Przepisy nie regulują sposobu interpretacji realizacji poszczególnych kryteriów związanych z pracą nauczyciela i dyrektora. Prezentujemy Państwu przykładowe wskazówki i sygnalizujemy, na jakie elementy warto zwrócić uwagę. Imię (imiona) i nazwisko dyrektora: Data urodzenia: Miejsce zatrudnienia i zajmowane stanowisko: Staż pracy pedagogicznej: Stopień awansu zawodowego: Wykształcenie: Data dokonania ostatniej oceny pracy: Karta samooceny dyrektora szkoły realizującego zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze (przykładowe wskazówki) Lp. Obowiązkowe kryteria oceny pracy dyrektora Opis realizacji kryterium 1. Organizowanie pracy szkoły zgodnie z przepisami prawa Kryterium odnoszące się do obowiązków spoczywających na dyrektorze jednostki oświatowej wynikających z przepisów prawa oświatowego, a więc nie tylko Ustawy Prawo oświatowe, Ustawy o systemie oświaty, Karty nauczyciela, ale również z wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych. W zależności od typu i rodzaju jednostki obowiązki te będą różnić się w pewnym stopniu, ale będą one dotyczyć przede wszystkim takich kwestii, jak: • organizowanie pracy jednostki oświatowej zgodnie z zatwierdzonym arkuszem organizacji, statutem oraz przepisami prawa (w tym przepisami uchwalanymi przez daną JST), • prawidłowa współpraca z radą pedagogiczną w zakresie organizacji pracy jednostki oświatowej (w tym zasięganie jej opinii), • dokonywanie podziału obowiązków pomiędzy nauczycieli zgodnie z posiadanymi przez nich kwalifikacjami 2. Planowanie i organizowanie pracy rady pedagogicznej, realizowanie zadań zgodnie z uchwałami stanowiącymi rady pedagogicznej i rady szkoły, o ile organy te działają, a także zgodnie z rozstrzygnięciami organu sprawującego nadzór pedagogiczny i organu prowadzącego szkołę Podstawowe regulacje prawne dotyczące rady pedagogicznej, w tym jej kompetencje, zostały określone w art. 69–73 Ustawy Prawo oświatowe. Nie oznacza to jednak, że są to jedyne przepisy prawa oświatowego odnoszące się do jej funkcjonowania oraz spoczywających na niej obowiązków (przykładowo art. 64 ust. 1 i art. 65 Ustawy Prawo oświatowe w zakresie opiniowania zamiaru powierzenia stanowiska wicedyrektora). Nie mniej istotny jest regulamin działalności rady pedagogicznej, określający szczegółowe zasady jej funkcjonowania. Z tego względu dyrektor powinien brać te regulacje pod uwagę, planując i organizując pracę rady. Nie mniej ważne jest uwzględnianie w pracy jednostki oświatowej rozstrzygnięć nadzorczych wydawanych odpowiednio przez organ prowadzący czy organ sprawujący nadzór pedagogiczny (przykładowo na podstawie art. 56 i art. 57 Ustawy Prawo oświatowe). Z tego względu dyrektor jednostki oświatowej powinien: • planować, organizować oraz dokumentować zebrania rady pedagogicznej w sposób zgodny z przepisami i regulaminem rady, • przestrzegać określonych w przepisach prawa oraz statucie kompetencji rady pedagogicznej, • realizować uchwały rady pedagogicznej podjęte zgodnie z przepisami oraz wstrzymywać wykonanie tych uchwał, które podjęte zostały przez radę niezgodnie z przepisami, • stosować się do rozstrzygnięć organu sprawującego nadzór pedagogiczny, • stosować się do rozstrzygnięć organu prowadzącego 3. Współdziałanie z innymi organami szkoły oraz zapewnienie efektywnego przepływu informacji pomiędzy tymi organami Statuty jednostek oświatowych powinny co do zasady określać funkcjonujące w nich organy, ich szczegółowe kompetencje, a także warunki współdziałania tych organów i sposoby na rozwiązywanie sporów między nimi. Tym samym dyrektor, jako osoba kierująca jednostką oświatową, powinien: • stwarzać warunki do działalności statutowych organów danej jednostki (w tym również powinien przestrzegać przyznanych im