Różni, a jednak podobni Scenariusz zajęć integracyjnych dla klas I–III Opracowała: Jolanta Molenda GRUPA WIEKOWA: uczniowie klas I–III szkoły podstawowej. CZAS TRWANIA: 45 minut. CELE: • kształtowanie postawy szacunku i akceptacji dla innych, • kształtowanie postawy tolerancji wobec mieszkańców innych krajów, • zapoznanie z mapą Europy oraz usytuowaniem Polski i Ukrainy, • rozwijanie umiejętności współpracy w parach i w grupie, • budowanie i rozwijanie integracji w grupie, • uświadomienie, że niezależnie od różnic wszyscy ludzie mają równe prawa, • uświadomienie, że każdy człowiek różni się od innych ludzi i to dzięki tym różnicom każdy jest wyjątkowy, • uświadomienie, że pomimo różnic ludzie posiadają również wiele cech wspólnych. FORMY PRACY: • indywidualna, • grupowa, • zespołowa. METODY PRACY: • podające, • problemowe, • eksponujące, • praktyczne. ŚRODKI I POMOCE DYDAKTYCZNE: • plakietki z identyfikatorem dla każdego ucznia, • flamastry, kredki, ołówki, • dowolna muzyka, • mapy konturowe Europy wydrukowane w formacie A4, • arkusze kalki technicznej, • aparat fotograficzny, • zdjęcia uczniów, • sprzęt multimedialny (laptop lub tablica multimedialna), • elementy służące do utworzenia toru przeszkód, • opaski na oczy, • kartoniki z narysowanymi obrazkami ilustrującymi poszczególne kategorie do zabawy „Różni, a jednak podobni”, • fotografie przedstawiające ludzi pochodzących z różnych stron świata. PRZEBIEG ZAJĘĆ: 1. Mieszkańcy świata – praca z fotografiami Nauczyciel prezentuje uczniom fotografie przedstawiające ludzi pochodzących z różnych stron świata. Zadaniem dzieci jest znalezienie i opisanie jak największej liczby różnic i podobieństw. Pod koniec aktywności dzieci powinny dojść do wniosku, że różnice występujące pomiędzy narodami nie są niczym złym. To dzięki nim możemy dowiadywać się nowych rzeczy o innych kulturach, budując tym samym otwartość na świat i nowe doświadczenia. 2. Różni, a jednak podobni – ruchowa zabawa integracyjna Odszukiwanie i łączenie się w grupy według podanej przez nauczyciela cechy. Uczniowie siedzą na krzesłach ustawionych po obwodzie koła. Nauczyciel prezentuje uczniom kartoniki z narysowanymi obrazkami ilustrującymi poszczególne kategorie, np.: • kolor włosów, • noszenie okularów, • wzrost, • noszenie spodni, • noszenie sukienki, • kolor oczu, • piegi na twarzy, • ta sama płeć. Zadaniem uczniów jest wyjście na środek koła, jeśli wymieniona cecha ich dotyczy. Nauczyciel podsumowuje zabawę, tłumacząc, że pomimo różnic widzianych na pierwszy rzut oka ludzie posiadają wiele wspólnych cech. 3. Polska i Ukraina – zapoznanie z położeniem państw na mapie Uczniowie otrzymują od nauczyciela wydrukowane mapy konturowe Europy, na których odnajdują Polskę i Ukrainę (w razie konieczności nauczyciel uświadamia dzieci, że oba kraje są państwami sąsiadującymi). Następnie uczniowie kopiują oba kontury, odrysowując je na kalce technicznej, zaznaczają i podpisują stolice Polski i Ukrainy. Na koniec dzieci kolorują kontury zgodnie z barwami narodowymi obu krajów. 4. Мене звуть – zabawa integracyjna utrwalająca znajomość imion Przed rozpoczęciem zabawy nauczyciel wprowadza zapis i wymowę zdania „Mam na imię” (Мене звуть [mene zvut]) w języku ukraińskim. Uczniowie otrzymują przezroczystą plakietkę identyfikatora, z której wyjmują znajdujący się wewnątrz kartonik. Zapisują na nim zdanie Мене звуть, dodając swoje imiona. Dodatkowo mogą ozdobić kartonik dowolnymi elementami. Po wykonaniu pracy przypinają plakietkę klipsem do ubrania. Następnie uczniowie ustawiają się w rozsypce i maszerują swobodnie po klasie do muzyki odtwarzanej przez nauczyciela. Na przerwę w muzyce uczniowie witają się (poprzez podanie ręki, skinienie głową, dygnięcie itp.) z osobami znajdującymi się w pobliżu, używając jednocześnie zwrotu Мене звуть. Wskazówka dla nauczyciela Identyfikatory są wielokrotnego użytku i łatwe w obsłudze, więc posłużą przez długi czas. Można je ponadto wykorzystywać do rozmaitych aktywności. 5. Miłe przyjęcie – scenki dramowe Nauczyciel wybiera ochotników, którzy ogrywają scenki dramowe ilustrujące sposoby powitania i nawiązania bliższej relacji z nowo poznanymi, różniącymi się między sobą osobami. W trakcie zabawy uczniowie mogą wcielać się w osoby niedosłyszące, niewidome, pochodzące z odległych krajów i nierozumiejące języka polskiego. 6. Razem możemy więcej – zabawa doskonaląca współpracę Nauczyciel przygotowuje dowolny tor przeszkód (sensoryczny, z wykorzystaniem przyborów gimnastycznych lub przedmiotów codziennego użytku znajdujących się w szkolnej klasie), przez który uczniowie przechodzą pojedynczo. Następnie nauczyciel dobiera uczniów w pary. Każdej parze wręcza po jednej opasce na oczy. Jeden uczestnik zasłania sobie oczy, a drugi pomaga mu bezpiecznie pokonać tor. Po wykonaniu zadania następuje zamiana ról. Wskazówka dla nauczyciela Im starsi uczniowie, tym tor powinien być trudniejszy. Nauczyciel wspólnie z uczniami podsumowuje zabawę, stwierdzając, że współpraca i pomoc są niezmiernie ważne, ułatwiają pokonanie napotykanych problemów, dodają odwagi i budują wzajemne zaufanie. 7. Nasza grupa – wykonanie grupowego tablo Nauczyciel uwiecznia na zdjęciu każdego ucznia (zdjęcia można wykonać na świeżym powietrzu). Następnie po zgraniu zdjęć na komputer lub tablicę multimedialną wspólnie z uczniami przygotowuje w dowolnym programie graficznym (np. Canvie) plakat, tablo lub planszę z wizerunkami wszystkich uczniów uczęszczających do jednej klasy. Pod każdym zdjęciem mogą znaleźć się imiona dzieci napisane zarówno w języku polskim, jak i ukraińskim. Wskazówka dla nauczyciela Po udostępnieniu wszystkich zdjęć każdemu uczniowi dzieci mogą samodzielnie zaprojektować własne propozycje.