Propozycje aktywności z okazji Międzynarodowego Dnia Herbaty Opracowała: Jolanta Molenda GRUPA WIEKOWA: uczniowie klas I–III szkoły podstawowej. O SCENARIUSZU: Czarna, zielona, czerwona, z cukrem, z miodem, cytryną lub odrobiną mleka – każdy lubi pijać ją na swój własny sposób. Chodzi oczywiście o herbatę. Ten znany na całym świecie i uwielbiany przez miliony ludzi napój obchodzi swoje święto 15 grudnia. W ferworze przedświątecznych przygotowań warto znaleźć chwilę, aby zwolnić, usiąść i wypić wspólnie z uczniami filiżankę aromatycznej herbaty, opowiadając im przy okazji o jej wyjątkowych właściwościach. W scenariuszu prezentujemy zbiór pomysłów do wykorzystania podczas celebrowania klasowego Dnia Herbaty. PRZEBIEG ZAJĘĆ: 1. Wprowadzenie do zajęć Nauczyciel pokazuje uczniom żeliwny komplet do herbaty składający się z dzbanka, czarek i sitka, a następnie zadaje im pytanie, do czego można wykorzystać prezentowane przedmioty. Jeśli wśród uczniowskich odpowiedzi nie pojawi się ta właściwa, nauczyciel wyjaśnia, że służą one do zaparzania herbaty. Przy okazji opowiada o Międzynarodowym Dniu Herbaty obchodzonym 15 grudnia. 2. Herbata niejedno ma imię – degustacja różnych rodzajów herbaty Przed zajęciami nauczyciel przygotowuje stanowisko, na którym umieszcza filiżanki z zaparzonymi różnymi gatunkami herbaty. Zadaniem uczniów jest określenie rodzaju kosztowanego naparu. WSKAZÓWKA: Do opisanej aktywności można wykorzystać różne rodzaje herbaty: czarną, zieloną, żółtą, białą, pu-erh, oolong itp. Podczas degustacji nauczyciel opowiada uczniom o procesie produkcji, właściwościach herbaty i zasadach parzenia różnych jej odmian. 3. Herbaciane fakty – zapoznanie z ciekawostkami na temat herbaty Uczniowie wyjmują z puszki na herbatę karteczki w kształcie herbacianych torebek, na których nauczyciel zapisał wcześniej różne informacje związane z herbatą. Dzieci głośno odczytują ciekawostki. WSKAZÓWKA: Na karteczkach mogą znaleźć się następujące fakty: • Herbata to drugi (zaraz po wodzie) najczęściej pijany napój na świecie. • Wszystkie herbaty pochodzą z jednej rośliny o nazwie Camellia sinensis. • Odkryto ją w Chinach. • Liście herbaty są dodawane w Azji do potraw, stanowiąc nieodzowny składnik wielu dań. • Herbata nie ma kalorii (o ile pije się ją bez dodatkowych składników, takich jak cukier, miód czy mleko). • Herbata jest zdrowa, zawiera przeciwutleniacze, minerały i witaminy. Spożywana w określonej ilości (4–5 filiżanek dziennie) korzystnie wpływa na ludzki organizm. Dodatkowo działa przeciwzapalnie, chroni przed nowotworami, reguluje trawienie i poprawia samopoczucie. • Szacuje się, że istnieje ponad 1000 typów herbat. • W niektórych krajach azjatyckich herbata jest środkiem płatniczym. 4. Rytuał parzenia herbaty – projekcja filmu Nauczyciel odtwarza uczniom film prezentujący ceremoniał parzenia herbaty. Może przy tym zaprezentować dzieciom chiński lub japoński ceremoniał. Cala klasa może również obejrzeć oba rytuały, a następnie porozmawiać o różnicach i podobieństwa występujących w obu technikach. WSKAZÓWKA: Można skorzystać z następujących filmów zamieszczonych w serwisie YouTube: • chiński ceremoniał: https://www.youtube.com/watch?v=MB214q1QZws • japoński ceremoniał: https://www.youtube.com/watch?v=y0LR1tQyAHk 5. Warsztaty komponowania herbaty – działania praktyczne Nauczyciel prezentuje uczniom przygotowane składniki: ususzone kwiaty, nasiona, herbaciane listki, korzonki, przyprawy, zioła, suszone i kandyzowane owoce, kawałki czekolady, łupki kakao itp. Następnie wręcza im papierowe torebki, do których uczniowie wkładają przygotowane, autorskie kompozycje i zachęca do stworzenia własnej mieszanki. WSKAZÓWKA: Uczniowie zabierają przygotowaną przez siebie herbacianą kompozycję do domu. Może poczęstują nią domowników? 6. Torebka na herbatę wielokrotnego użytku – działania praktyczne Potrzebne materiały: • gaza, muślin, organiczna, niebarwiona bawełna, • nożyczki, • sznurek kuchenny (wykonany w 100 proc. z włókien naturalnych, przeznaczony do kontaktu z żywnością), • guzik, koralik, nit, kryształek do firan itp. Sposób wykonania: Z materiału (nadającego się do kontaktu z żywnością) wycinamy kwadrat. Układamy na środku materiału wybraną mieszankę herbacianą (mniej więcej 1 łyżeczkę). Łączymy rogi materiału, tworząc sakiewkę, którą następnie zawiązujemy specjalnym sznurkiem. Na końcu sznurka zawieszamy wybrany odważnik. 7. Dodatkowe propozycje: • Spotkanie przy zimowej herbacie Klasowe obchody Międzynarodowego Dnia Herbaty można zwieńczyć degustacją aromatycznej zimowej herbaty, wykonanej z herbaty typu earl grey, goździków, pomarańczy, cytryny i miodu. Warto przy okazji zadbać o odpowiedni nastrój w klasie – przyciemnione światło, lampiony wypełnione zapachowymi świeczkami, komfortowe warunki sprzyjające odprężeniu, np. poduszki, pufy lub koce rozłożone na podłodze, na których można wygodnie usiąść i delektować się smakiem rozgrzewającego naparu. Jeśli dodatkiem do zimowej herbaty będą pyszne korzenne ciasteczka lub pierniczki, z powodzeniem uda nam się wyczarować iście świąteczny klimat. • Herbaciana mandala – praca plastyczna z wykorzystaniem liściastej herbaty Nauczyciel prezentuje uczniom szablony mandali (rysunków na planie koła). W pojemnikach, kartonach lub miskach umieszczonych w pobliżu mandal znajdują się herbaciane liście, ususzone kwiaty, nasiona, zioła, suszone i kandyzowane owoce. Zadaniem dzieci jest wypełnienie nimi wzoru rysunku według własnego pomysłu.