STAN PRAWNY NA 27 CZERWCA 2022 Postępowanie dyscyplinarne wobec nauczycieli Opracował: Michał Łyszczarz, prawnik, autor komentarza do Ustawy o systemie oświaty oraz licznych publikacji z zakresu prawa oświatowego, prawa pracy, finansów publicznych i funkcjonowania samorządu terytorialnego, uznany prelegent i szkoleniowiec, wykładowca toruńskiej i bydgoskiej Wyższej Szkoły Bankowej, główny specjalista w Wydziale Oświaty w Urzędzie Miasta w Dąbrowie Górniczej, przez lata tworzył trzon Wydziału Nadzoru Prawnego Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego Podstawa prawna: • Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1762 ze zm.), • Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320 ze zm.). Karta nauczyciela przewiduje dwa rodzaje odpowiedzialności nauczycieli. Zgodnie art. 75 ust. 1 aktu podlegają oni: • odpowiedzialności dyscyplinarnej za uchybienia godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom, o których mowa w art. 6 KN oraz • odpowiedzialności porządkowej za uchybienia przeciwko porządkowi pracy w rozu-mieniu art. 108 Kodeksu pracy. Uchybienia, o których mowa w art. 108 Kodeksu pracy, to nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów BHP, przepisów przeciwpo-żarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności. Za te uchybienia, według kodeksowej regulacji, pracodawca (dyrektor przedszkola) może stosować karę upomnienia lub karę nagany. Dyrektor może też zastosować karę pieniężną w przypadkach przewidzianych w art. 108 § 2 Kodeksu pracy, czyli w sytuacji nieprzestrzegania przez pracownika przepisów BHP lub przepisów przeciwpoża-rowych, opuszczenia pracy bez usprawiedliwienia, stawienia się do pracy w stanie nietrzeź-wości lub spożywania alkoholu w czasie pracy. Kara pieniężna za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności, nie może być wyższa od jednodniowego wy-nagrodzenia pracownika, a łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty. Oprócz opisanej wyżej odpowiedzialności porządkowej nauczyciele podlegają odpowiedzial-ności dyscyplinarnej za uchybienie godności zawodu lub uchybienie obowiązkom wskazanym w art. 6 KN. Zgodnie z tym przepisem nauczyciel powinien: • rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podsta-wowymi funkcjami przedszkola: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą, w tym za-dania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa dzieciom w czasie zajęć organizowa-nych przez przedszkole, • wspierać każde dziecko w jego rozwoju, • dążyć do pełni własnego rozwoju osobowego, • doskonalić się zawodowo, zgodnie z potrzebami przedszkola, • kształcić i wychowywać młodzież w umiłowaniu ojczyzny, w poszanowaniu Konsty-tucji Rzeczypospolitej Polskiej, w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka, • dbać o kształtowanie u dzieci postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z ideą de-mokracji, pokoju i przyjaźni między ludźmi różnych narodów, ras i światopoglądów. Katalog kar przewidzianych za naruszenie ww. obowiązków został podany w art. 76 ust. 1 KN i są to: • nagana z ostrzeżeniem, • zwolnienie z pracy, • zwolnienie z pracy z zakazem przyjmowania ukaranego do pracy w zawodzie nauczy-cielskim w okresie trzech lat od ukarania, • wydalenie z zawodu nauczyciela – wymierzenie tej kary jest równoznaczne z zakazem przyjmowania ukaranego do pracy w zawodzie nauczyciela. Uchybienie godności zawodu nauczyciela Pojęcie uchybienia godności zawodu nauczyciela nie zostało w Karcie nauczyciela zdefinio-wane. W każdym przypadku będzie więc podlegać interpretacji z uwzględnieniem