Dzień Zebry Scenariusz zajęć przedszkolnych Opracowanie merytoryczne i graficzne: Anna Uhlik, pedagog, specjalność edukacja elementarna i terapia peda-gogiczna, magister zarządzania – rozwój potencjału społecznego, nauczyciel w szkole podstawowej, nauczyciel przedszkolny, terapeuta pedagogiczny; Wojciech Uhlik, przedsiębiorca, z zamiłowania grafik i ilustrator, zwo-lennik pedagogiki zabawy Cele główne: • rozwijanie wyobraźni, • tworzenie prostych wypowiedzi • budzenie zainteresowania przyrodą – poznanie fauny Afryki, • doskonalenie koncentracji, • kształtowanie analizy i syntezy słuchowej, • tworzenie własnego projektu i prezentacja pracy, • ćwiczenia ogólnorozwojowe. Cele szczegółowe: • snucie i budowanie historii o świecie w paski oraz o tym, skąd się wzięły paski u zebry, • ćwiczenie uwagi wzrokowej: o szukanie przedmiotów w paski, o kreślenie od linijki, o cięcie po śladzie – maska; • poznawanie zwyczajów zebr, • uczestniczenie w zabawach ruchowych, • projektowanie kostiumu dla modnej zebry na bazie pasków (maska oraz T-shirt), • układanie puzzli (ilustracje pocięte w paski), • nazywanie afrykańskich zwierząt, • dzielenie wyrazów na sylaby, • głoskowanie. Formy pracy: • indywidualna, • zbiorowa. Materiały dydaktyczne: • szary papier, pisaki, kredki, linijki, nożyczki, gumka do masek, taśma malarska, kolo-rowe piłki, białe T-shirty, czarna farba do malowania ubrań, pędzle, obrazki zwierząt afrykańskich: pocięte na siedmioelementowe paski w kopercie oraz w całości. PRZEBIEG ZAJĘĆ 1. Moda na paski! Zabawa wyobrażeniowa. Nauczyciel zaprasza wszystkich przedszkolaków do utworzenia du-żego kręgu. Następnie przedstawia im następującą historię: „Wyobraźcie sobie moi mili, co byście zrobili, gdyby po porannej drzemce nastała wszędzie moda na paski?”. Po tym zaska-kującym wstępie kontynuuje, zachęcając dzieci do popuszczenia wodzy fantazji: „Zamknijcie wszyscy oczy. Wyobraźcie sobie, że idziecie ulicą, na której co kilka kroków znajduje się przejście dla pieszych. Następnie mijacie domy, ale nie są one zbudowane z cegieł tylko z ol-brzymich długich desek. W ogródkach każde źdźbło trawy i każdy kwiatek sterczą dumnie na baczność niby małe żołnierzyki. Nawet słońce ma podłużny kształt. Czy możecie opowiedzieć, co widzicie, idąc dalej? Jak wygląda ten pasiasty świat?”. Wychowawca oddaje głos uczestnikom zabawy, którzy raz po raz dodają nowe wątki. 2. Zwierzęta i przedmioty w paski Po chwili zadumy wracamy ponownie do rzeczywistości. Na szczęście nasz świat pełny jest różnorodności. Występuje w nich wiele kształtów. „Zastanówmy się teraz wspólnie, jakie elementy świata: przedmioty, zwierzęta, rośliny, posiadają paski?”. Dzieci myślą nad odpo-wiedzią, a następnie kończą zdanie: „Widziałam / widziałem kiedyś ... (co?) w paski”. W ten sposób prowadzący wraz z przedszkolakami tworzy ogromny zbiór. Dowiadujemy się m.in., że paski można zobaczyć: na koszulce, piórniku, termometrze, w krzyżówce, na fortepianie, w potrawach (makaron). Mają je również niektóre zwierzęta: koty domowe, tygrysy, antylopy, lemury oraz zebry. Wszystkie zdobyte dzięki burzy mózgów pomysły możemy utrwalić w formie wspólnego ogromnego plakatu, który zawiśnie na tablicy w sali. Dzieci najmłodsze mogą – zamiast samodzielnego wymyślania przykładów – oceniać propo-zycje prowadzącego poprzez wybór: tak / nie. Czas na wyzwanie dla przedszkolaków. Nauczyciel rozdaje im kartki bloku technicznego, li-nijki oraz kolorowe kredki. Zadaniem dzieci jest narysowanie domku za pomocą kresek z wykorzystaniem linijki. W przypadku dzieci najmłodszych może to być narysowanie linii prostej z wykorzystaniem np. ekierki. 