Program wychowawczo-profilaktyczny dla zespołu szkolno-przedszkolnego w ........ (przykład) Podstawa prawna: • Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1082 ze zm.), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1149), • Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1119), • Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 2050), • Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 276), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356). Program wychowawczo-profilaktyczny zespołu szkolno-przedszkolnego w ............................ jest kompleksowym zbiorem działań o charakterze wychowawczym oraz profilaktycznym. Utworzony został w oparciu o diagnozę potrzeb oraz problemów występujących w danej społeczności szkolnej i odpowiada na nie. Wszystkie działania w zakresie profilaktyki są dostosowane do potrzeb rozwojowych uczniów i skierowane do nich, ich rodziców, a także nauczycieli. Podstawową funkcją programu wychowawczo-profilaktycznego jest wspomaganie uczniów w radzeniu sobie z trudnościami, które jednocześnie ograniczają i likwidują czynniki ryzyka, mogące zaburzać prawidłowy rozwój i zdrowe życie. Działalność wychowawczo-profilaktyczna w zespole szkolno-przedszkolnym w ................. polega na prowadzeniu działań z zakresu promocji zdrowego stylu życia oraz wspomagania uczniów i wychowanków w ich rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze: • fizycznej – zdobycie wiedzy i umiejętności, które pozwalają na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowanie zachowań prozdrowotnych, • psychicznej – zbudowanie równowagi i harmonii psychicznej, ukształtowanie postaw sprzyjających wzmacnianiu zdrowia własnego oraz innych ludzi, kształtowanie środowiska sprzyjającego rozwojowi zdrowia, • społecznej – kształtowanie postawy otwartej w życiu społecznym. Program wychowawczo-profilaktyczny został opracowany na podstawie diagnozy potrzeb i problemów występujących w środowisku zespołu szkolno-przedszkolnego z uwzględnieniem: • wyników diagnozy środowiskowej, • wyników nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez dyrektora, • wniosków z realizacji programu wychowawczego i programu profilaktyki w roku szkolnym 2020/2021, • wniosków i analiz z pracy zespołów zadaniowych, zespołów przedmiotowych, zespołów wychowawczych itp., • innych dokumentów i spostrzeżeń ważnych dla szkoły (np. koncepcja funkcjonowania i rozwoju opracowana przez dyrektora, uwagi, spostrzeżenia, wnioski nauczycieli, uczniów, rodziców), • obserwacji, wywiadów z uczniami, rodzicami i nauczycielami, • analizy dokumentów pedagoga i psychologa oraz diagnozy i analizy sytuacji wychowawczej w zespole szkolno-przedszkolnym przeprowadzonych za pomocą ankiet. Realizacja niniejszego programu wychowawczo-profilaktycznego obejmuje: • powszechną znajomość założeń programu – przez uczniów, rodziców i wszystkich pracowników zespołu szkolno-przedszkolnego, • zaangażowanie wszystkich podmiotów szkolnej społeczności i współpracę w realizacji zadań określonych w programie, • respektowanie praw wszystkich członków szkolnej społeczności oraz kompetencji organów szkoły (dyrektor, rada rodziców, samorząd uczniowski), • współdziałanie ze środowiskiem zewnętrznym zespołu szkolno-przedszkolnego (np. udział organizacji i stowarzyszeń wspierających działalność wychowawczą i profilaktyczną szkoły), • współodpowiedzialność za efekty realizacji programu. Diagnoza środowiska szkolnego i sytuacji wychowawczej zespołu szkolno-przedszkolnego przeprowadzana jest w zakresie podejmowanych działań wychowawczych i profilaktycznych. Podstawą prowadzonego rozpoznania są: • spostrzeżenia wychowawców i nauczycieli na temat uczniów, • wywiady, analiza dokumentów, obserwacje uczniów, badania socjometryczne, które służą wskazaniu obszarów wymagających szczególnego wsparcia, • badania ankietowe, skierowane do rodziców oraz uczniów, dotyczące ich oczekiwań w zakresie realizacji