Dzień Babci i Dziadka Propozycje aktywności dla uczniów klas I–III Opracowała: Jolanta Molenda GRUPA WIEKOWA: uczniowie klas I–III szkoły podstawowej. O SCENARIUSZU: Dzień Babci i Dzień Dziadka zbliżają się wielkimi krokami. Podczas styczniowych zajęć nie może zabraknąć działań i aktywności oscylujących wokół tych niezwykle istotnych wydarzeń. W związku z ciągle trwającą pandemią COVID-19 w większości placówek oświatowych nie uda się zaplanować i zorganizować spotkań z dziadkami, podczas których dzieci zaprezentują program artystyczny czy wręczą własnoręcznie wykonane upominki. Nie powinniśmy jednak rezygnować z organizowania zajęć poświęconych tej tematyce. W poniższym materiale odnajdziecie pomysły na ciekawe rozwiązania – mamy nadzieję, że okażą się one pomocne. Stanowią zbiór luźnych propozycji przeznaczonych do dowolnego wykorzystania. W zależności od wieku uczniów, liczebności grupy, warunków lokalowych i możliwości finansowych można je dowolnie modyfikować i zmieniać. PRZEBIEG ZAJĘĆ: 1. Moja babcia i mój dziadek – praca z fotografiami Uczniowie przyczepiają do tablicy przyniesione fotografie, tworząc swoisty kolaż. Przygotowana galeria może stanowić ciekawą klasową dekorację, świetnie sprawdzi się również jako baza informacyjna, na podstawie której uczniowie będą mogli wypowiadać się na forum klasy na temat swoich dziadków, opisując jednocześnie ich wygląd, cechy charakterystyczne, ulubione czynności czy zainteresowania. Wskazówka dla nauczyciela Do przeprowadzenia tej zabawy niezbędne będzie poproszenie rodziców uczniów o pomoc. Kilka dni przed zajęciami nauczyciel powinien zwrócić się z prośbą do rodziców o przyniesienie zdjęć przedstawiających dziadków. Jeśli jest taka możliwość, najlepiej, gdyby były to odbitki zdjęć – dzięki temu unikniemy strachu przed ewentualnymi uszkodzeniami oryginałów i będziemy mogli ponadto wykorzystać je do rozmaitych prac plastyczno- -technicznych lub przygotowania upominków. 2. Ulubione zabawy naszych dziadków Nauczyciel wraz z uczniami tworzy zestawienie najpopularniejszych zabaw, w które bawili się w dzieciństwie ich dziadkowie. Wskazówka dla nauczyciela Przed zajęciami uczniowie rozmawiają ze swoimi dziadkami na temat ich ulubionych zabaw z czasów dzieciństwa. Zdobyte wiadomości będą stanowiły podstawę opisywanej zabawy. Podczas zajęć uczniowie wymieniają tytuły zabaw, pokrótce omawiając ich zasady i przebieg. Nauczyciel zapisuje podawane propozycje na tablicy. Po uzyskaniu wszystkich odpowiedzi uczniowie wspólnie z nauczycielem przygotowują zestawienie, porządkując zabawy według popularności występowania. Kilka najpopularniejszych można wykorzystać do wspólnej zabawy. Wyniki zestawienia możemy przedstawić na koniec w formie graficznej (wykresu, mapy myśli itp.), korzystając z dowolnego programu graficznego, i tak przygotowany arkusz wręczyć dziadkom jako jeden z prezentów. 3. Droga do babci, droga do dziadka – zabawa z elementami kodowania Nauczyciel dzieli uczniów na dwie drużyny, rozkłada na dywanie matę do kodowania i wręcza uczniom pionki. Następnie za pomocą karteczek ze strzałkami układa pod matą instrukcję określającą drogę, jaką dzieci muszą pokonać, aby dotrzeć do babci i dziadka (im starsi uczniowie tym instrukcja powinna być trudniejsza). Na macie umieszcza planszę z napisem „START” i planszę z wizerunkami babci dla jednej grupy lub dziadka dla drugiej drużyny. Zadaniem uczniów jest osiągnięcie określonego celu poprzez wykonywanie pionkiem ruchów zgodnie z instrukcją wskazaną przez strzałki. Jedna grupa próbuje dotrzeć do babci, a druga do dziadka. Na koniec w ramach sprawdzenia poprawności wykonania zadania nauczyciel prezentuje narysowaną poprawną wersję obu dróg. Uczniowie weryfikują swoje wzory, dokonując w razie potrzeby poprawek. Wskazówka dla nauczyciela Do zabawy wykorzystać można gotowe zestawy do kodowania (w skład których wchodzą m.in. mata „w kratę”, plastikowe, kolorowe kubeczki, karteczki ze strzałkami). Można je jednak przygotować samodzielnie, na przykład poprzez namalowanie odpowiedniej planszy na bawełnianym prześcieradle. Pionkami mogą być kolorowe kubeczki, klocki, zabawkowe kręgle, duże plastikowe nakrętki itp. Strzałki wystarczy wyciąć z kartonu lub brystolu. 