STAN PRAWNY NA 10 STYCZNIA 2023 Nowy wzór PIT-2 Opracowała: Karolina Król-Komarnicka, kierownik działu kadr i płac w państwowej instytucji Podstawa prawna: • Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2647), • Ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 1265 ze zm.). Od 1 stycznia 2023 r. wchodzą w życie kolejne zmiany dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych, w tym te odnoszące się do kwoty wolnej od podatku oraz wniosków i oświadczeń składanych płatnikom przez podatników. W związku z tym zmianie ulega także treść formularza PIT-2 (9). Zmiany mają na celu uporządkowanie i ujednolicenie przepisów dotyczących oświadczeń i wniosków składanych przez podatników płatnikom podatku dochodowego (np. pracodawcom, zleceniodawcom, organom rentowym). Do przepisów Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: updof.) od 1 stycznia 2023 r. zostanie dodany art. 31a, który będzie regulował zasady składania wniosków i oświadczeń przez podatników (np. pracowników, zleceniobiorców, menedżerów, członków zarządu). Ważne! Dużą zmianą jest dopuszczenie możliwości składania oświadczeń i wniosków mających wpływ na obliczanie zaliczek na podatek na piśmie albo w inny sposób przyjęty u danego płatnika. Celem tej zmiany jest zrównoważenie postaci papierowej z postacią elektroniczną. Oświadczenia i wnioski, o których mowa w art. 31b ust. 1 oraz art. 32 ust. 3, 6, 9 updof., będą mogły być złożone według ustalonego wzoru albo w inny sposób przyjęty u danego płatnika. Dotyczy to: • oświadczenia w sprawie pomniejszania zaliczki o kwotę stanowiącą nie więcej niż 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, • oświadczenia składanego pracodawcy w sprawie szczególnego sposobu obliczania zaliczki w przypadku zamiaru opodatkowania dochodu na zasadach określonych dla małżonków albo osób samotnie wychowujących dzieci, • wniosku o obliczanie zaliczek bez stosowania art. 21 ust. 1 pkt 148 updof. (czyli tzw. ulgi dla młodych) lub bez kwotowych miesięcznych pracowniczych kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 2 pkt 1 lub 3 updof. (250 zł albo 300 zł), • oświadczenia o spełnieniu warunku dla zastosowania podwyższonych miesięcznych kosztów uzyskania przychodów dla osób dojeżdżających do pracy z innej miejscowości (koszty te określa art. 22 ust. 2 pkt 3 updof.; wynoszą one miesięcznie 300 zł), • wniosku o rezygnacji ze stosowania 50 proc. kosztów uzyskania przychodów określonych w art. 22 ust. 9 pkt 1–3 updof. To pracodawca będzie miał wybór, czy chce skorzystać z określonego i udostępnionego przez Ministra Finansów w Biuletynie Informacji Publicznej wzoru, czy też wykorzysta w tym celu sporządzony przez siebie wzór albo kadrowo-płacowy elektroniczny system funkcjonujący u pracodawcy. Ministerstwo Finansów na swojej stronie udostępniło nowy wzór PIT-2 (9), który będzie obowiązywał od 1 stycznia 2023 r. Nowy wzór oświadczenia jest odpowiedzią na zmiany wprowadzane do przepisów od tej właśnie daty. Jeśli płatnik nie ustali innego sposobu składania oświadczeń i wniosków, podatnik będzie mógł złożyć PIT-2 w wersji 9, który ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2023 r. Ważne! Nowy PIT-2 jest zupełnie odmienny od poprzednio obowiązujących formularzy. Zmieniła się nazwa formularza na „OŚWIADCZENIA/WNIOSKI podatnika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych”. Jak wynika z nazwy, nowy formularz nie dotyczy jednego, a kilku oświadczeń i wniosków składanych przez podatnika. Są to m.in.: • oświadczenie w sprawie pomniejszenia o kwotę zmniejszającą podatek, • oświadczenie składane organowi egzekucyjnemu lub podmiotowi niebędącemu następcą prawnym zakładu pracy w sprawie pomniejszenia o kwotę zmniejszającą podatek, • oświadczenie o zamiarze preferencyjnego opodatkowania dochodów (z małżonkiem / jako osoba samotnie wychowująca dziecko), • oświadczenie o spełnieniu warunków do korzystania z podwyższonych pracowniczych kosztów uzyskania przychodu, • oświadczenie o spełnieniu warunków do stosowania wszelkiego rodzaju zwolnień, o których mowa w przepisach art. 21 ust. 1 pkt 152–154 updof., • wniosek o niestosowanie ulgi dla młodych lub pracowniczych kosztów uzyskania przychodu, • wniosek