wypraco-wanego do tej pory stanowiska organów wymierzających kary dyscyplinarne wobec nauczy-cieli. Przez uchybienie godności zawodu nauczyciela można rozumieć np. przemoc fizyczną i psychiczną wobec dziecka, narażenie dziecka na utratę zdrowia i życia, naruszenie godności dziecka, nieetyczne zachowanie wobec współpracowników i kierownictwa przedszkola (roz-powszechnianie nieprawdziwych informacji czy informacji objętych tajemnicą rady pedago-gicznej), niewłaściwe realizowanie zadań edukacyjnych i wychowawczych, niską kulturę osobistą (używanie wulgaryzmów), dopuszczenie się plagiatu, oszustwo, poświadczenie nie-prawdy, fałszerstwo, pedofilię, poniżanie, wykorzystywanie swojej pozycji w celu zmuszenia dziecka do określonych zachowań, inne obcesowe zachowania, które nie przystają osobie zo-bowiązanej do kształtowania pożądanych postaw . Ponadto można wspomnieć o porzuceniu pracy, propagowaniu rasizmu czy szerzeniu nienawiści. Komisje dyscyplinarne Kary dyscyplinarne, w przeciwieństwie do kar porządkowych, nie mogą być nakładane przez dyrektora placówki. Stosownie do art. 77 ust. 1 KN w sprawach dyscyplinarnych nauczycieli orzekają w pierwszej instancji komisje dyscyplinarne przy wojewodach dla nauczycieli wszystkich placówek oświatowych na terenie województwa. W przypadku drugiej instancji będzie to odwoławcza komisja dyscyplinarna przy ministrze właściwym ds. oświaty i wy-chowania. Właściwość miejscową komisji dyscyplinarnej, zgodnie z art. 77 ust. 2 KN, ustala się według miejsca zatrudnienia obwinionego w chwili popełnienia czynu stanowiącego podstawę odpo-wiedzialności dyscyplinarnej. Nadzór instancyjny nad komisją pierwszej instancji sprawuje odwoławcza komisja dyscypli-narna przy ministrze właściwym ds. oświaty i wychowania. Nadzór ten sprowadza się do kon-troli orzeczeń wydanych w pierwszej instancji w przypadku wniesienia od nich odwołania. Pomimo że nadzór pedagogiczny nad działalnością przedszkoli co do zasady sprawują kurato-rzy oświaty, komisje dyscyplinarne pierwszej instancji umiejscowiono w systemie administracji publicznej przy wojewodzie. W praktyce jednak wykonywanie tych zadań, zwłaszcza w zakresie obsługi prac komisji, wojewodowie powierzają kuratorom, którzy są organami ze-spolonej administracji rządowej w województwie i w imieniu wojewodów wykonują zadania i kompetencje w obszarze oświaty. W zakresie orzecznictwa komisje dyscyplinarne zostały wyposażone w przymiot niezawisłości. Powinny być one bowiem, jako organy orzekające, wolne od jakichkolwiek nacisków. Nietrudno też zauważyć, że skoro do rozstrzygania o odpowiedzialności nauczycieli za naru-szenie obowiązków zawodowych powołano niezawisłe organy, to ewentualne poniesienie przez nauczyciela odpowiedzialności za swoje przewinienie jest niezależne od woli jego pra-codawcy. Wpływ dyrektora przedszkola na przebieg postępowania dyscyplinarnego można sprowadzić jedynie do samego faktu, czy komisja zostanie przez niego powiadomiona o przewinieniu. Wniosek dyrektora nie oznacza automatycznie uruchomienia postępowania. Art. 75 ust. 2a KN mówi, że kar porządkowych nie wymierza się za popełnienie czynu naru-szającego prawa i dobro dziecka. O podejrzeniu popełnienia przez nauczyciela takiego czynu dyrektor przedszkola, a w przypadku podejrzenia popełnienia go przez dyrektora – organ prowadzący, zawiadamia rzecznika dyscyplinarnego, o którym mowa w art. 83 KN, nie póź-niej niż w terminie 14 dni od dnia powzięcia wiadomości o podejrzeniu popełnienia czynu, chyba że okoliczności bezspornie wskazują, że nie doszło do jego popełnienia. Przepis ten daje