treści wychowawczych i profilaktycznych. Przy opracowaniu zakresu wychowawczego programu należy uwzględnić potrzeby uczniów wynikające z: • pracy nad systemem wartości w oparciu o wybrane przez społeczność szkolną priorytetowe wartości, takie jak: uczciwość, tolerancja, empatia, patriotyzm, szacunek dla siebie i innych, odpowiedzialność, wytrwałość, poczucie własnej wartości, szacunek dla innych ludzi, ciekawość poznawcza, kreatywność, przedsiębiorczość, kultura osobista, • propozycji działań o charakterze wychowawczym, których autorami są rodzice, uczniowie oraz nauczyciele, • tradycji i świąt związanych z kalendarzem oraz z czczeniem pamięci o bohaterze szkoły. W przypadku części profilaktycznej programu jego zakres powinien skupiać się na konkretnych potrzebach społeczności szkolnej. Wśród problemów, które należy wziąć pod uwagę, są: bezpieczeństwo psychiczne i fizyczne dzieci i młodzieży oraz przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym. Współpraca Program wychowawczo-profilaktyczny jest realizowany w oparciu o współpracę rodziców, uczniów i nauczycieli, a także wsparcie specjalistów zatrudnionych w lokalnych instytucjach pomocowych. Współpraca z rodzicami jest realizowana poprzez: • zapoznanie rodziców z zadaniami i zamierzeniami dydaktyczno-wychowawczymi w danej klasie i zespole szkolno-przedszkolnym, przepisami dotyczącymi zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów, organizacją opieki psychologiczno-pedagogicznej oraz harmonogramem zajęć pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę, • udział rodziców w podejmowaniu decyzji istotnych dla pracy szkoły, • organizację warsztatów oraz pogadanek na temat problemów wychowawczych, • indywidualne spotkania z rodzicami, których celem jest podjęcie z nimi współpracy. Rodzice: • uchwalają w porozumieniu z radą pedagogiczną program wychowawczo-profilaktyczny, • wspierają dziecko we wszystkich sferach jego życia, zapewniając mu poczucie bezpieczeństwa fizycznego oraz psychicznego, • wspierają wychowawców i nauczycieli w podejmowanych przez nich działaniach, służą wiedzą, doświadczeniem i pomocą, • aktywnie uczestniczą w życiu szkoły, włączając się w organizację uroczystości, wycieczek, imprez, • dbają o właściwą formę spędzania czasu wolnego, organizując dziecku czas wolny poza szkołą. Wychowawcy i nauczyciele: • opracowują i realizują przy współpracy rodziców szkolny program wychowawczo-profilaktyczny, kształcą i wychowują dzieci w duchu tolerancji i patriotyzmu, • prowadzą dokumentację związaną z procesem wychowania, • starają się poznać sytuację rodzinną i osobistą ucznia, dążą do rozpoznania potencjału psychospołecznego oraz intelektualnego swoich podopiecznych, dostosowują w praktyce metody, formy pracy oraz wymagania edukacyjne do specyficznych potrzeb ucznia, • dbają o prawidłową integrację społeczności klasy oraz szkoły, • wykorzystują potencjał grupy do wspierania jej członków w rozwoju psychospołecznym, promują osiągnięcia klasy i pojedynczych uczniów, • wspólnie z pedagogiem zabiegają o różne formy pomocy wychowawczej i materialnej dla uczniów, • wspierają swoją postawą i działaniami pedagogicznymi rozwój psychofizyczny uczniów, ich zdolności i zainteresowania, inspirują do twórczych poszukiwań, aktywności i samodzielności, • dbają o poczucie bezpieczeństwa psychicznego i fizycznego ucznia w szkole, a w szczególności w zespole klasowym, reagują na wszelkie przejawy nietolerancji, dyskryminacji, • wspierają rozwój uczniów i proces ich usamodzielniania się, • wnioskują o objęcie pomocą psychologiczno-pedagogiczną uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, udzielają pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych w oparciu o rozpoznane potrzeby uczniów, integrują działania szkoły i rodziców w tym zakresie, • współdziałają z instytucjami pracującymi na rzecz dziecka, lokalnym zapleczem pomocowym, organami ścigania oraz wymiarem sprawiedliwości. Uczniowie: • uczestniczą w opiniowaniu dokumentów szkolnych – statutu, programu wychowawczo profilaktycznego, • współtworzą społeczność szkolną i aktywnie wykorzystują swoje prawo do samorządności, • są autorami i współorganizatorami uroczystości szkolnych, biorą czynny udział w wycieczkach oraz imprezach szkolnych, • dążą do uwewnętrznienia sobie obowiązujących norm, przestrzegają zasad w codziennym życiu, szanują prawa innych członków społeczności szkolnej, • kierują swoim rozwojem psychospołecznym i intelektualnym, stają się coraz bardziej samodzielni. Praca zespołowa Program profilaktyczno-wychowawczy został opracowany przez zespół nauczycieli, wychowawców oraz specjalistów zatrudnionych w zespole szkolno-przedszkolnym. Kluczowym działaniem w tworzeniu programu wychowawczo-profilaktycznego jest wyznaczenie jego celów. Wynikają one bezpośrednio z diagnozy i odpowiadają na aktualne potrzeby społeczności szkolnej. Ich realizacja uwzględnia możliwości lokalowe i personalne zespołu szkolno-przedszkolnego oraz lokalne zaplecze pomocowe. Podejmowane działania w ramach programu wychowawczo-profilaktycznego mają usystematyzowany charakter planu, którego podstawą jest realizacja celów na najbliższy rok szkolny. Do wykonania każdego działania wyznaczona jest konkretna osoba (lub zespół). Dobór działań i programów do realizacji uwzględnia ramy czasowe, jakimi dysponuje zespół szkolno-przedszkolny, i funkcje zespołu. Profilaktyka W wyniku przeprowadzonej diagnozy wyróżniono następujące obszary wymagające szczególnej uwagi w zakresie profilaktyki: • profilaktyka uzależnień w obszarze alternatywnych środków psychoaktywnych (dopalacze), • profilaktyka zachowań przemocowych w obszarze uwewnętrznienia przestrzegania norm społecznych oraz prawnych, • profilaktyka zaburzeń odżywiania (bulimia, anoreksja). Cele ogólne Działalność wychowawcza w zespole przedszkolno-szkolnym polega na prowadzeniu działań z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu ucznia/dziecka w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze: • fizycznej – mającej na celu zdobywanie wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowanie zachowań prozdrowotnych, • psychicznej – mającej na celu zbudowanie równowagi i harmonii psychicznej, osiągnięcie właściwego stosunku do świata, elastyczności psychologicznej, chęci do życia, ukształtowanie postaw sprzyjających rozwijaniu własnego potencjału, kształtowanie środowiska sprzyjającego rozwojowi uczniów, zdrowiu i dobrej kondycji psychicznej, • społecznej – mającej na celu kształtowanie postawy otwartości i empatii w życiu społecznym, opartej na umiejętności samodzielnej analizy wzorów i norm społecznych oraz dokonywania wyborów, a także doskonaleniu umiejętności wypełniania ról społecznych, • aksjologicznej – mającej na celu zdobycie konstruktywnego i stabilnego systemu wartości, w tym docenienie znaczenia zdrowia, poczucia tożsamości narodowej oraz poczucia sensu. Cele działalności wychowawczej zespołu szkolno-przedszkolnego obejmują: • współdziałanie całej społeczności zespołu, • współpracę z rodzicami uczniów w celu budowania spójnego systemu wartości, kształtowania postaw prozdrowotnych i promowania zdrowego stylu życia, zachowań proekologicznych oraz patriotycznych, • kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole, • wspieranie edukacji rówieśniczej i programów rówieśniczych mających na celu modelowanie postaw prozdrowotnych i prospołecznych, • kształtowanie hierarchii systemu wartości, w którym zdrowie, odpowiedzialność oraz rozwijanie poczucia patriotyzmu należą do jednych z najważniejszych wartości w życiu, • wzmacnianie wśród uczniów i wychowanków więzi ze szkołą oraz społecznością lokalną, • kształtowanie u uczniów postaw prospołecznych, w tym poprzez możliwość udziału w działaniach z zakresu wolontariatu, sprzyjających aktywnemu uczestnictwu uczniów w życiu społecznym, • przygotowanie uczniów do aktywnego uczestnictwa