kompetencji), • przynajmniej raz do roku przekazywać organom jednostki informacje o osiągniętych w niej efektach pracy, • upowszechniać w jednostce akty prawa wewnętrznego, • zapewnić należytą komunikację pomiędzy organami jednostki 4. Prawidłowość prowadzenia i przechowywania dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej lub innej dokumentacji dotyczącej realizowania zadań statutowych szkoły Aktualnie podstawowym aktem prawnym określającym sposób prowadzenia dokumentacji przebiegu nauczania jest Rozporządzenie MEN z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz.U. z 2017 r. poz. 1646 ze zm.). Kwestie związane z funkcjonowaniem w jednostce oświatowej dokumentacji dotyczącej realizowania jej zadań statutowych są określone również w innych przepisach oświatowych. Rolą dyrektora jest więc nadzorowanie prowadzenia ww. dokumentacji zgodnie z tymi przepisami, w tym bezpiecznego jej przechowywania 5. Tworzenie warunków do realizacji zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych oraz zapewnienie uczniom i nauczycielom bezpieczeństwa w czasie zajęć organizowanych przez szkołę Dyrektor jest m.in. zobowiązany do (art. 7 ust. 2 pkt 5 i 6 KN): • zapewnienia w miarę możliwości odpowiednich warunków organizacyjnych do realizacji zadań dydaktycznych i opiekuńczo-wychowawczych, • zapewnienia bezpieczeństwa uczniom i nauczycielom w czasie zajęć organizowanych przez jednostkę. Realizacja tego obowiązku powinna przekładać się m.in. na: • zapewnienie odpowiedniego wyposażenia, potrzebnego do prowadzenia zajęć (z uwzględnieniem sprzętu komputerowego, dostępu do internetu i niezbędnego oprogramowania), • zapewnienia środków dydaktycznych umożliwiających realizację przyjętych programów, w tym programów nauczania, • organizację pracy jednostki z uwzględnieniem przepisów zapewniających pracownikom i uczniom bezpieczne i higieniczne warunki, • zapewnienie uczniom uczestniczącym w zajęciach należytej opieki 6. Sprawowanie nadzoru pedagogicznego Obowiązek sprawowania przez dyrektora jednostki oświatowej nadzoru pedagogicznego wynika z art. 68 ust. 1 pkt 2 Ustawy Prawo oświatowe. Regulacje dotyczące sprawowania nadzoru pedagogicznego zostały zamieszczone nie tylko bezpośrednio w Ustawie Prawo oświatowe, ale również w przepisach wykonawczych, w tym głównie w Rozporządzeniu MEN z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1551 ze zm.). Z obowiązkami tymi łączą się zwłaszcza: • opracowanie planu nadzoru pedagogicznego, • przeprowadzanie kontroli przestrzegania w jednostce przepisów prawa oświatowego, • wspomaganie nauczycieli w realizacji ich zadań, • prowadzenie obserwacji zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych oraz innych zajęć wynikających z potrzeby danej jednostki, • przedstawianie radzie pedagogicznej nie rzadziej niż dwa razy w roku szkolnym ogólnych wniosków wynikających ze sprawowanego w jednostce nadzoru pedagogicznego oraz o działalności jednostki, • wykorzystywanie wyników nadzoru pedagogicznego do doskonalenia jakości pracy jednostki 7. Wdrażanie działań zapewniających podnoszenie jakości pracy szkoły Jednostki oświatowe powinny podejmować niezbędne działania w celu tworzenia optymalnych warunków realizacji działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej, zapewnienia każdemu uczniowi warunków niezbędnych do jego rozwoju, podnoszenia jakości pracy szkoły lub placówki i jej rozwoju organizacyjnego. Szczegółowe wymagania wobec poszczególnych typów jednostek oświatowych zostały określone w Rozporządzeniu MEN z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek (Dz.U. z 2020 r. poz. 2198). Podejmowanie przez dyrektora działań mających na celu usprawnianie funkcjonowania jednostki w tych obszarach można uznać za podejmowanie działań zapewniających