dyrektorowi prawo do wstępnej kontroli okoliczności popełnienia czynu. Nie w każdym przypadku dyrektor będzie miał więc obowiązek zawiadomienia rzecznika – może tego nie uczynić, jeżeli po dokonanej analizie jest w stanie udowodnić, że czyn, o który został obwiniony nauczyciel, nie miał miejsca. Rzecznik dyscyplinarny Zgodnie z art. 83 KN organ, przy którym działa komisja dyscyplinarna, powołuje rzecznika dyscyplinarnego i co najmniej dwóch jego zastępców spośród pracowników urzędu obsługu-jącego ten organ. Z analizy roli i kompetencji rzecznika wynika, że jest to pewnego rodzaju oskarżyciel publiczny, powołany do przeprowadzenia czynności mających ustalić zasadność zarzutu uchybienia godności zawodu lub obowiązkom nauczyciela oraz okoliczności przewi-nienia. Rzecznik dyscyplinarny podlega wyłączeniu od udziału w sprawie, jeżeli sprawa dotyczy je-go, jego małżonka, krewnego lub powinowatego w linii prostej albo osoby pozostającej z nim w stosunku przysposobienia. Rzecznik dyscyplinarny może zostać wyłączony od udziału w sprawie, jeżeli zostanie uprawdopodobnione, że między nim a nauczycielem, którego doty-czy postępowanie wyjaśniające, lub jego obrońcą zachodzą inne okoliczności, które mogą wywołać wątpliwość co do jego bezstronności. O wyłączeniu rzecznika dyscyplinarnego de-cyduje organ, który go powołał. Obowiązki wyłączonego rzecznika dyscyplinarnego wykonu-je jego zastępca. Przeprowadzenie czynności mających ustalić zasadność zarzutu uchybienia obowiązkom nau-czyciela lub godności zawodu nauczyciela, przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego oraz ewentualne złożenie wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, uczestniczenie w rozprawach dyscyplinarnych w charakterze strony, wnoszenie zażaleń na postanowienia i odwołań od orzeczeń komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji do komisji dyscyplinarnej instancji drugiej – należą do rzecznika dyscyplinarnego. Przebieg postępowania dyscyplinarnego Postępowanie wyjaśniające Zgodnie z art. 85 KN rzecznik dyscyplinarny powołany przy komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji wszczyna postępowanie wyjaśniające na polecenie organu, który go powołał. O wszczęciu postępowania wyjaśniającego zawiadamia nauczyciela, którego dotyczy postę-powanie, oraz dyrektora przedszkola, w którym nauczyciel jest zatrudniony, a w przypadku nauczyciela pełniącego funkcję dyrektora – tego nauczyciela oraz organ prowadzący przed-szkole. O wszczęciu postępowania wyjaśniającego dotyczącego czynu naruszającego prawa i dobro dziecka rzecznik dyscyplinarny zawiadamia także Rzecznika Praw Dziecka. Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego rzecznik dyscyplinarny – nie później niż w terminie trzech miesięcy od dnia wszczęcia tego postępowania i za zgodą organu, który go powołał – kieruje do komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji wniosek o wszczęcie postę-powania dyscyplinarnego albo wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania wyjaśniają-cego. Postanowienie o umorzeniu postępowania wyjaśniającego wydaje się, jeżeli: • postępowanie wyjaśniające nie potwierdziło popełnienia przez nauczyciela czynu uchybiającego godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom, o których mowa w art. 6 KN, • za popełniony czyn nauczyciel został ukarany karą porządkową zgodnie z art. 108 Ko-deksu pracy, chyba że popełniony czyn narusza prawa i dobro dziecka, • nauczyciel, w chwili popełnienia zarzucanego czynu, nie był zatrudniony na stanowi-sku nauczyciela – czyli czyn popełniono przed uzyskaniem