STAN PRAWNY NA 9 LUTEGO 2022 Otrzymywanie dotacji za miesiące wakacyjne Opracował: Michał Łyszczarz, prawnik, główny specjalista w Wydziale Oświaty w Urzędzie Miasta w Dąbrowie Górniczej, współautor komentarza do Ustawy o systemie oświaty oraz szeregu publikacji z zakresu prawa oświatowego Podstawa prawna: • Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1930 ze zm.). Zdecydowana większość przedszkoli niepublicznych pobiera dotację na podstawie art. 17 ust. 3 Ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych, który mówi, że niepubliczne przedszkole niebędące przedszkolem specjalnym i niespełniające warunków, o których mowa w ust. 1, otrzymuje na każde dziecko dotację z budżetu gminy w wysokości równej 75 proc. podstawowej kwoty dotacji dla przedszkoli, z tym że na dziecko niepełno-sprawne w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na takie dziecko niepełnosprawne przedszkola w części oświatowej subwencji ogólnej dla gminy. Odwołanie do ust. 1 dotyczy placówek, które spełniają wskazane w nim warunki, czyli właściwe warunki dla przedszkoli gminnych, i jednocześnie zostały wybrane w konkursie ofert organizowanym przez daną gminę. Daje to wówczas prawo do dotacji w wysokości równej podstawowej kwocie dotacji dla przedszkoli. Niezależnie od tego, jaką część podstawowej kwoty dotacji przedszkole pobiera, obowiązuje ta sama zasada, która mówi, że dotacja przysługuje na każde dziecko. Na podstawie art. 33 ust. 1 pkt 1 Ustawy o finansowaniu zadań oświatowych organ prowadzący przedszkole prze-kazuje do 30 września roku bazowego, a więc poprzedzającego rok otrzymania dotacji, in-formację o planowanej liczbie wychowanków. Przepis ten ustanawia jednak wyłącznie waru-nek uzyskania dotacji w roku budżetowym, natomiast nie wskazuje na sposób obliczenia wy-sokości dotacji. Skoro dotacja przysługuje na każdego wychowanka przedszkola i ma iść za dzieckiem, to planowana liczba wychowanków nie może być faktyczną podstawą obliczenia wysokości dotacji. Organ dotujący po to otrzymuje informację o planowanej liczbie wycho-wanków, aby móc zaprojektować własny budżet. Właśnie w tym miejscu pojawiają się rozbieżności w rozumieniu obowiązujących przepisów. Zdarza się bowiem, że gminy przyjmują interpretację, zgodnie z którą dotacja nie przysługuje przedszkolom za miesiące wakacyjne, czyli za czas, w którym są one faktycznie zamknięte. W przedszkolach jako jednostkach nieferyjnych przerwę w ich działalności ustala wyłącznie organ prowadzący, zwyczajowo jednak jest to jeden z miesięcy wakacyjnych. Ustalenie prze-rwy oznacza, że w tym czasie do placówki nie uczęszczają wychowankowie, co dla niektórych gmin stanowi podstawę do kwestionowania prawa do dotacji za ten czas. Należy zauważyć, że zgodnie z art. 36 Ustawy o finansowaniu zadań oświatowych organ do-tujący ma prawo do kontrolowania prawidłowości pobrania i wykorzystania dotacji, dlatego osoby kontrolujące mogą wejść do placówki i sprawdzić pod tym kątem dokumentację orga-nizacyjną, finansową i przebiegu nauczania. W ten sposób organ dotujący może pozyskać informacje na temat przerwy w działalności przedszkola. Dotacja podąża za dzieckiem i powinna zawsze zależeć od faktycznej liczby wychowanków uczęszczających do przedszkola, co nie musi jednak oznaczać, że miesiąc wakacyjny będzie okresem, którego dotacja nie obejmie. Nie jest bowiem zasadny argument, że w czasie nieu-częszczania dzieci do przedszkola koszty związane z prowadzeniem placówki znikają, w związku z czym dotacja się nie należy. Jeżeli nawet w