podnoszenie jakości jej pracy 8. Organizowanie dla uczniów pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz realizacja zaleceń wynikających z orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego Zgodnie z przepisami pomoc psychologiczno-pedagogiczną organizuje dyrektor przedszkola, szkoły lub placówki. Podstawowe zasady jej organizowania zostały określone w Rozporządzeniu MEN z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1280 ze zm.). W związku z tym należytą uwagę należy zwłaszcza poświęcić na: • organizowanie pomocy dla uczniów, nauczycieli i rodziców zgodnie z rozpoznanymi potrzebami, • zapewnienie realizacji zaleceń zawartych w orzeczeniach oraz wskazań wynikających z opinii wydanych przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną, • umożliwienie realizacji indywidualnego programu lub indywidualnego toku nauki 9. Podejmowanie działań wychowawczych i profilaktycznych w szkole oraz tworzenie warunków do działań prozdrowotnych Szkoły oraz wybrane rodzaje placówek oświatowych mają obowiązek realizowania programu wychowawczo-profilaktycznego obejmującego: • treści i działania o charakterze wychowawczym skierowane do uczniów oraz • treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców. Dyrektor jest ponadto zobowiązany do stwarzania w jednostce oświatowej warunków harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne. W tym względzie należy również pamiętać o obowiązkach wynikających z Ustawy z dnia 12 kwietnia 2019 r. o opiece zdrowotnej nad uczniami (Dz.U. z 2019 r. poz. 1078). Biorąc powyższe pod uwagę, dyrektor powinien pamiętać o: • tworzeniu warunków do wdrażania programu wychowawczo-profilaktycznego, • wykorzystywaniu wniosków z analizy realizacji programu wychowawczo-profilaktycznego w celu zapewnienia skuteczności podejmowanych działań, • organizowaniu edukacji zdrowotnej oraz podejmowaniu działań mających na celu promowanie zdrowego trybu życia, • współpracy z pielęgniarką lub higienistką, lekarzem, lekarzem dentystą, którzy sprawują profilaktyczną opiekę nad dziećmi i młodzieżą 10. Tworzenie warunków do respektowania praw dziecka i praw ucznia, w tym praw ucznia niepełnosprawnego, oraz upowszechnianie wiedzy o tych prawach Statuty jednostek oświatowych powinny co do zasady regulować nie tylko obowiązki, ale również prawa ucznia. Z kolei wszelkie procesy edukacyjne oraz działalność dydaktyczna jednostek oświaty powinny podlegać nadzorowi pod kątem przestrzegania praw dziecka i praw ucznia oraz upowszechniania wiedzy o tych prawach (art. 55 ust. 2 pkt 5 Ustawy Prawo oświatowe). Tym samym dyrektor jednostki oświatowej powinien pamiętać o: • wprowadzeniu w statucie odpowiednich zapisów dotyczących praw ucznia, • upowszechnianiu wiedzy o prawach dziecka i prawach ucznia, • nadzorowaniu przestrzegania praw dziecka i ucznia przez zatrudnionych w jednostce pracowników 11. Podejmowanie działań mających na celu wspieranie rozwoju uczniów, w tym uczniów niepełnosprawnych, oraz tworzenie warunków do aktywnego i pełnego uczestnictwa uczniów w życiu szkoły i środowiska pozaszkolnego Dyrektor powinien tworzyć warunki do rozwoju uczniów, w tym również uczniów niepełnosprawnych, a także powinien wspierać podejmowane w tym zakresie przez pracowników jednostki działania. Dyrektor powinien też tworzyć warunki do aktywnego uczestnictwa uczniów w życiu jednostki oświatowej oraz środowiska poza nią 12. Wspieranie nauczycieli w rozwoju i doskonaleniu zawodowym Wśród obowiązków dyrektora Karta nauczyciela wymienia w art. 7 ust. 2 pkt 4 konieczność zapewnienia pomocy nauczycielom w ich doskonaleniu zawodowym. Szczegółowe kwestie związane z doskonaleniem zawodowym nauczycieli reguluje rozdział 7a KN oraz Rozporządzenie MEN z dnia 23 sierpnia 2019 r. w