STAN PRAWNY NA 15 KWIETNIA 2022 Zwiększone kwoty jednorazowych odszkodowań wypadkowych Opracowała: Aneta Mościcka, prawnik z odbytą aplikacją sądową, dziennikarz od 2001 r. Autorka artykułów z zakresu prawa: pracy, BHP, cywilnego, gospodarczego, podatków, zamówień publicznych, nieruchomości. Współpracuje m.in. z Wydawnictwem C. H. Beck i Wydawnictwem Wiedza i Praktyka Podstawa prawna: • Obwieszczenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 23 lutego 2022 r. w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej (M.P. z 2022 r. poz. 287). Od 1 kwietnia wzrosły kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Zmiany wynikają z Obwieszczenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 23 lutego 2022 r. w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Komu przysługuje jednorazowe odszkodowanie? Jednorazowe odszkodowanie przysługuje członkom rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Odszkodowanie to przysługuje również w razie śmierci wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej rencisty, który był uprawniony do renty z ubezpieczenia wypadkowego. Członkami rodziny uprawnionymi do odszkodowania są: • małżonek, • dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione oraz przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo oraz inne dzieci, w tym również w ramach rodziny zastępczej, spełniające w dniu śmierci ubezpieczonego lub rencisty warunki uzyskania renty rodzinnej, • rodzice, osoby przysposabiające, macocha oraz ojczym, jeżeli w dniu śmierci ubezpieczonego lub rencisty prowadzili z nim wspólne gospodarstwo domowe lub jeżeli ubezpieczony lub rencista bezpośrednio przed śmiercią przyczyniali się do ich utrzymania albo jeżeli ustalone zostało wyrokiem lub ugodą sądową prawo do alimentów z ich strony. Ważne! Jednorazowe odszkodowanie nie przysługuje małżonkowi w przypadku orzeczonej separacji. Wysokość jednorazowego odszkodowania Jeżeli do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest tylko jeden członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, przysługuje ono w wysokości: • 18-krotnego przeciętnego wynagrodzenia, gdy uprawnionymi są małżonek lub dziecko, • 9-krotnego przeciętnego wynagrodzenia, gdy uprawniony jest inny członek rodziny. Jeżeli do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie: • małżonek i jedno lub więcej dzieci – odszkodowanie przysługuje w wysokości ustalonej wyżej, zwiększonej o 3,5-krotne przeciętne wynagrodzenie, na każde dziecko, • dwoje lub więcej dzieci – odszkodowanie przysługuje w wysokości określonej wyżej, zwiększonej o 3,5-krotne przeciętne wynagrodzenie, na drugie i każde następne dziecko. Jeżeli obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie inni członkowie rodziny, każdemu z nich odszkodowanie przysługuje w wysokości 3,5-krotnego przeciętnego wynagrodzenia, co istotne – niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom. Jednorazowe odszkodowanie z tytułu śmierci ubezpieczonego lub rencisty, którzy zmarli wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, pomniejsza się o kwotę jednorazowego odszkodowania z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, wypłaconego temu ubezpieczonemu lub renciście. Decyzja o przyznaniu świadczenia Przyznanie lub odmowa przyznania jednorazowego odszkodowania oraz ustalenie jego wysokości następują w drodze decyzji ZUS-u, który wydaje ją w ciągu 14 dni od dnia: • otrzymania orzeczenia lekarza orzecznika lub komisji lekarskiej, • wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Ważne! Jeżeli w wyniku decyzji zostały ustalone prawo do jednorazowego odszkodowania oraz jego wysokość, ZUS wypłaca z urzędu odszkodowania w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji. Od decyzji przysługuje odwołanie. Zmiana kwot jednorazowego odszkodowania Na podstawie Obwieszczenia z dnia 23 lutego 2022 r. kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej obowiązujące od 1 kwietnia 2022 r. do 31 marca 2023 r. wynoszą: 1133 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu 1133 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu zwiększenia tego uszczerbku co najmniej o 10 punktów procentowych 19 819 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego 19 819 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty 101 926 zł gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty 50 963 zł gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko 101 926 zł oraz 19 819 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na każde z tych dzieci gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie małżonek i jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty 101 926 zł oraz 19 819 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugie i każde następne dziecko gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnionych jest równocześnie dwoje lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty 19 819 zł gdy obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie inni członkowie rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, każdemu z nich przysługuje ono niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom 50 963 zł oraz 19 819 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugiego i każdego następnego uprawnionego gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty