Działania edukacyjne z filmem (część I) Father and Daughter, Michaël Dudok de Wit Opracowała: dr Iwona Grodź FILM: Michaël Dudok de Wit, Father and Daughter (2000) (https://www.youtube.com/watch?v=Lu6OBtFI6Jc [dostęp: 15.12.2021]) GRUPA WIEKOWA: uczniowie szkoły podstawowej, uczniowie szkoły średniej. EMOCJE I PRZEŻYCIA: smutek, nadzieja, rozczarowanie. DZIAŁANIA EDUKACYJNE: Film można opisać jako kombinację różnych rodzajów struktur narracyjnych, które determinują odbiór oraz pozwalają skonceptualizować zasadniczy temat: poczucie straty. Ważne jest określenie kluczowych „momentów narracji”. Trzy z tych momentów ustanawiają główny konflikt/problem i jego możliwe rozwiązanie, podczas gdy pozostałe dwa łączą powtarzające się motywy, tzw. linie tematyczne: daremności, wysiłku i spotkania. Pracę z filmem warto rozpocząć od rekonstrukcji przyczynowości przebiegu wydarzeń, a następnie wskazać centralne punkty zwrotne w akcji, określić najważniejsze linie tematyczne, wskazać konwencje narracyjne oraz zdefiniować temat, główny konflikt. Pomocne może być zaproponowanie uczniom, aby opisali film własnymi słowami film, np.: Pewnego dnia, z nieznanych powodów, ojciec zostawia swoją małą córeczkę nad brzegiem jeziora. Samotnie odpływa łodzią w nieznanym kierunku. Następnie widzimy, jak dorastająca córka wielokrotnie wraca do miejsca ostatniego spotkania z ojcem. To sygnał tęsknoty i oczekiwania bohaterki na nieobecnego rodzica. Niestety ten nigdy nie wraca, nawet gdy główna postać jest już dorosła. Upływ czasu jest pokazany za pośrednictwem zmiany wieku i towarzystwa bohaterki. Wreszcie jako stara kobieta schodzi ze wzgórza do wody. Wydaje się, że popełniła samobójstwo (czy rzeczywiście tak się stało?). Potem przenosimy się wraz z bohaterką jakby do świata snów: woda zmienia się w trawę, na której znajduje się pusta łódź, w której leży bohaterka. Po chwili wstaje i znów widzi ojca. Podbiegając do niego, ponownie staje się dzieckiem. W Ojcu i córce występują dwa różne rodzaje konfliktów: konflikt centralny, który rodzi się w związku z odejściem ojca, i konflikt wewnętrzny córki, który nasila się, gdy staje się coraz bardziej jasne, że nie może pogodzić się ze stratą ojca. Identyfikacja problemu – to nieumiejętność ukojenia żalu po stracie ojca. Jak rozwiązać ten problem? Uwolnienie od smutku i tęsknoty jest możliwe dzięki wykonaniu „pracy tożsamościowej”. Aby naprowadzić uczniów na ten pomysł, nauczyciel może zadać im pytania i zachęcić do dyskusji: • Opowiedzcie mi o postaci z filmu. • Co myślała lub czuła bohaterka? • Co bohaterka postrzegała jako swój główny problem? • Czy i/lub jak bohaterka rozwiązała swój problem? • W jaki inny sposób mogła postąpić bohaterka? • Jakie były jej relacje z innymi postaciami? • Co wam się podobało/nie podobało? Przydatne lektury: • M. Suckfüll, Filmanalysis and Psychophysiology: Effects of Moments of Impact and Protagonists, „Media Psychology” 20002 (3). • M. Suckfüll, M. Scharkow, Modes of Reception for Fictional Films, „Communications” 2009, 34.