sprawie dofinansowania doskonalenia zawodowego nauczycieli, szczegółowych celów szkolenia branżowego oraz trybu i warunków kierowania nauczycieli na szkolenia branżowe (Dz.U. z 2019 r. poz. 1653). Tym samym dyrektor jednostki oświatowej powinien zwracać uwagę na: • rozpoznawanie potrzeb nauczycieli w zakresie doskonalenia zawodowego, • planowanie i organizowanie doskonalenia zawodowego zgodnie z bieżącymi potrzebami jednostki (uwzględniając kompetencje rady pedagogicznej w tym zakresie), • dokonywanie oceny prowadzonego w jednostce oświatowej doskonalenia zawodowego pod kątem celowości, zasadności i efektywności 13. Doskonalenie własnych kompetencji kierowniczych Konieczność doskonalenia zawodowego dotyczy również dyrektora jednostki oświatowej, który powinien: • podnosić własne kompetencje dotyczące zarządzania jednostką, • wykorzystywać zdobytą w trakcie doskonalenia zawodowego wiedzę w bieżącym zarządzaniu jednostką, • dzielić się posiadaną wiedzą i dobrymi praktykami w zakresie zarządzania pracą jednostki 14. Współpraca ze środowiskiem lokalnym i partnerami społecznymi oraz budowanie pozytywnego wizerunku szkoły Dyrektor jednostki oświatowej nie tylko kieruje jej działalnością, ale również reprezentuje ją na zewnątrz. Wśród spoczywających na jednostce oświatowej działań podejmowanych w celu tworzenia optymalnych warunków realizacji działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej znajduje się współpraca z rodzicami i środowiskiem lokalnym (art. 44 ust. 2 pkt 5 Ustawy Prawo oświatowe). Biorąc to pod uwagę, dyrektor powinien pamiętać o: • promowaniu jednostki i upowszechnianiu jej osiągnięć w środowisku lokalnym, • dbaniu o estetyczny wygląd jednostki oraz jej otoczenia, • tworzeniu oferty edukacyjnej odpowiadającej na zapotrzebowanie środowiska lokalnego, • podejmowaniu inicjatywy na rzecz środowiska lokalnego, • współpracy z innymi jednostkami i instytucjami wspomagającymi proces edukacyjny 15. Prawidłowość dysponowania przyznanymi szkole środkami budżetowymi oraz pozyskanymi przez szkołę środkami pochodzącymi z innych źródeł Jednostki oświatowe posiadają co do zasady status jednostki budżetowej, w związku z czym działają na podstawie przepisów Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1170 ze zm.). Tym samym dyrektor, jako kierownik takiej jednostki, powinien pamiętać o: • terminowym i zgodnym z przepisami sporządzeniu planu finansowego jednostki, • przestrzeganiu zasad dotyczących opiniowania planu finansowego jednostki przez radę pedagogiczną i radę rodziców, • sporządzeniu planu finansowego w oparciu o przyjętą w danej JST uchwałę budżetową, • dokonywaniu wydatków w ramach zatwierdzonego planu finansowego, • prawidłowym zarządzaniu powierzonym danej jednostce oświatowej mieniem 16. Prawidłowość wykonywania czynności w sprawach z zakresu prawa pracy w stosunku do pracowników szkoły, w tym dokonywania oceny ich pracy Zgodnie z art. 68 ust. 5 Ustawy Prawo oświatowe dyrektor jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w jednostce oświatowej nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami. Oznacza to konieczność postępowania w zgodzie z obowiązującymi przepisami prawa w zakresie: • zatrudniania i zwalniania pracowników jednostki, • prowadzenia dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy, • zapoznawania pracowników z obowiązującym ich zakresem obowiązków, • opracowywania regulaminów (np. ZFŚS, regulaminu wynagradzania pracowników niepedagogicznych, regulaminu pracy) oraz kontrolowania przestrzegania ich zapisów, • przyznawania nagród oraz wymierzania kar porządkowych, • prowadzenia polityki kadrowej zgodnie z bieżącymi potrzebami jednostki, • dokonywania oceny pracy pracowników oraz podejmowania innych czynności dotyczących stosunku