statutu nauczyciela, przez co nie podlegał jeszcze odpowiedzialności dyscyplinarnej, • nauczyciel zmarł, • postępowanie dyscyplinarne co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawo-mocnie zakończone lub – wcześniej wszczęte – toczy się, • nastąpiło przedawnienie odpowiedzialności dyscyplinarnej. Na postanowienie o umorzeniu postępowania wyjaśniającego nauczycielowi, którego dotyczy postępowanie, oraz organowi prowadzącemu przedszkole, służy zażalenie do komisji dyscy-plinarnej pierwszej instancji w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia postanowienia. Na postanowienie o umorzeniu postępowania wyjaśniającego dotyczącego czynu naruszającego prawa i dobro dziecka Rzecznikowi Praw Dziecka służy zażalenie do komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji w terminie 14 dni od dnia doręczenia postanowienia. Nauczyciel, któremu doręczono zawiadomienie o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego, uważany jest od tej pory za obwinionego. Nie jest on winny zarzucanego przewinienia, dopóki nie zostanie mu udowodniona wina stwierdzona prawomocnym orzeczeniem dyscyplinarnym. Nauczycielowi przysługuje prawo do obrony w toku postępowania wyjaśniającego, w tym również prawo do ustanowienia obrońcy. Postępowanie wyjaśniające ma na celu ustalenie, czy nauczyciel uchybił obowiązkom prze-widzianym w art. 6 KN lub godności zawodu i czy zasadne jest przeprowadzenie właściwego postępowania dyscyplinarnego. Ponieważ postępowanie wyjaśniające rzecznik dyscyplinarny przeprowadza na polecenie organu, przy którym działa komisja, to w praktyce dyrektor przedszkola uznając, że wystąpiły okoliczności spowodowane czynem nauczyciela, uzasad-niające ukaranie karą dyscyplinarną, powinien zwrócić się do kuratora oświaty lub bezpo-średnio do wojewody, z informacją o takich okolicznościach. Występuje zatem do rzecznika dyscyplinarnego z wnioskiem o ukaranie. W toku postępowania wyjaśniającego rzecznik może przesłuchiwać świadków i biegłych oraz zbierać i przeprowadzać wszelkie dowody konieczne dla wyjaśnienia sprawy. Ma on również obowiązek przesłuchania obwinionego nauczyciela oraz umożliwienia mu złożenia wyjaśnień mogących mieć znaczenie dla sprawy. Z kolei nauczyciel i jego obrońca mają prawo zgłosić wniosek o przesłuchanie wskazanych przez nich świadków i przeprowadzenie innych dowo-dów nieprzewidzianych przez rzecznika. Ponadto obwiniony nauczyciel ma prawo do zapo-znania się z wszelkimi materiałami zebranymi w postępowaniu wyjaśniającym oraz złożenia dodatkowych wyjaśnień, a także prawo odmówienia składania jakichkolwiek wyjaśnień, co nie stanowi jednak przeszkody w ewentualnym złożeniu przez rzecznika dyscyplinarnego wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego. Zgodnie z art. 85d KN w postępowaniu wyjaśniającym nauczyciel, którego dotyczy postępo-wanie, a w postępowaniu dyscyplinarnym – obwiniony, mają prawo do korzystania z pomocy wybranego przez siebie obrońcy. Obrońcą nie może być członek komisji dyscyplinarnej, przed którą toczy się postępowanie. Obwiniony może mieć jednocześnie nie więcej niż dwóch obrońców z wyboru. Zgodnie z art. 85h KN w postępowaniu wyjaśniającym świadka, który w chwili przesłuchania nie ukończył 18. roku życia, można przesłuchać, jeżeli jego zeznania mogą mieć istotne zna-czenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Przepis ten ma również zastosowanie do wychowanków przedszkola. Świadka przesłuchuje się tylko raz, chyba że w postępowaniu wyjaśniającym wyjdą na jaw nowe istotne okoliczności, których wyjaśnienie wymaga ponownego jego