o rezygnację ze stosowania 50 proc. kosztów uzyskania przychodu, • wniosek w sprawie niepobierania zaliczek w roku podatkowym. Nowy PIT-2 Nowy PIT-2 dotyczy przychodów (dochodów) uzyskanych od 2023 r. Podatnik będzie mógł złożyć go w dowolnym momencie roku kalendarzowego, jeśli pracownik będzie zamierzał złożyć pracodawcy oświadczenie lub wniosek wymieniony w częściach od C do J. Pracownik powinien wypełnić tylko te części, w zakresie których będzie składał oświadczenie lub wniosek. Jeśli pracownik złożył oświadczenie lub wniosek w latach poprzedzających rok 2023, to oświadczenia i wnioski, które obowiązują także w kolejnych latach, zachowują moc w 2023 r., o ile stan faktyczny nie ulegnie zmianie. Oznacza to, że złożony w poprzednich latach formularz PIT-2, który dotyczy upoważnienia płatnika do zmniejszenia zaliczki na podatek o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, pozostaje w mocy, o ile wskazany w nim stan faktyczny jest nadal aktualny. Jeżeli natomiast uległy zmianie okoliczności mające wpływ na obliczenie zaliczki, pracownik będzie obowiązany złożyć nowe oświadczenie. Z objaśnień do formularza wynika, że oświadczenia i wnioski zawarte w formularzu, z wyjątkiem wniosku w części J, który dotyczy jednego roku, dotyczą również kolejnych lat podatkowych. Wniosek w części J jest wnioskiem składanym płatnikowi w sprawie niepobierania zaliczek w roku podatkowym. Wprowadzone zmiany Od 2023 r. oświadczenie o stosowaniu pomniejszenia podatnik może złożyć nie więcej niż trzem płatnikom (do tej pory mógł tylko jednemu). W oświadczeniu podatnik będzie wskazywał, że płatnik jest uprawniony do pomniejszenia zaliczki o kwotę stanowiącą: • 1/12 kwoty zmniejszającej podatek albo • 1/24 kwoty zmniejszającej podatek, albo • 1/36 kwoty zmniejszającej podatek. Formularz PIT-2 w 2023 r. staje się szczególnie istotny dla pracowników uzyskujących przychody z kilku źródeł oraz przychody ze stosunku pracy u kilku pracodawców. Nowy formularz PIT-2 nie będzie już dotyczył tylko pracowników. Od 1 stycznia 2023 r. będą mogli złożyć go także m.in. zleceniobiorcy, czyli osoby uzyskujące przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy-zlecenia lub umowy o dzieło, o których mowa w art. 13 pkt 8 updof. (część C, G, H, I, J). Jeżeli podatnik złoży płatnikowi oświadczenie lub wniosek mające wpływ na obliczanie zaliczki, to płatnik będzie uwzględniał to oświadczenie lub ten wniosek, co do zasady, najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym je otrzymał (art. 31a ust. 5 updof. – obowiązuje od 1 stycznia 2023 r.). Od 2023 r. zostały wprowadzone regulacje, które przesądzają, że po ustaniu stosunku prawnego stanowiącego podstawę dokonywania przez płatnika świadczeń podatnikowi, płatnik przy obliczaniu zaliczki co do zasady pomija oświadczenia i wnioski złożone uprzednio przez podatnika, z wyjątkiem wniosków, o których mowa w art. 32 ust. 6 i 8 updof. (art. 31a ust. 7 updof. – obowiązuje od 1 stycznia 2023 r.). Przy obliczaniu zaliczki na podatek od świadczeń wypłacanych po ustaniu stosunku prawnego płatnik nadal będzie uwzględniał: • wniosek podatnika o obliczanie zaliczek bez stosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 updof. (ulga dla młodych), • wniosek podatnika o obliczanie zaliczek bez stosowania miesięcznych kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 2 pkt 1 lub 3 updof., • wniosek podatnika o niestosowanie 50 proc. kosztów uzyskania przychodów. Części formularza PIT-2 (9) Nowy formularz ma następujące części: • Część A – dane identyfikacyjne podatnika (nazwisko, pierwsze imię, data urodzenia), • Część B – dane płatnika, któremu składane jest oświadczenie/wniosek (nazwa pełna płatnika), • Część C – oświadczenie podatnika składane płatnikowi w sprawie pomniejszania o kwotę zmniejszającą podatek, • Część D – oświadczenie podatnika składane płatnikowi w sprawie pomniejszenia o kwotę zmniejszającą podatek. Część D wypełnia podatnik, który chce upoważnić płatnika, stosującego z urzędu pomniejszenie zaliczki na podatek o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, do pomniejszania zaliczki na podatek w innej wysokości, tj. o 1/24 kwoty zmniejszającej podatek albo o 1/36 kwoty