w kulturze i sztuce narodowej i światowej, • włączanie uczniów do aktywnego uczestnictwa w obchodach świąt narodowych – kształtowanie: poczucia tożsamości narodowej, przynależności do społeczności szkolnej, lokalnej i regionalnej; zachowań prozdrowotnych; postawy asertywności – zapobieganie wchodzeniu w zachowania ryzykowne, związane z przyjmowaniem środków psychoaktywnych; postawy zdrowego stylu życia – zapobieganie zaburzeniom odżywiania; umiejętności komunikowania się z rówieśnikami oraz dorosłymi w sytuacjach trudnych i konfliktowych; umiejętności koniecznych do przedstawiania swoich oczekiwań w sposób pozbawiony agresji, • sposoby organizacji czasu wolnego w oparciu o programy alternatyw, harcerstwo, koła: turystyczne, sportowe, wolontariatu, teatralne, kulinarne, • kształtowanie postaw proekologicznych – szacunku do przyrody i jej ochrony. Działalność edukacyjna w zespole szkolno-przedszkolnym polega na stałym poszerzaniu i ugruntowywaniu wiedzy i umiejętności u uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców z zakresu promocji zdrowia, zdrowego stylu życia, zachowań patriotycznych. Cele działalności edukacyjnej obejmują w szczególności: • poszerzenie wiedzy rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców na temat prawidłowości rozwoju i zaburzeń zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, rozpoznawania wczesnych objawów używania substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, uzależnień behawioralnych, a także suplementów diet i leków w celach innych niż medyczne oraz postępowania w tego typu przypadkach, • poszerzanie wiedzy i umiejętności uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców z zakresu promocji zdrowia i zdrowego stylu życia, prowadzących do radzenia sobie ze stresem, w tym w okresie izolacji w związku z przeciwdziałaniem i zapobieganiem COVID-19, opierania się naciskom otoczenia oraz nabywania umiejętności rozwiązywania konfliktów, • rozwijanie i wzmacnianie umiejętności psychologicznych i społecznych uczniów – podejmowanie tematyki z zakresu ochrony zdrowia w związku z pandemią koronawirusa, • kształtowanie u uczniów umiejętności życiowych, w szczególności samokontroli, radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania i wyrażania własnych emocji, • modelowanie postaw empatii, asertywności wśród uczniów (postawy związane z zasadami współżycia w grupie), • kształtowanie krytycznego myślenia i wspomaganie uczniów i wychowanków w konstruktywnym podejmowaniu decyzji w sytuacjach trudnych, zagrażających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, • prowadzenie wewnątrzszkolnego doskonalenia kompetencji nauczycieli i wychowawców w zakresie rozpoznawania wczesnych objawów używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych oraz podejmowania szkolnej interwencji profilaktycznej, • doskonalenie kompetencji nauczycieli i wychowawców w zakresie profilaktyki zachowań zagrażających uzależnieniu behawioralnemu, używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, norm rozwojowych i zaburzeń zdrowia psychicznego wieku rozwojowego, • kształtowanie postawy uczniów w celu rozwijania dbałości o poczucie narodowości, szacunek dla symboli narodowych i poznawanie historii własnego kraju. Działalność informacyjna w szkole polega na dostarczaniu rzetelnych i aktualnych informacji, dostosowanych do wieku oraz możliwości psychofizycznych odbiorców, na temat zagrożeń i rozwiązywania problemów związanych z używaniem środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, skierowanych do uczniów oraz ich rodziców lub opiekunów, a także nauczycieli i wychowawców oraz innych pracowników szkoły. Cele działalności informacyjnej obejmują w szczególności: • dostarczenie aktualnych informacji nauczycielom, wychowawcom i rodzicom lub opiekunom na temat skutecznych sposobów prowadzenia działań wychowawczych i profilaktycznych związanych z realizacją profilaktyki z zakresu problematyki