4. Koncert dla dziadków – wspólne muzykowanie Nauczyciel rozdaje uczniom instrumenty, dzieląc ich na sekcje. Dzieci grają na nich zgodnie z instrukcją podaną przez dyrygenta (którym może być zarówno nauczyciel, jak i wybrany uczeń). Do zabaw tego typu świetnie sprawdzi się metoda aktywnego słuchania muzyki według Batii Strauss. Gdy uczniowie opanują już dany utwór muzyczny, występ można nagrać i przesłać rodzicom z prośbą o zaprezentowanie go dziadkom. 5. Babcia i dziadek – tworzenie swobodnego tekstu według koncepcji Celestyna Freineta Aktywność przewidziana jest dla starszych uczniów, potrafiących już pisać i czytać. Zadaniem dzieci jest napisanie tekstu w dowolnej formie nawiązującego do Dnia Babci i Dnia Dziadka. Wypowiedzi pisemne nie muszą być długie – ważne, aby nauczyciel jak najmniej ingerował w proces twórczy. Po napisaniu tekstu każdy uczeń odczytuje go na forum klasy. 6. Moi dziadkowie – wywiad Na zajęciach nauczyciel wspólnie z dziećmi przygotowuje kwestionariusz wywiadu, dzięki któremu uczniowie zdobędą jak największą ilość informacji na temat swoich dziadków. Dzieci podają nauczycielowi treść pytań, jakie powinny znaleźć się w kwestionariuszu, a nauczyciel zapisuje je na komputerze. Po zredagowaniu całości materiału nauczyciel drukuje egzemplarz kwestionariusza dla każdego ucznia i wręcza je im. Dzieci przy najbliższej okazji przeprowadzają wywiad ze swoimi dziadkami. 7. Warsztaty kulinarne Funkcję prezentów dla dziadków mogą pełnić własnoręcznie wykonane wypieki – babeczki, ciasteczka, bloki czekoladowe. Wystarczy przygotować przed zajęciami wszystkie niezbędne składniki, przybory i przyrządy (niezwykle istotne jest wybranie przepisu gwarantującego proste i szybkie wykonanie). Uczniowie po założeniu ubioru ochronnego (fartuszka, czapki kucharskiej; można nawet wykorzystać rękawiczki jednorazowe) wykonują poszczególne czynności zgodnie z kolejnością przekazaną przez nauczyciela. Powstałą masę na gotowe babeczki czy ciasteczka nauczyciel przenosi do szkolnej kuchni, gdzie wypiekają je panie kucharki (o ile przygotowane słodkości wymagają wypiekania). 8. Joga z babcią i dziadkiem – ćwiczenia gimnastyczne Nauczyciel odtwarza spokojną, relaksacyjną muzykę i prezentuje uczniom proste pozycje jogi: pozycję dziecka, koci grzbiet, pies z głową do dołu, deskę, pozycję kobry lub drzewa. Uczniowie wykonują prezentowane ćwiczenia, pamiętając o głębokich oddechach. Następnie nauczyciel fotografuje wybranych uczniów prezentujących poszczególne pozycje, zgrywa zdjęcia na laptopa i wspólnie z całą klasą przygotowuje książeczkę instruktażową z asanami jogi, która pozwoli na wykonanie tych samych ćwiczeń wspólnie z dziadkami. 9. Herbatka u babci i dziadka – spotkanie online Z wiadomych przyczyn zorganizowanie w murach szkoły spotkania z dziadkami niestety jest niemożliwe. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby spróbować zorganizować wideospotkanie! W dzisiejszych czasach większość babć i dziadków jest za pan brat z technologią informacyjną i bez większych problemów będzie potrafiła skorzystać z komunikatora internetowego typu Skype lub aplikacji typu Microsoft Teams. Przygotujmy zaproszenia, na których dziadkowie znajdą informacje dotyczące daty i godziny spotkania (można również dołączyć szczegółowy instruktaż korzystania z wybranego komunikatora), zamieńmy klasę szkolną w kawiarenkę, w której na każdym stoliku znajdować się będą kawałek ciasta i herbata w filiżance, i spotkajmy się z dziadkami w rzeczywistości wirtualnej. Podczas spotkania online można nawet zaprezentować prosty program artystyczny: wspólnie zaśpiewać piosenkę, wyrecytować wiersz czy przedstawić prostą inscenizację.