzin pensum lub całkowitego z niego zwolnienia. Zarządzanie jednostką oświatową jest bowiem funkcją absorbującą dyrektora do tego stopnia, że nie jest możliwe wykonywanie w ramach 40-godzinnego tygodnia pracy zarówno zadań nauczycielskich, jak i tych związanych z zajmowaniem stanowiska dyrektorskiego.
W praktyce w większości przypadków dyrektorzy otrzymują jedynie ograniczenie liczby godzin pensum, np. do czterech lub pięciu tygodniowo, choć należy od razu zauważyć, że przepisy Karty nauczyciela nie zawierają żadnych wytycznych w tym zakresie i ograniczenie to może mieć dowolny wymiar. Dodatkowo każda gmina samodzielnie dokonuje obniżenia tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dyrektora i wicedyrektora, w związku z tym w sąsiadujących ze sobą gminach obniżenia te mogą być inne, nawet wtedy, gdy dyrektorzy zarządzają przedszkolami podobnej wielkości. Rzadziej można spotkać się z całkowitym zwolnieniem z realizacji zajęć.