pracy (np. związanych z awansem zawodowym) W przypadku realizowania przez dyrektora szkoły zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych 1. Poprawność merytoryczna prowadzonych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych Kryterium obejmuje zwłaszcza: • realizację programu nauczania ujętego w szkolnym zestawie programów nauczania, • wybór metod, form, pomocy i środków dydaktycznych odpowiednich do zaplanowanych celów i treści, • planowanie i organizowanie procesu dydaktyczno-wychowawczego oraz opiekuńczego, • uzyskiwanie należytych efektów pracy z uczniem 2. Dbałość o bezpieczne i higieniczne warunki nauki, wychowania i opieki Kryterium obejmuje zwłaszcza: • zapewnienie uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki na prowadzonych zajęciach, • stosowanie obowiązujących w jednostce procedur dotyczących bezpieczeństwa 3. Znajomość praw dziecka, w tym praw określonych w Konwencji o prawach dziecka, przyjętej dnia 20 listopada 1989 r. (Dz.U. z 1991 r. poz. 526, z 2000 r. poz. 11 oraz z 2013 r. poz. 677), ich realizacja oraz kierowanie się dobrem ucznia i troską o jego zdrowie z poszanowaniem jego godności osobistej Kryterium obejmuje zwłaszcza: • kierowanie się w podejmowanych działaniach dobrem ucznia i troską o jego zdrowie, • respektowanie praw dziecka i ucznia, • reagowanie na przypadki nieprzestrzegania praw dziecka i ucznia 4. Wspieranie każdego ucznia, w tym ucznia niepełnosprawnego, w jego rozwoju oraz tworzenie warunków do aktywnego i pełnego uczestnictwa ucznia w życiu szkoły oraz środowiska lokalnego Kryterium obejmuje zwłaszcza: • podejmowanie działań odpowiadających na potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości i zainteresowania uczniów, • budowanie u uczniów poczucia własnej wartości poprzez motywowanie do dalszego rozwoju, • stosowanie motywującego sposobu oceniania (w tym udzielanie uczniom i rodzicom informacji zwrotnej o wynikach nauczania), • zachęcanie uczniów do rozwijania zainteresowań i talentów, • podejmowanie działań włączających uczniów z niepełnosprawnościami lub trudnościami edukacyjnymi 5. Kształtowanie u uczniów szacunku do drugiego człowieka, świadomości posiadanych praw oraz postaw obywatelskiej, patriotycznej i prospołecznej, w tym przez własny przykład Kryterium obejmuje zwłaszcza: • podejmowanie działań mających na celu kształtowanie u uczniów świadomości posiadanych praw, • zachęcanie do podejmowania działań społeczno-obywatelskich, • inicjowanie działań służących kształtowaniu u uczniów szacunku do drugiego człowieka, • podejmowanie działań zmierzających do kształtowania postawy patriotycznej u uczniów, • dawanie przykładu własną osobą przez prezentowanie wysokiej kultury osobistej 6. Współpraca z innymi nauczycielami w zakresie wynikającym z realizowanych przez szkołę zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych oraz zadań statutowych Kryterium obejmuje zwłaszcza: • uczestniczenie w zajęciach prowadzonych przez innych nauczycieli, • uczestniczenie w organizowaniu projektów, imprez, uroczystości oraz innych przedsięwzięć odbywających się w jednostce 7. Przestrzeganie przepisów prawa z zakresu funkcjonowania szkoły oraz wewnętrznych uregulowań obowiązujących w szkole, w której dyrektor jest zatrudniony Kryterium obejmuje zwłaszcza: • przestrzeganie regulacji statutu jednostki oraz obowiązujących w niej regulaminów wewnętrznych, • stosowanie procedur wewnętrznych przyjętych w danej jednostce, • przestrzeganie porządku pracy, w tym zwłaszcza wynikającego z regulaminu pracy, • poprawne i terminowe prowadzenie dokumentacji 8. Poszerzanie wiedzy i doskonalenie umiejętności związanych z wykonywaną pracą, w tym w ramach doskonalenia zawodowego Kryterium obejmuje zwłaszcza: • podejmowanie