uzależnień behawioralnych, ze szczególnym uwzględnieniem nadużywania komputera i internetu, z przeciwdziałaniem używaniu środków odurzających, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, uzależnień behawioralnych i innych zagrożeń cywilizacyjnych, • przeprowadzanie diagnozy wstępnej o charakterze środowiskowo-pedagogicznym wśród uczniów, • udostępnienie informacji o ofercie pomocy specjalistycznej dla uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów w przypadku używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, • przekazanie informacji uczniom i wychowankom, ich rodzicom lub opiekunom oraz nauczycielom i wychowawcom na temat konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, • informowanie uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów o obowiązujących procedurach postępowania nauczycieli i wychowawców oraz o metodach współpracy szkół i placówek z Policją w sytuacjach zagrożenia narkomanią. Działalność profilaktyczna w szkole polega na realizowaniu działań z zakresu profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej. Cele działalności profilaktycznej obejmują: • wspieranie wszystkich uczniów i wychowanków w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych (dopalacze) oraz uzależnień behawioralnych, • wspieranie uczniów i wychowanków, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na niebezpieczeństwo zachowań ryzykownych, • wspieranie uczniów i wychowanków, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych lub występowania innych zachowań ryzykownych, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia. Sposób realizacji celów programu Cele ogólne Cele szczegółowe Sposoby realizacji Osoba odpowiedzialna Kształtowanie poczucia tożsamości narodowej, przynależności do społeczności szkolnej, lokalnej i regionalnej Uczeń: • zna symbole narodowe, flagę, godło oraz słowa hymnu narodowego, • rozumie znaczenie symboli narodowych, • potrafi okazać należny szacunek dla symboli narodowych, wie, w jakiej postawie śpiewa się hymn narodowy, • zna najbliższą okolicę, stolicę i inne polskie miasta, • zna sylwetki słynnych Polaków oraz patrona zespołu szkolno-przedszkolnego • organizacja i uczestnictwo w uroczystościach o charakterze szkolnym i państwowym, akademii z okazji świąt narodowych, • nabycie umiejętności śpiewania hymnu Pieśń Legionów Polskich Józefa Wybickiego podczas zajęć wychowania muzycznego, • umieszczanie na kartach kroniki szkolnej wydarzeń związanych ze świętami szkoły oraz państwowymi, • konkurs wiedzy o patronie szkoły; różne formy współzawodnictwa (film, album ze zdjęciami, prezentacja multimedialna, quiz), • konkurs międzyklasowy „Poznaj historię miejscowości, w której mieszkasz”, współzawodnictwo na podstawie wywiadów prowadzonych z mieszkańcami oraz ich prezentacji przed społecznością szkolną • wychowawcy klas, • nauczyciel wychowania muzycznego, • nauczyciel bibliotekarz, • nauczyciel historii Bezpieczeństwo – profilaktyka zachowań ryzykownych związanych z przyjmowaniem środków psychoaktywnych Uczeń: • zna zagrożenia związane z niekontrolowanym przyjmowaniem środków psychoaktywnych, • rozumie zasadność umiejętnego odmawiania podejmowania zachowań ryzykownych polegających na przyjmowaniu dopalaczy oraz innych środków alternatywnych, w tym lekarstw, • wie, w jaki sposób przeciwstawić się presji grupy rówieśniczej, • potrafi zastosować techniki zachowań asertywnych • warsztaty umiejętności psychospołecznych dla klas V–VIII „Potrafię odmawiać”, • lekcje wychowawcze – „Zagrożenia płynące z internetu” – profilaktyka uzależnień, • bezpieczeństwo w czasie drogi do i ze szkoły oraz na przerwach, w czasie zajęć w klasie, podczas wycieczek i spacerów, • „ Ratuję życie – bezpiecznie żyję” – program własny, • „Żyj zdrowo – mądra głowo” – program własny, • przestrzeganie procedur bezpieczeństwa na korytarzach, w szatniach, na boisku, • wydzielenie stref bezpieczeństwa dla najmłodszych uczniów