Instrukcja postępowania w razie wypadku ucznia (wzór) I. Podstawa prawna 1. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 169 poz. 1650 ze zm.). 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1604). 3. Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2189). 4. Statut szkoły . II. Definicje i wyjaśnienie pojęć 1. Za wypadek ucznia uznaje się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które powoduje uraz lub śmierć, a nastąpiło w związku ze spełnianiem obowiązku szkolnego w czasie, kiedy uczeń jest pod opieką szkoły i na jej terenie (również w czasie przerwy). 2. Za wypadek ucznia uważa się również nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które powoduje uraz lub śmierć, a nastąpiło w związku ze spełnianiem obowiązku szkolnego w czasie, kiedy uczeń jest poza szkołą (wycieczka szkolna, zawody sportowe, olimpiady przedmiotowe, zajęcia nieobowiązkowe, lekcje plenerowe). 3. Nagłe zdarzenie – zdarzenie, które powoduje uraz lub śmierć. 4. Przyczyna zewnętrzna – każdy czynnik zewnętrzny, który może wywołać niebezpieczne skutki w postaci wypadku. 5. Mające związek ze spełnianiem obowiązku szkolnego – nastąpiło w trakcie pozostawania ucznia pod opieką szkoły. 6. Uraz – w wyniku zdarzenia doszło do uszkodzenia tkanek ciała lub narządów ucznia: a) nieznaczny – powierzchowne zranienia, otarcia naskórka, stłuczenia, bóle brzucha, głowy, lekkie skaleczenia, siniaki, b) znaczny – widoczne obrażenia, niepokojące objawy organizmu ucznia, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia, naruszenie podstawowych funkcji organizmu. 7. Wypadek śmiertelny – wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nieprzekraczającym sześciu miesięcy od dnia wypadku. 8. Wypadek zbiorowy – wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby. 9. Świadek wypadku – uczeń, nauczyciel, pracownik administracji i obsługi, rodzice/opiekuni prawni, osoby niezwiązane ze szkołą. III. Osoby odpowiedzialne 1. Dyrektor szkoły. 2. Pracownicy pedagogiczni. 3. Pracownicy administracji i obsługi. IV. Obowiązki szkoły 1. Osoba będąca świadkiem zdarzenia: a) ocenia wstępnie sytuację po wypadku pod kątem swojego bezpieczeństwa, bezpieczeństwa poszkodowanego ucznia i innych osób, b) sprawdza stan poszkodowanego ucznia, udziela mu pierwszej pomocy oraz zawiadamia fachową pomoc medyczną w razie takiej potrzeby, c) wyprowadza uczniów z miejsca wypadku, jeżeli miejsce to stwarza zagrożenie dla ich bezpieczeństwa i wstępnie zabezpiecza miejsce wypadku, d) niezwłocznie zawiadamia dyrektora szkoły o zaistniałej sytuacji, e) sporządza notatkę służbową z opisem zdarzenia wypadkowego ucznia, w tym: • dokładne dane ucznia – imię, nazwisko, data i miejsce urodzenia, adres zamieszkania oraz oddział, do którego uczęszcza dziecko, • data, godzina zaistniałego wypadku oraz szczegółowy opis okoliczności, w jakich doszło do zdarzenia, • miejsce, w którym zdarzył się wypadek, rodzaj udzielonej pomocy oraz jaki wystąpił uraz, • świadków zdarzenia oraz czy opiekun oddziału był w miejscu zdarzenia wypadku; jeżeli nie był obecny – podać, z jakiego powodu. V. Obowiązki dyrektora szkoły 1. Dyrektor szkoły lub pracownik szkoły upoważniony przez dyrektora zawiadamiają: a) rodziców / prawnych opiekunów ucznia – niezwłocznie, b) organ prowadzący szkołę, c) inspektora BHP , d) radę rodziców, e) prokuratora oraz kuratora oświaty, jeżeli wypadek był ciężki, śmiertelny lub zbiorowy – natychmiast, f) Państwowego Inspektora Sanitarnego, jeżeli wypadek był w wyniku zatrucia – niezwłocznie. 2. Dyrektor szkoły powołuje zespół powypadkowy w celu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, w skład którego wchodzą: a) pracownik służby BHP jako przewodniczący oraz społeczny inspektor pracy , b) jeżeli nie jest możliwy udział osób wymienionych w pkt a), dyrektor powołuje w ich miejsce innego pracownika szkoły przeszkolonego w zakresie BHP, c) fakultatywnie – przedstawiciel organu prowadzącego, kuratora oświaty oraz rady rodziców. VI. Postępowanie powypadkowe zespołu 1. Bada okoliczności zdarzenia, które przyczyniły się do zaistnienia wypadku. 