zadań mających na celu doskonalenie warsztatu pracy oraz posiadanych kompetencji zawodowych w zakresie prowadzonych zajęć, • uczestniczenie w doskonaleniu zawodowym organizowanym w jednostce (zgodnie z jej potrzebami) 9 Współpraca z rodzicami Kryterium obejmuje zwłaszcza: • rozpoznanie środowiska uczniów, • udzielanie rodzicom bieżących informacji dotyczących rozwoju ich dziecka Proszę wskazać i opisać jedno dodatkowe kryterium oceny pracy przed dokonaniem oceny pracy spośród kryteriów wskazanych poniżej 1. Planowanie, organizowanie i prowadzenie zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych wynikających ze specyfiki szkoły i zajmowanego stanowiska, z wykorzystaniem metod aktywizujących ucznia, w tym narzędzi multimedialnych i informatycznych, dostosowanych do specyfiki prowadzonych zajęć Kryterium obejmuje zwłaszcza: • wykorzystywanie w procesie dydaktycznym, wychowawczym i opiekuńczym metod aktywizujących, dostosowanych do potrzeb i możliwości uczniów, • wykorzystywanie w pracy narzędzi multimedialnych i informatycznych z uwzględnieniem specyfiki prowadzonych zajęć 2. Diagnozowanie potrzeb i możliwości ucznia oraz indywidualizowanie pracy z uczniem Kryterium obejmuje zwłaszcza: • planowanie pracy odpowiednio do rozpoznanych u uczniów potrzeb rozwojowych i edukacyjnych, a także ich możliwości i zainteresowań, • indywidualizowanie procesów edukacyjnych, angażowanie ucznia w celu osiągnięcia przez niego postępów 3. Analizowanie własnej pracy, wykorzystywanie wniosków wynikających z tej analizy do doskonalenia procesu dydaktyczno-wychowawczego i opiekuńczego oraz osiąganie pozytywnych efektów pracy Kryterium obejmuje zwłaszcza: • dokonywanie oceny własnej pracy dydaktyczno-wychowawczej i opiekuńczej, • uwzględnianie wniosków z dokonywanej oceny w codziennej pracy z uczniami, • uzyskiwanie w rezultacie wdrażanych zmian pozytywnych efektów w zakresie wykonywanej pracy 4. Wykorzystywanie w pracy wiedzy i umiejętności nabytych w wyniku doskonalenia zawodowego Kryterium obejmuje zwłaszcza: • uczestniczenie w doskonaleniu zawodowym odpowiadającym potrzebom jednostki, • umiejętne wykorzystywanie w codziennej pracy wiedzy i umiejętności zdobytych w trakcie różnych form doskonalenia zawodowego 5. Realizowanie innych zajęć i czynności, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela, w tym udział w przeprowadzaniu egzaminów, o których mowa w art. 42 ust. 2b pkt 2 KN, i prowadzenie konsultacji, o których mowa w art. 42 ust. 2f KN Kryterium obejmuje zwłaszcza: • poprawne realizowanie innych zajęć i czynności wynikających z zadań statutowych jednostki, w tym zajęć opiekuńczych i wychowawczych uwzględniających potrzeby i zainteresowania uczniów, • udział w przeprowadzaniu odpowiednio: egzaminu ósmoklasisty, egzaminu zawodowego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie i egzaminu maturalnego – z wyjątkiem części ustnej, • prowadzenie konsultacji dla uczniów, wychowanków i rodziców w wymiarze 1 godziny tygodniowo, a w przypadku dyrektora zatrudnionego w wymiarze niższym niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć – w wymiarze 1 godziny w ciągu 2 tygodni 6. Podejmowanie innowacyjnych rozwiązań organizacyjnych, programowych lub metodycznych w prowadzeniu zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych Kryterium obejmuje zwłaszcza: • podejmowanie innowacyjnych rozwiązań w zakresie dydaktyki, • podejmowanie nowatorskich działań wychowawczych i opiekuńczych, • wprowadzanie nowatorskich rozwiązań usprawniających organizację prowadzonych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych 7. Pobudzanie inicjatyw uczniów przez inspirowanie ich do działań w szkole i środowisku pozaszkolnym oraz sprawowanie opieki nad uczniami podejmującymi te inicjatywy