prze-słuchania, a jego zeznania mogą mieć istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Świadka można przesłuchać ponownie także na wniosek obwinionego, który w postępowaniu wyja-śniającym nie miał obrońcy. W postępowaniu wyjaśniającym dowody są przeprowadzane przez rzecznika dyscyplinarnego, a w postępowaniu dyscyplinarnym – przez komisję dyscyplinarną. Nie wyłącza to prawa do zgłoszenia wniosku dowodowego przez nauczyciela, którego dotyczy postępowanie wyja-śniające, lub obwinionego. Postępowanie przed komisją pierwszej instancji Komisja dyscyplinarna pierwszej instancji wydaje: • postanowienie o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego albo • postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, jeżeli: o postępowanie wyjaśniające nie potwierdziło popełnienia przez nauczyciela zarzu-canego mu czynu, o zarzucany czyn nie zawiera znamion uchybienia godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom, o których mowa w art. 6 KN, o za popełniony czyn nauczyciel został ukarany karą porządkową zgodnie z art. 108 Kodeksu pracy, chyba że popełniony czyn narusza prawa i dobro dziecka, o nauczyciel, w chwili popełnienia zarzucanego czynu, nie był zatrudniony na sta-nowisku nauczyciela, o nauczyciel zmarł, o postępowanie dyscyplinarne co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone lub wcześniej wszczęte toczy się, o nastąpiło przedawnienie odpowiedzialności dyscyplinarnej. Na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego nauczycielowi służy zażalenie do odwoławczej komisji dyscyplinarnej w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia postanowienia. Na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego doty-czącego czynu naruszającego prawa i dobro dziecka Rzecznikowi Praw Dziecka służy zażale-nie do odwoławczej komisji dyscyplinarnej w terminie 14 dni od dnia doręczenia postano-wienia. Nauczyciela, któremu doręczono postanowienie o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego, uważa się za obwinionego. Po otrzymaniu postanowienia o wszczęciu postępowania dyscy-plinarnego rzecznik dyscyplinarny i obwiniony nauczyciel oraz jego obrońca mogą zgłaszać komisji dyscyplinarnej wnioski o dopuszczenie nowych dowodów lub powołanie biegłych, przy czym komisja może zarządzić wezwanie świadków i biegłych oraz przeprowadzić do-wody niewskazane w tychże wnioskach. Komisja dyscyplinarna zawiadamia rzecznika dyscyplinarnego o terminie rozprawy a także wzywa na rozprawę: • obwinionego, • jego obrońcę, • świadków i biegłych. Wraz z wezwaniem na rozprawę obwinionemu nauczycielowi należy doręczyć pouczenie o przysługujących mu uprawnieniach oraz o skutkach jego ewentualnego niestawiennictwa. Nieusprawiedliwione niestawiennictwo na rozprawę obwinionego nie stanowi, zgodnie z art. 85e ust. 5 KN, przeszkody do rozpoznania sprawy. Termin rozprawy powinien być tak wyznaczony, aby między doręczeniem obwinionemu nauczycielowi wezwania na rozprawę a dniem rozprawy upłynęło przynajmniej 14 dni. W razie niezachowania tego terminu na żą-danie obwinionego lub jego obrońcy rozprawę się odracza. Ponieważ skład orzekający jest zobowiązany do wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczno-ści sprawy, może dopuszczać wszelkie dowody, nawet te, które nie zostały powołane przez strony. Komisja dyscyplinarna wydaje orzeczenie po wysłuchaniu głosów rzecznika dyscypli-narnego i obwinionego lub jego obrońcy. Przy wymiarze kary bierze się pod uwagę okoliczności zarzucanego czynu, stopień winy, szkodliwość społeczną czynu, a także zachowanie się obwinionego przed i