którymś miesiącu wakacyjnym przedszkole jest zamknięte, to nie rozwiązuje na ten czas stosunków pracy ze swoimi pra-cownikami. Koszty osobowe prowadzenia przedszkola nadal istnieją i są one niemałe, a w dodatku niezależne od faktycznej liczby uczęszczających do przedszkola wychowanków. Do tego doliczyć należy czynsz za wynajem pomieszczeń, a w sytuacji gdy przedszkole mieści się w budynku należącym do organu prowadzącego, pozostają do opłacenia koszty stałe, związane z utrzymaniem budynku. Wszystkie ww. koszty stanowią wydatki bieżące w rozu-mieniu art. 35 Ustawy o finansowaniu zadań oświatowych i jako takie mogą być pokrywane z dotacji. Istotne jest jednak to, że dotacja, choć wypłacana w częściach za każdy miesiąc, jest świad-czeniem o charakterze jednorazowym. Sposób jej wypłacania wynika z treści art. 34 ust. 1 Ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, według którego dotacje są przekazywane na rachunek bankowy przedszkola w 12 częściach w terminie do ostatniego dnia każdego mie-siąca, z tym że części za styczeń i za grudzień przekazywane są w terminie odpowiednio do 20 stycznia oraz do 15 grudnia roku budżetowego. Na tej podstawie nie sposób uznać, że część dotacji w danym miesiącu może znacząco różnić się jej części za pozostałe miesiące. Zmiana liczby dzieci, która pociągająca za sobą zmianę w wysokości dotacji, może wynikać wyłącznie z przyjęcia nowych wychowanków lub rezygnacji rodziców wypowiadających umowy z przedszkolem. W wakacje jednak umowy między przedszkolem i rodzicami nadal obowiązują, w związku z czym dzieci objęte umowami należy traktować jako dzieci objęte dotacją. Przepisem potwierdzającym taką interpretację jest art. 34 ust. 2 Ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. Zgodnie z jego dokładnym brzmieniem: (...) dotacje, o których mowa w art. 15–21, art. 25 ust. 1–4 i 8, art. 26 ust. 1, 2 i 8, art. 28–30 oraz art. 31 ust. 1, są przekazywane na każde dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju, ucznia, wychowanka, uczestnika zajęć rewalidacyjno-wychowawczych lub słuchacza kwalifikacyjnego kursu zawodowego, będącego w danym miesiącu roku budżetowego odpowiednio dzieckiem objętym wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniem, wychowankiem, uczestnikiem zajęć rewalidacyjno-wychowawczych lub słuchaczem kwalifikacyjnego kursu zawodowego odpowiednio w placówce wychowywania przedszkolnego, szkole lub placówce, o której mowa w art. 2 pkt 6–8 Ustawy Prawo oświatowe. Regulacja ta wiąże prawo do dotacji z faktem posiadania statusu wychowanka przedszkola. Nie wynika z tego przepisu warunek uczestniczenia w zajęciach. Uznać więc można, że jeżeli umowa nadal obowiązuje, to za wychowanka objętego taką umową należy dotację wypłacić, również za okres przerwy w działalności przedszkola. Warto nadmienić, że Ustawa o finan-sowaniu zadań oświatowych formułuje w innych przypadkach (art. 41 ust. 2) warunek odpo-wiedniej frekwencji dziecka jako ten, od którego zależy prawo do otrzymywania dotacji, ale przepis ten nie dotyczy przedszkoli niepublicznych. Można przypomnieć, że powyższą argumentację przemawiającą za wypłacaniem przedszkolom dotacji za miesiące wakacyjne znajdzie się także w korespondencji pomiędzy Regionalną Izbą Obrachunkową w Lublinie a Ministerstwem Edukacji Narodowej z 2006 r. (zob. np. pis-mo o sygn. RIO-II-031/6/200), w której strony powoływały się na przepisy Ustawy o systemie oświaty. Wprowadzenie Ustawy o finansowaniu zadań oświatowych nie zmieniło zasad wyni-kających z korespondencji.