i przedszkolaków • pedagog szkolny, • psycholog szkolny Kształtowanie umiejętności komunikowania się z rówieśnikami oraz dorosłymi w sytuacjach trudnych i konfliktowych Uczeń: • zna akceptowalne sposoby wyrażania swoich uczuć i emocji, • wie, jak konstruktywnie rozwiązywać sytuacje sporne i konfliktowe, • potrafi nazywać emocje, które towarzyszą mu podczas sytuacji trudnych i konfliktowych, • kształtowanie umiejętności właściwego komunikowania się w różnych sytuacjach społecznych, dbałość o język i kulturę wypowiadania się, • kształtowanie umiejętności analizy prostych sytuacji wychowawczych, odróżniania dobra od zła, • kształtowanie gotowości do uczestnictwa w kulturze, poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a także poszanowania innych kultur i tradycji, określanie swojej przynależności kulturowej poprzez kontakt z wybranymi dziełami sztuki, zabytkami i tradycją w środowisku rodzinnym, szkolnym i lokalnym, • uczestniczenie w życiu kulturalnym środowiska rodzinnego, szkolnego, lokalnego oraz wydarzeniach organizowanych przez najbliższą społeczność, • kształtowanie postaw wyrażających szacunek dla ludzi, niezależnie od religii, statusu materialnego, wieku, wyglądu, poziomu rozwoju intelektualnego i fizycznego oraz respektowanie ich praw, podejmowanie działań w celu zapobiegania dyskryminacji • udział w zajęciach programów alternatyw, zbiórkach harcerskich, kołach: turystycznym, sportowym, teatralnym, kulinarnym, wolontariacie, • uczestniczenie w ramach godzin wychowawczych w klasach I–IV w warsztacie „Śmieję się, złoszczę, smucę”, w klasach V–VIII: „Mówię, słucham, rozumiem”, • zajęcia poświęcone świadomemu wyrażaniu emocji w ramach koła teatralnego, • lekcja wychowawcza „Jak walczyć z wulgaryzmami?”, • kształcenie zainteresowań czytelniczych, zainteresowania literaturą piękną: czytanie lektur w klasie, czytanie książek, lekcje w bibliotece szkolnej, lekcje w bibliotece miejskiej, klasowy konkurs czytelniczy, • rozbudzanie zainteresowań teatrem i filmem − wyjścia do teatru, do kina, • organizowanie własnych scenek, inscenizacji i improwizacji na terenie klasy − wspólne oglądanie filmów, • odbiór sztuki plastycznej i muzycznej, • racjonalne wykorzystanie czasu wolnego – udział uczniów w kołach przedmiotowych • nauczyciele prowadzący koła zainteresowań, • specjalista poradni psychologiczno-pedagogicznej, • nauczyciel prowadzący koło zainteresowań Organizacja czasu wolnego oraz kreowanie zdrowego stylu życia w oparciu o programy alternatywne Uczeń: • wie, jak można kreatywnie spędzać czas wolny, • potrafi dopasować sposób spędzania wolnego czasu do swoich zainteresowań, • rozumie wpływ zdrowego stylu życia na kondycję fizyczną i psychiczną, • spędza czas wolny w sposób aktywny i kontrolowany, nabywając umiejętności prozdrowotnych i integrując się z pozytywną grupą rówieśniczą • organizacja czynnego wypoczynku w czasie wolnym, konkursy/działania dotyczące zdrowego stylu życia, • organizowanie zajęć w ramach harcerstwa, kół zainteresowań: sportowego, turystycznego, kulinarnego, • organizowanie zajęć w terenie, wycieczek pieszych, rowerowych, wspólnych ognisk • nauczyciele prowadzący koła zainteresowań Kształtowanie u uczniów postawy zdrowego stylu życia, zapobiegającej zaburzeniom odżywiania Uczeń: • wie, jak zdrowo się odżywiać, • potrafi skomponować zdrowy posiłek, • rozumie, w jaki sposób zachować zdrowy wygląd, przestrzegając zasad dietetyki, • uczestniczy w zajęciach pozwalających na zdrowy i wysportowany wygląd, • poznaje zasady przeciwdziałania COVID-19 • uczestnictwo w kołach: kulinarnym, sportowym i turystycznym, • konkurs kulinarny „Zdrowo na słodko” • nauczyciel biologii Uwewnętrznianie postaw proekologicznych szacunku dla przyrody Uczeń: • rozumie, dlaczego dbałość o przyrodę jest ważna również dla istnienia człowieka, • potrafi korzystać z uroków przyrody, dbając o jej piękno, • wie, jakie podejmować działania, aby chronić otaczającą