zmniejszającej podatek. Oświadczenie w zakresie części D podatnik może złożyć nie więcej niż trzem płatnikom. Wypełniając część D, pracownik będzie mógł również złożyć oświadczenie o wycofaniu uprzednio złożonego oświadczenia dotyczącego podziału kwoty zmniejszającej podatek albo rezygnacji ze stosowania pomniejszenia o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. • Część E – oświadczenie podatnika składane płatnikowi o zamiarze preferencyjnego opodatkowania dochodów (z małżonkiem / jako osoba samotnie wychowująca dziecko). W części E pracownik będzie mógł oświadczyć, że zamierza opodatkować dochody za rok podatkowy w sposób przewidziany dla małżonków albo osób samotnie wychowujących dzieci, jednocześnie wskazując, czy uzyskane przez niego dochody nie przekroczą kwoty 120 000 zł, a małżonek lub dziecko nie uzyskują żadnych dochodów, które łączy się z moimi dochodami, albo dochody przekroczą kwotę 120 000 zł, a przewidziane roczne dochody małżonka lub dziecka, które łączy się z moimi dochodami, nie przekroczą tej kwoty. Wypełniając część E, podatnik będzie mógł złożyć oświadczenie o wycofaniu uprzednio złożonego oświadczenia. • Część F – oświadczenie podatnika składane zakładowi pracy w sprawie korzystania z podwyższonych pracowniczych kosztów uzyskania przychodu. Oświadczenie w części F składa pracownik uzyskujący przychody z tytułu stosunku pracy. Składając oświadczenie, pracownik oświadcza, że spełnia warunki do korzystania z podwyższonych kosztów uzyskania przychodów, gdyż miejsce zamieszkania (stałego lub czasowego) znajduje się poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, i nie otrzymuje dodatku za rozłąkę. Wypełniając część F, podatnik może złożyć oświadczenie o wycofaniu uprzednio złożonego oświadczenia. • Część G – oświadczenie podatnika składane płatnikowi w sprawie zwolnień, o których mowa w przepisach art. 21 ust. 1 pkt 152–154 updof. Oświadczenie w części G składa się płatnikowi wypłacającemu przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy, z umów-zleceń, o których mowa w art. 13 pkt 8 updof., oraz z zasiłku macierzyńskiego (z wyłączeniem organów rentowych, którym podatnik składa PIT-3). Składając oświadczenie w części G, podatnik oświadcza, że spełnia warunki do stosowania zwolnienia, o których mowa: • w art. 21 ust. 1 pkt 152 Ustawy (ulga na powrót) – we wskazanych w oświadczeniu latach, • w art. 21 ust. 1 pkt 153 Ustawy (ulga dla rodzin 4+), • w art. 21 ust. 1 pkt 154 Ustawy (ulga dla pracujących seniorów) – i jest świadomy/świadoma odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Wypełniając część G, podatnik będzie mógł złożyć oświadczenie o wycofaniu uprzednio złożonego oświadczenia. • Część H – wniosek podatnika składany płatnikowi o niestosowanie ulgi dla młodych lub pracowniczych kosztów uzyskania przychodów. Składając wniosek w części H, podatnik może wnioskować o obliczanie zaliczek na podatek dochodowy bez stosowania ulgi dla młodych lub pracowniczych kosztów uzyskania przychodów. Wypełniając część H, podatnik będzie mógł również złożyć oświadczenie o wycofaniu uprzednio złożonego wniosku w zakresie: ulgi dla młodych lub pracowniczych kosztów uzyskania przychodów. • Część I – wniosek podatnika składany płatnikowi o rezygnację ze stosowania 50 proc. kosztów uzyskania przychodów. Dotyczy to zarówno przychodów uzyskiwanych ze stosunku pracy, jaki zleceniobiorców. Wypełniając część I, podatnik będzie mógł złożyć oświadczenie o wycofaniu uprzednio złożonego wniosku. • Część J – wniosek podatnika składany płatnikowi w sprawie niepobierania zaliczek w roku podatkowym. Wniosek w części J może zostać złożony pracodawcy lub zleceniodawcy wypłacającemu świadczenia z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy-zlecenia lub umowy o dzieło, o których mowa w przepisach art. 13 pkt 8 updof. Składając wniosek w części J, podatnik wnioskuje o niepobieranie zaliczek w roku podatkowym, gdyż przewiduje, że uzyskane przez podatnika dochody podlegające opodatkowaniu według skali podatkowej nie przekroczą w roku kwoty 30 000 zł. Wypełniając część J, podatnik będzie mógł złożyć oświadczenie o wycofaniu uprzednio złożonego wniosku. • Część K – data wypełnienia i podpis podatnika.