po popełnieniu czynu. Komisja dyscyplinarna wydaje orzeczenie o: • ukaraniu, mocą którego uznaje obwinionego winnym w całości lub w części zarzuca-nego mu czynu i wymierza karę dyscyplinarną, albo • uniewinnieniu, w przypadku gdy: o postępowanie dyscyplinarne nie potwierdziło popełnienia przez nauczyciela zarzu-canego mu czynu, o zarzucany czyn nie zawiera znamion uchybienia godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom, o których mowa w art. 6 KN, albo • umorzeniu postępowania dyscyplinarnego, jeżeli: o za popełniony czyn nauczyciel został ukarany karą porządkową zgodnie z art. 108 Kodeksu pracy, chyba że popełniony czyn narusza prawa i dobro dziecka, o nauczyciel, w chwili popełnienia zarzucanego czynu, nie był zatrudniony na sta-nowisku nauczyciela, o nauczyciel zmarł, o postępowanie dyscyplinarne co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone lub – wcześniej wszczęte – toczy się, o nastąpiło przedawnienie odpowiedzialności dyscyplinarnej. Postępowanie w drugiej instancji Zarówno rzecznikowi dyscyplinarnemu, jak i obwinionemu nauczycielowi lub jego obrońcy przysługuje prawo wniesienia odwołania od orzeczenia komisji dyscyplinarnej pierwszej in-stancji. Odwołanie to wnosi się za pośrednictwem komisji, która wydała orzeczenie w ciągu 14 dni od dnia jego doręczenia. Wniesienie odwołania wstrzymuje wykonanie orzeczenia. Przewodniczący komisji odwoławczej odrzuca odwołanie w przypadku stwierdzenia, że zo-stało ono wniesione przez osobę nieuprawnioną lub po terminie. Na postanowienie o odrzu-ceniu odwołania rzecznikowi dyscyplinarnemu i obwinionemu lub jego obrońcy przysługuje zażalenie w terminie siedmiu dni od doręczenia postanowienia do odwoławczej komisji dys-cyplinarnej. Postanowienie odwoławczej komisji dyscyplinarnej jest ostateczne. Zgodnie z art. 85l KN po przeprowadzeniu rozprawy odwoławcza komisja dyscyplinarna: • utrzymuje w mocy zaskarżone orzeczenie, • uchyla orzeczenie w całości lub w części i wydaje nowe orzeczenie, • uchyla zaskarżone orzeczenie i przekazuje sprawę komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji do ponownego rozpoznania; komisja może wskazać, jakie okoliczności ko-misja dyscyplinarna pierwszej instancji powinna wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy. Wydanie orzeczenia na niekorzyść obwinionego może nastąpić jedynie w razie odwołania wniesionego przez rzecznika dyscyplinarnego. Od prawomocnego orzeczenia odwoławczej komisji dyscyplinarnej rzecznikowi dyscyplinar-nemu i obwinionemu lub jego obrońcy przysługuje odwołanie do sądu apelacyjnego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych właściwego ze względu na miejsce zamieszkania obwinio-nego. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem odwoławczej komisji dyscyplinarnej, w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem. Przedawnienie odpowiedzialności dyscyplinarnej i zatarcie kar Przedawnienie oznacza, że nauczyciel nie może być ukarany za dany czyn z uwagi na upływ czasu. Według art. 85o KN postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte po upływie pięciu miesięcy od dnia powzięcia przez organ, przy którym działa komisja dyscyplinarna pierwszej instancji, wiadomości o popełnieniu czynu uchybiającego godności zawodu nau-czyciela lub obowiązkom, o których mowa w art. 6 KN, oraz po upływie dwóch lat od popeł-nienia tego czynu. W przypadku popełnienia czynu o charakterze seksualnym na szkodę ma-łoletniego przedawnienie odpowiedzialności dyscyplinarnej nie może nastąpić przed ukoń-czeniem przez niego 24 roku życia. Zatarcie kar oznacza natomiast, że po upływie określonego czasu nauczyciel jest traktowany jako osoba nigdy niekarana karą dyscyplinarną. Podkreślić jednak należy, że zatarciu nie ulega kara wydalenia z zawody nauczyciela. Kary dyscyplinarne, o których mowa w art. 76 ust. 1 pkt 1 i 2 KN, czyli nagana z ostrzeżeniem i zwolnienie z pracy, podlegają zatarciu po upływie trzech lat od dnia doręczenia nauczycielowi prawomocnego orzeczenia o ukaraniu (art. 85s KN), a kara dyscyplinarna, o której mowa w art. 76 ust. 1 pkt 3 KN, czyli zwolnienie z pracy z zakazem przyjmowania ukaranego do pracy w zawodzie nauczyciela w okresie trzech lat od ukarania – po upływie sześciu lat od dnia doręczenia nauczycielowi prawomocnego orzeczenia o ukaraniu. Zawieszenie w pełnieniu obowiązków Z art. 85t ust. 1 KN wynika prawo dyrektora do zawieszenia w pełnieniu obowiązków nau-czyciela, przeciwko któremu wszczęto postępowanie karne lub złożono wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, jeżeli ze względu na powagę i wiarygodność wysuniętych za-rzutów celowe jest odsunięcie nauczyciela od wykonywania obowiązków w przedszkolu. W sprawach niecierpiących zwłoki nauczyciel może być zawieszony przed złożeniem wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego. Decyzja w tej sprawie należy wyłącznie do dyrektora i to on ocenia, czy zarzuty i ich wiary-godność wskazują na konieczność zawieszenia nauczyciela. Jest to wyłącznie uprawnienie dyrektora, z którego może on nieobligatoryjnie skorzystać. Obowiązek taki wynika natomiast z ust. 2 przywołanej regulacji, stosownie do którego dyrek-tor zawiesza w pełnieniu obowiązków nauczyciela, jeżeli wszczęte postępowanie karne lub złożony wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego dotyczą czynu naruszającego prawa i dobro dziecka, chyba że we wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego rzecznik dyscyplinarny wnosi o wymierzenie kary dyscyplinarnej, o której mowa w art. 76 ust. 1 pkt 1 KN (najniższej – nagany z ostrzeżeniem) i jednocześnie ze względu na powagę i wia-rygodność zarzutów niecelowe jest odsunięcie nauczyciela albo nauczyciela pełniącego funkcję dyrektora od wykonywania obowiązków. Tak więc w przypadku, gdy rzecznik wnio-skuje o karę wyższą niż kara nagany, dyrektor nie ma wyboru, lecz obowiązek zawieszenia nauczyciela. Zauważyć również należy, że zgodnie z ust. 3 ww. regulacji nauczyciel zostaje z mocy prawa zawieszony w pełnieniu obowiązków w razie jego tymczasowego aresztowania lub w razie pozbawienia go wolności w związku z postępowaniem karnym. W tym wypadku to nie dyrek-tor decyduje o zawieszeniu. Aresztowanie nauczyciela czy pozbawienie go wolności jest już bowiem równoznaczne z zawieszeniem. Zawieszenie w pełnieniu obowiązków nie może trwać dłużej niż sześć miesięcy, chyba że przeciwko nauczycielowi toczy się jeszcze postępowanie karne lub postępowanie dyscypli-narne, w związku z którym nastąpiło zawieszenie. Od decyzji o zawieszeniu w pełnieniu ob-owiązków nauczycielowi albo nauczycielowi pełniącemu funkcję dyrektora przysługuje od-wołanie do komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem odpowiednio dyrektora albo organu prowadzącego. Wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela oraz nauczyciela pełniącego funkcję dyrektora w okresie zawieszenia w pełnieniu obowiązków może ulec zmniejszeniu, a tymczasowo aresztowanego – ulega zmniejszeniu najwyżej do połowy, w zależności od stanu rodzinnego nauczyciela, począwszy od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego następującego po mie-siącu, w którym nastąpiło zawieszenie.