Kryterium obejmuje zwłaszcza: • inspirowanie uczniów do udziału w konkursach, turniejach, olimpiadach, uroczystościach, akcjach charytatywnych lub innych imprezach, • wspieranie uczniów w realizowaniu działań w danej jednostce oraz w środowisku lokalnym, a także sprawowanie opieki nad uczniami w trakcie tych działań 8. Prowadzenie oraz omawianie zajęć otwartych dla nauczycieli lub rodziców Kryterium obejmuje zwłaszcza: • planowanie i prowadzenie zajęć otwartych dla innych nauczycieli i dla rodziców, • omawianie przeprowadzonych zajęć oraz przedstawienie wniosków do dalszej pracy 9. Realizowanie powierzonych funkcji lub innych zadań zleconych przez dyrektora szkoły Kryterium obejmuje zwłaszcza: • poprawne i zgodne z przepisami realizowanie funkcji odpowiednio: wychowawcy klasy, doradcy metodycznego lub nauczyciela konsultanta, mentora, nauczyciela opiekującego się oddziałem przedszkolnym, • wykonywanie innych zadań zleconych przez dyrektora, pod warunkiem, że nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub treścią stosunku pracy 10. Umiejętność rozwiązywania konfliktów wśród uczniów Kryterium obejmuje zwłaszcza podejmowanie przez dyrektora powszechnie przyjętych i akceptowalnych sposobów przeciwdziałania pojawiającym się w środowisku uczniowskim konfliktom, a także regularne podnoszenie umiejętności związanych z prawidłowym i skutecznym rozwiązywaniem sporów 11. Umiejętność rozpoznawania i stosowania komunikacji niewerbalnej oraz doskonalenie umiejętności komunikacyjnych Kryterium obejmuje zwłaszcza: • nabywanie oraz rozwijanie umiejętności pozwalających stosować komunikację niewerbalną (pozwalającą na komunikowanie postaw oraz emocji, wspomagającą komunikację językową oraz zastępowanie mowy, gdy kontakt werbalny jest utrudniony), • rozwijanie umiejętności komunikacyjnych pozwalających na skuteczne porozumiewanie się z uczniami, a także dostosowanie języka werbalnego oraz niewerbalnego do odbiorcy 12. Opracowywanie i wdrażanie innowacyjnych programów nauczania, programów wychowawczo-profilaktycznych lub innych programów wynikających ze specyfiki szkoły lub zajmowanego stanowiska, z uwzględnieniem potrzeb uczniów Kryterium obejmuje zwłaszcza: • opracowanie i wdrożenie programu innowacyjnego na podstawie zdiagnozowanych u uczniów potrzeb, • dokonywanie oceny realizowanego programu oraz w miarę zdiagnozowanych potrzeb – wprowadzanie niezbędnych poprawek 13. Przeprowadzanie ewaluacji działań wynikających z pełnionej funkcji lub zadań związanych z oświatą realizowanych poza szkołą oraz wykorzystywanie jej wyników do podnoszenia jakości pracy szkoły Kryterium obejmuje zwłaszcza: • dokonywanie samooceny działań prowadzonych w ramach sprawowanej funkcji lub zadań wykonywanych poza jednostką oświatową, • wprowadzanie ulepszeń mających na celu zwiększenie efektywności wykonywanej w jednostce pracy 14. Współpraca z Centralną Komisją Egzaminacyjną lub okręgową komisją egzaminacyjną, w szczególności w charakterze egzaminatora, autora zadań lub recenzenta, placówkami doskonalenia nauczycieli lub uczelniami w zakresie opieki nad studentami odbywającymi praktyki pedagogiczne Kryterium obejmuje zwłaszcza: • pełnienie obowiązków egzaminatora OKE, przygotowanie zadań albo sprawowanie funkcji recenzenta CKE lub OKE, • współpracowanie z placówkami doskonalenia nauczycieli, • wykonywanie zadań opiekuna praktyk studenckich 15. Inne szczególne osiągnięcia dyrektora wynikające z jego pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej Kryterium obejmuje zwłaszcza uzyskanie innych osiągnięć w zakresie pracy dydaktycznej, wychowawczej oraz opiekuńczej, niewymienionych w innych kryteriach, które mają istotny wpływ ze względu na wspieranie potencjału rozwojowego ucznia (podpis dyrektora szkoły)