Pomysły na zajęcia rewalidacyjne w szkole średniej Opracował: Daniel Buchowiecki, nauczyciel języka polskiego i wychowawca w Zespole Szkół nr 1 w Hrubieszowie, logopeda w Ośrodku Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczym w Alojzowie Zajęcia rewalidacyjne są organizowane dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na stwierdzoną niepełnosprawność. Uczestnictwo w zajęciach rewalidacyjnych nie zamyka uczniowi możliwości wykorzystania innych, przyznanych przez zespół nauczycieli i specjalistów form pomocy psychologiczno- -pedagogicznej. Przepisy nie przewidują możliwości rezygnacji z zajęć rewalidacyjnych i zobowiązują szkołę do ich realizacji. Sam termin „rewalidacja” pochodzi od łacińskich słów: re- – „znów” oraz validus – „mocny”. Oznacza on zatem przywracanie młodemu człowiekowi możliwie pełnej sprawności. To proces, który uwzględnia wiedzę teoretyczną i konkretne działania mające pomóc osobie z niepełnosprawnością. Podczas zajęć rewalidacyjnych stawia się na mocne strony oraz szukanie i rozwijanie tego, co w uczniu najlepsze. Podstawowe zasady, jakimi należy kierować się w ramach pracy rewalidacyjnej, zostały zapożyczone z zasad pedagogiki specjalnej, trzeba jednak uwzględnić w nich specyfikę zajęć indywidualnych. Ważne są tutaj: • przygotowywanie zadań dostosowanych do możliwości ucznia i zapewnienie warunków do ich poprawnego wykonywania, • powolne, systematyczne przechodzenie od zadań łatwiejszych do trudniejszych, od prostych do bardziej złożonych, • zapewnienie warunków do utrwalania prawidłowych umiejętności i likwidowania niekorzystnych nawyków, • dostosowywanie czasu trwania poszczególnych ćwiczeń do wydolności ucznia, • mobilizowanie ucznia do wykonywania zadań poprzez stosowanie różnorodnych form ćwiczeń. Rodzaj i forma zajęć rewalidacyjnych powinny odpowiadać indywidualnym potrzebom rozwojowym i edukacyjnym ucznia z niepełnosprawnością i być dostosowane do jego możliwości psychofizycznych. Kierunek działań i tematyka zajęć rewalidacyjnych wynikać będą z zaleceń zawartych w orzeczeniu oraz własnych obserwacji dotyczących ucznia. Przygotowując się do pracy, możemy wykorzystać krótkie filmy, teksty, rebusy, krzyżówki, przysłowia, układanki, gotowe karty pracy, ale też ułożyć ćwiczenia autorskie. Poniżej przedstawiam kilka pomysłów, które można zastosować lub na ich podstawie zaproponować własne, dopasowane do potrzeb i możliwości ucznia, z którym pracujemy. PROPOZYCJA 1: Jak się czuje „nowy”? Przeczytaj tekst (załącznik nr 1) i odpowiedz na pytania: 1. Jakie uczucia towarzyszyły chłopcu, gdy pojawił się w nowej klasie? 2. Jakie rady znalazł Maciek w poradnikach? 3. Dlaczego porady te okazywały się nieskuteczne? 4. Jak oceniasz to, że chłopiec chciał wziąć na siebie winę? 5. Kim dla ciebie jest „spoko ziomek”? 6. Czy przypominasz sobie sytuację, w której czułaś/czułeś się w nowym miejscu podobnie jak Maciej? Jak sobie wtedy poradziłaś/poradziłeś? PROPOZYCJA 2: Najważniejsze miejsce w życiu człowieka... 1. Uzupełnij luki w tekście (załącznik nr 2). 2. Jakie relacje powinny panować w domu? Jakie zasady powinny w nim obowiązywać? Scharakteryzuj je. 3. Wyjaśnij związki frazeologiczne: • Bez matki nie ma chatki. • Dom ciasny, ale własny. • Czym chata bogata, tym rada. • Gość w dom, Bóg w dom. • Wolnoć Tomku w swoim domku. • Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej. 4. Narysuj dom pełen wartości. Możesz przedstawić je za pomocą kolorów i słów kluczowych. PROPOZYCJA 3: Każdy może być twórcą 1. Imię znaczy. Zapisujemy swoje imię w pionie – niech każda z liter rozpoczyna charakteryzującą nas cechę, np.: K – APRYŚNA A – MBITNA S – PRYTNA I – NTELIGENTNA A – TRAKCYJNA 2. Ja – twórca. Tworzymy wiersz – do gotowych słów dopiszmy słowa, tak aby powstał spójny tekst: Życie ……………………………………… Każdy dzień ……………………………………… Rano ……………………………………… Słońce ……………………………………… Na obiad ……………………………………… Słowa ……………………………………… Jak dobrze ……………………………………… Gdybym ……………………………………… Wiem, że ……………………………………… A jutro ……………………………………… To jest ……………………………………… 3. Zabawa w „sałatkę słowną”. Potrzebujemy kilku stron gazet, z których wycinamy kilkadziesiąt słów. Następnie układamy z nich zabawne lub absurdalne hasła, które naklejamy na kartki.