STAN PRAWNY NA 13 LUTEGO 2024
W 2024 r. po raz kolejny egzamin ósmoklasisty w szkołach podstawowych odbędzie się w maju, w terminie od 14 do 16. Zasady jego przeprowadzania są ściśle określone przez przepisy prawa oświatowego. O czym powinien pamiętać dyrektor podczas organizowania tegorocznego egzaminu, aby przebiegał on zgodnie z procedurami?
Egzamin ponownie przeprowadzany będzie na podstawie specjalnie w tym celu przygotowanych wymagań egzaminacyjnych (zawartych w Rozporządzeniu w sprawie wymagań egzaminacyjnych dla egzaminu ósmoklasisty przeprowadzanego w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024), a nie na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego. Wiele z obowiązków organizacyjnych dotyczących jego przeprowadzania spoczywa na dyrektorze.
Zgodnie z art. 3 pkt 21d Ustawy o systemie oświaty (dalej: uso.) egzamin ósmoklasisty przeprowadzany jest w ostatnim roku nauki w szkole podstawowej, a w szkole artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej – w klasie, której zakres nauczania odpowiada klasie VIII szkoły podstawowej. Test sprawdza wiadomości i umiejętności ucznia lub słuchacza określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego.
Przewodniczący zespołu egzaminacyjnego
Osobą odpowiedzialną za organizację i przebieg egzaminu ósmoklasisty jest dyrektor danej szkoły (art. 44zzs ust. 1 uso.), który jest też przewodniczącym zespołu egzaminacyjnego. W przypadku choroby przewodniczącego lub innych ważnych przyczyn uniemożliwiających jego udział w egzaminie ósmoklasisty albo wynikających z konieczności zapewnienia właściwej organizacji tych testów, przewodniczącym zespołu egzaminacyjnego może być osoba wskazana przez dyrektora OKE (art. 44zzs ust. 3 uso.).
Obowiązki informacyjne przewodniczącego zespołu
Według art. 44zzs ust. 5 pkt 1 uso. przewodniczący zespołu informuje uczniów o egzaminie ósmoklasisty. Oznacza to, że dyrektor lub upoważniony przez niego nauczyciel powinni przekazać uczniom informacje o:
- harmonogramie i zasadach przeprowadzania egzaminu,
- zasadach zaznaczania odpowiedzi na karcie odpowiedzi,
- zakazie wnoszenia do sali egzaminacyjnej urządzeń telekomunikacyjnych korzystania z takich urządzeń w tej sali,
- konieczności samodzielnego rozwiązywania zadań w czasie egzaminu.
Powołanie zespołu egzaminacyjnego
Najpóźniej na dwa miesiące przed terminem egzaminu ósmoklasisty przewodniczący zespołu egzaminacyjnego powinien powołać członków tego zespołu (§ 14 ust. 1 Rozporządzeniaw sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty).
Możliwe jest również powołanie zastępcy przewodniczącego zespołu spośród jego członków. Przepisy wymagają, by przewodniczący zespołu lub jego zastępca odbyli szkolenie w zakresie organizacji egzaminu, organizowane przez OKE w roku szkolnym, w którym przeprowadzany jest egzamin (przepisy szczególne dopuszczają, by szkolenie to zostało przeprowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość). Następnie analogiczne szkolenie powinni przeprowadzić dla nauczycieli zatrudnionych w danej szkole, wchodzących w skład zespołów nadzorujących.
Powołanie zespołów nadzorujących
Stosownie do art. 44zzs ust. 4 pkt 1 uso. przewodniczący zespołu egzaminacyjnego powołuje spośród członków zespołu egzaminacyjnego zespoły nadzorujące przebieg egzaminu ósmoklasisty w poszczególnych salach egzaminacyjnych oraz wyznacza przewodniczących tych zespołów. Do powołania zespołów powinno dojść nie później niż na miesiąc przed terminem egzaminu (§ 15 ust. 2 ww. Rozporządzenia). Przepisy dają możliwość, by w przypadku nieobecności przewodniczącego zespołu nadzorującego lub członka tego zespołu z powodu choroby lub innych ważnych przyczyn, powołać w zastępstwie innego przewodniczącego zespołu nadzorującego lub członka tego zespołu, żeby zapewnić ciągłość prac (§ 15 ust. 3).
W skład zespołu nadzorującego musi wejść co najmniej dwóch nauczycieli, z tym że co najmniej jeden powinien być zatrudniony w:
- szkole, w której jest przeprowadzany egzamin ósmoklasisty (nauczyciel ten pełni wówczas funkcję przewodniczącego zespołu),
- innej szkole lub w placówce (nauczyciel taki zostaje powołany w skład zespołu w porozumieniu z dyrektorem szkoły lub placówki, w której jest zatrudniony).
W przypadku braku możliwości powołania w skład zespołu nadzorującego nauczyciela zatrudnionego w szkole, w której jest przeprowadzany egzamin ósmoklasisty, albo nauczyciela zatrudnionego w innej szkole lub w placówce – w skład zespołu nadzorującego mogą wchodzić:
- inni nauczyciele, w tym osoby posiadające kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska nauczyciela niezatrudnione w szkole,
- przedstawiciele organu sprawującego nadzór pedagogiczny, organu prowadzącego, placówki doskonalenia nauczycieli lub poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, nieposiadający kwalifikacji wymaganych do zajmowania stanowiska nauczyciela.
Dla osób tych przewodniczący zespołu egzaminacyjnego powinien przeprowadzić szkolenie w zakresie organizacji egzaminu. Co więcej, w takiej sytuacji przewodniczącego zespołu nadzorującego wyznacza przewodniczący zespołu egzaminacyjnego (jednak przewodniczącym zespołu nadzorującego mogą być wyłącznie nauczyciel zatrudniony w szkole, w której jest przeprowadzany egzamin ósmoklasisty, lub nauczyciel zatrudniony w innej szkole lub w placówce, który uczestniczył w przeprowadzaniu egzaminu ósmoklasisty).
