Zarówno rodzice, jak i pracownicy placówki oświatowej odpowiedzialni są za wychowanie dzieci oraz przekazywanie im wiedzy i doświadczeń. Dużo uwagi poświęcają zdrowiu, zachowaniom, podstawowym obszarom rozwoju emocjonalnego, społecznego i poznawczego, pomijając często obszar związany ze spożywaniem posiłków. Jednakże prawidłowa, zdrowa relacja z jedzeniem ma istotny wpływ na zdrowie psychofizyczne oraz ogólnie pojęty dobrostan człowieka. Jak o nią zadbać już w przedszkolu?
Dla dziecka jedzenie wiąże się z wieloma sprawami: zaspokaja głód, wspiera odporność, dostarcza energię. Ssanie pomaga niemowlętom uspokoić się, gdy płaczą, a ramiona rodziców, którzy je karmią, dają bliskość i zapewniają poczucie bezpieczeństwa. Dzieci obserwują zachowania związane ze spożywaniem posiłków i przyswajają je – według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) – już od ok. szóstego miesiąca życia. Jest to też czas zaspokajania ciekawości poznawczej, budowania poczucia wpływu i sprawstwa poprzez naukę samodzielnego jedzenia. Przez kolejne lata maluchy budują swoje nawyki i preferencje żywieniowe, obserwując opiekunów i inne dzieci. Niestety dorośli niejednokrotnie jedzą w biegu, w trakcie pracy, oglądając coś w telewizji lub skrolując w telefonie. Często zapominają też o tym, ile wartości niesie ze sobą wspólne spożywanie posiłków. W ten sposób często przekazuje się najmłodszym nieprawidłowe wzorce. Dzieci bardzo szybko i chętnie się uczą, ale też – na szczęście – szybko zmieniają przyzwyczajenia. Przyjmują zasady panujące w grupie i w domu, a to bezpośrednio wpływa na jakość przyszłych relacji z jedzeniem.
Czym jest zdrowa relacja z jedzeniem? Składają się na nią:
- umiejętność zachowania równowagi w wyborze pomiędzy zdrowym, zbilansowanym posiłkiem a wysoko przetworzonymi produktami rekreacyjnymi,
- uważne słuchanie sygnałów głodu i sytości płynących z ciała, którego obraz nie jest zaburzony przez filtry i przekaz z mediów społecznościowych,
- umiejętne radzenie sobie z emocjami bez zajadania stresu czy nagradzania słodyczami za osiągnięcia lub trudy dnia, a także bez dzielenia jedzenia na „dobre” i „złe”,
- uprawianie sportu dla zdrowia i przyjemności, a nie w celu spalenia nadwyżki kalorii.
Zastanówmy się, jaki wpływ na psychospołeczne oraz zdrowotne funkcjonowanie dzieci może mieć spożywanie posiłków w przedszkolach. Należy tu zwrócić uwagę na kilka podstawowych kwestii.
Stałe pory