2. Przyjmuje wyjaśnienia poszkodowanego ucznia. 3. Przesłuchuje świadków wypadku. 4. Jeżeli to konieczne, uzyskuje opinię lekarza z opisem urazów i obrażeń. 5. Sporządza dokumentację, w tym protokół powypadkowy. VII. Zadania przewodniczącego zespołu powypadkowego 1. Udziela informacji rodzicom / opiekunom prawnym ucznia o przysługujących prawach w toku postępowania powypadkowego. 2. Przyjmuje zastrzeżenia do protokołu powypadkowego. 3. Dba o prawidłową pracę zespołu powypadkowego. VIII. Protokół powypadkowy 1. Termin sporządzenia – nie później niż 14 dni od daty zawiadomienia o wypadku. 2. Jeżeli termin nie zostanie dotrzymany, w przypadku wystąpienia uzasadnionych przeszkód, w treści protokołu należy podać przyczyny opóźnienia wraz z uzasadnieniem. 3. Elementy protokołu powypadkowego: a) dane adresowe szkoły, b) dane osób wchodzących w skład zespołu powypadkowego, c) wskazanie, kto jest poszkodowany, d) wskazanie, kto jest świadkiem wypadku, e) opisanie przyczyny i okoliczności wypadku, f) przedstawienie skutków wypadku, g) wskazanie środków zapobiegania wypadkom, h) pouczenie o możliwości, sposobie i terminie złożenia zastrzeżeń, i) wykaz załączników do protokołu, j) data podpisania protokołu, k) podpisy członków zespołu. 4. Termin zatwierdzenia protokołu przez pracodawcę wynosi pięć dni. 5. Konieczne jest przygotowanie trzech egzemplarzy protokołu dla: a) rodziców / prawnych opiekunów poszkodowanego ucznia, b) kuratora oświaty i organu prowadzącego szkołę, o ile wystąpią z takim wnioskiem, c) szkoły. 6. Dyrektor szkoły ma obowiązek przechowywać protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku wraz z pozostałą dokumentacją powypadkową przez 10 lat. IX. Zastrzeżenia do protokołu wypadkowego 1. Zastrzeżenia składa się na piśmie do przewodniczącego zespołu powypadkowego lub ustnie do protokołu. 2. Zastrzeżenia mogą wnieść osoby wymienione w pkt VIII podpunkt 5. 3. Termin wniesienia zastrzeżeń – siedem dni od dnia dostarczenia protokołu wypadkowego. 4. Zastrzeżenia mogą odnosić się do: a) niewykorzystania wszystkich dowodów, które były dostępne do ustalenia stanu faktycznego, b) kolizji zebranych materiałów dowodowych z ustaleniami protokołu wypadkowego, c) braku zgodności w zeznaniach świadków. 5. Zastrzeżenia rozpatruje organ prowadzący szkołę, który może: a) polecić zbadanie wszystkich okoliczności wypadku ponownie, b) nakazać wyjaśnienia ustaleń protokołu, c) powołać nowy zespół powypadkowy w celu przeprowadzenia postępowania ponownie. X. Rejestr wypadków 1. Dyrektor szkoły prowadzi rejestr wypadków . 2. Rejestr jest przechowywany w szkole. 3. Elementy rejestru wypadków: a) imię i nazwisko wraz ze wskazaniem klasy lub innej jednostki podziału organizacyjnego osób pozostających pod opieką szkoły, b) data i rodzaj wypadku, c) miejsce wypadku i rodzaj zajęć, podczas których zdarzył się wypadek, d) rodzaj urazu i jego opis, e) okoliczności wypadku ucznia, f) udzielona pomoc dla ucznia, g) uwagi, h) wydane zarządzenia, zalecone środki zapobiegawcze, i) podpis dyrektora szkoły. XI. Omówienie z pracownikami szkoły przyczyny wypadku i wprowadzenie sposobów zapobiegania wypadkom w przyszłości poprzez: 1. Stosowanie procedur i ich ulepszanie. 2. Właściwą organizację pracy szkoły. 3. Zwiększenie bezpieczeństwa ucznia i odpowiedni nadzór nad uczniem. 4. Wykluczenie możliwości popełnienia błędu ludzkiego. 5. Bezpieczeństwo w szkole i poza jej terenem. 6. Zalecenie rozmowy z uczniami podczas lekcji wychowawczej na temat bezpieczeństwa w szkole. 7. Konsultacje z pedagogiem szkolnym i psychologiem szkolnym dla uczniów.