3. O zebrze słów kilka Przystańmy na chwilę przy zebrze. Jak wygląda to niezwykłe zwierzę i jakiego ssaka przy-pomina? Być może dla niektórych to pomalowany w biało-czarne pasy koń, ale tak naprawdę zebra, choć należy do tej samej rodziny, co koń, stanowi odrębny gatunek. Zebry żyją w Afryce, żywią się głównie roślinami, liśćmi drzew i krzewów, a ich ubarwienie pozwala im ukryć się w trawie. Czarno-białe pasy od zawsze intrygowały ludzi. Przejścia dla pieszych nazywamy również „zebrą”. Na ich temat wymyślono wiele ciekawych i zabawnych history-jek. Również przedszkolaki będą miały szansę zostać twórcami takiej opowiastki. Wycho-wankowie zastanawiają się nad tym, skąd się wzięły pasy na zebrze, i podają swoje pomysły. Może okazać się np. że ssak ten dawno temu został pomalowany farbą, pił za dużo kawy lub z powodu swego niezdecydowania otrzymał w darze od natury dwa kolory. Kto wie, może nawet opalał się i wylegiwał za płotem? Po odrobinie śmiechu czas na małe przebieranki. Uczestnicy zabawy otrzymują maski zebry (załącznik nr 1), które należy bardzo dokładnie wyciąć, a następnie założyć i wykonać kilka poleceń. 1. Zebry żyją w stadach. Zadaniem dzieci jest naśladowanie wskazanego przez nauczy-ciela „przywódcy grupy” i poruszanie się dokładnie tak, jak on. 2. Zebry, uciekając przed zagrożeniem, zmieniają często kierunek ucieczki. Nauczyciel za pomocą taśmy malarskiej wyznacza trzy zygzakowate trasy. Wychowankowie muszą je pokonać. 3. Zebra świetnie widzi kolory. Czas więc na powtórkę związaną z barwami. Prowadzący pokazuje przedszkolakom piłki różnego koloru. Zadaniem wychowanków jest wy-powiedzenie jego nazwy i zrobienie przysiadu. Wyjątek stanowi piłka pomarańczowa. Uczestnicy podczas jej wskazania pozostają w bezruchu i nie wypowiadają nazwy ko-loru. Tempo zabawy rośnie, a pomyłka staje się coraz bardziej nieunikniona. 4. Projektujemy ubrania na miarę zebry Czas na dokończenie pasiastej kreacji. Każdy przedszkolak otrzymuje białą koszulkę oraz czarną farbę do malowania ubrań. Zadaniem wychowanków jest stworzenie ciekawego wzoru złożonego tylko z prostych pasków, niekoniecznie malowanych w poziomie. Decyzja należy do dzieci. Po wykonaniu strojów, gdy koszulki wyschną, przedszkolaki zakładają swoje krea-cje i jak na mini pokazie mody prezentują projekty innym. 6. Paskowe puzzle Przed przedszkolakami mała łamigłówka. Wychowawca rozdaje podopiecznym koperty, w których znajduje się obrazek pocięty na siedem pasków. Zadaniem wychowanków jest jego ułożenie. Na ilustracjach znajdują się inne zwierzęta zamieszkujące afrykańską sawannę. Po ich skompletowaniu uczestnicy zabawy podają nazwy ssaków i słownie lub z pomocą klaska-nia dzielą je na sylaby. 7. Ćwiczenie analizy i syntezy słuchowej Na koniec najtrudniejsze zadanie, które wymaga koncentracji. Dzieci ponownie otrzymują obrazki różnych afrykańskich zwierząt, ale w całości. Dodatkowo nauczyciel zapewnia każ-demu uczestnikowi zabawy dostęp do nożyczek. Tym razem to przedszkolaki będą rozcinały ilustracje na paski. Ważne są jednak zasady, jakimi mają się kierować podczas wykonywania tej czynności: 1. Wypowiadamy nazwę zwierzęcia na głos, a następnie ją głoskujemy, np. lew: l-e-w. 2. Kartkę tniemy dokładnie na tyle części, ile głosek wypowiedzieliśmy, np. lew = trzy części. 3. Układamy przed sobą obrazek, element po elemencie, uważnie wypowiadając każdą z głosek: l – kładę pierwszy element, e – drugi, w – trzeci.