przyrodę • wycieczki po okolicy, do parku, lasu, spotkania z leśniczym, dokarmianie ptaków i zwierząt, • udział w akcjach: Sprzątanie świata, Dzień Ziemi • wychowawcy klas Kształtowanie u uczniów umiejętności koniecznych do przedstawiania swoich oczekiwań w sposób pozbawiony agresji Uczeń: • rozumie, że są inne sposoby niż realizacja swoich potrzeb poprzez zachowania przemocowe, • wie, w jaki sposób zapanować nad trudnymi emocjami, • zna konsekwencje, jakie będzie musiał ponieść w sytuacji używania przemocy, • potrafi zrealizować swoje potrzeby bez użycia agresji • pogadanka z klasami VII i VIII „Przestrzegam przepisów prawa, • Trening Zastępowania Agresji • inspektor policji ds. nieletnich, • specjalista oddelegowany z poradni psychologiczno-pedagogicznej Organizacja działań dla rodziców Zadania Formy realizacji Informowanie rodziców o podejmowanych przez zespół działaniach wychowawczo-profilaktycznych • zapoznanie rodziców z programem wychowawczo-profilaktycznym, • organizowanie dni otwartych zespołu szkolno-przedszkolnego – kierowanie informacji do rodziców, • przekazywanie na bieżąco informacji o realizowanych programach wychowawczo-profilaktycznych za pomocą e-dziennika, poczty elektronicznej, strony internetowej szkoły, gazetek ściennych w szkole Informowanie rodziców o funkcjonowaniu uczniów w zespole szkolno-przedszkolnym • przekazywanie na bieżąco informacji o sukcesach, trudnościach i problemach uczniów za pomocą dziennika elektronicznego, podczas rozmów indywidualnych, zebrań klasowych, • rozmowy indywidualne z pedagogiem, psychologiem szkolnym, dyrektorem szkoły, • informacje na temat niskiej frekwencji – pisemne, • współpraca z radą rodziców w zakresie pomocy materialnej dla uczniów potrzebujących wsparcia, dożywiania, dofinansowania wycieczek Przekazywanie wiedzy na temat problemów wychowania i profilaktyki • organizacja spotkań, warsztatów dla rodziców ze specjalistami na temat uzależnienia od dopalaczy, internetu, • organizacja warsztatów np. na temat „Bezpieczny internet”, „Jak sprawować kontrolę rodzicielską”, „Co to są dopalacze”; konsekwencje prawne zachowań agresywnych, sprzedaży i posiadania używek, • warsztaty: zaspokojenie potrzeb psychicznych dziecka (miłość, akceptacja, szacunek, troska) jako podstawa wychowania, • gazetki i biuletyny dla rodziców – upowszechnianie materiałów edukacyjnych, w tym na temat przeciwdziałania COVID-19, • doskonalenie umiejętności rodziców w zakresie radzenia sobie z trudnymi sytuacjami, • organizowanie spotkań z rodzicami – dostarczenie informacji, jak powinni zachować się w sytuacjach wymagających interwencji, • indywidualne konsultacje z wychowawcą i pedagogiem Ewaluacja programu Informacje na temat efektywności programu pochodzą od grupy badawczej. Służą głównie podnoszeniu jakości funkcjonowania zespołu szkolno-przedszkolnego oraz poprawie klimatu społecznego, w którym wzrastają uczniowie. Wyciągane z ewaluacji wnioski stanowią podstawę przy opracowaniu celów, które wyznaczą szczegółowe działania na następny rok szkolny. Narzędzia ewaluacji, które mogą być wykorzystane do sprawdzenia efektywności prowadzonych działań: obserwacja uczestnicząca i zewnętrzna, wywiad swobodny, kierowany, ankieta, metoda „napisz i narysuj”, badanie socjometryczne, analiza szkolnej dokumentacji (ilościowa i jakościowa), analiza treści. Grupa badawcza powinna być zróżnicowana i obejmować jak najwięcej różnych środowisk należących do społeczności szkolnej (uczniowie, nauczyciele, pracownicy administracyjni, rodzice). Dobierając osoby do badania, należy pamiętać, że grupa badawcza musi się składać z osób, do których możemy dotrzeć. Aby była ona reprezentatywna, powinna liczyć nie mniej niż 30 proc. populacji (zbyt liczna może przekraczać nasze możliwości techniczne przeprowadzania badania oraz analizy zebranych danych). Wnioski wyciągnięte z badania powinny przekładać się na konkretne podejmowane w następnym roku szkolnym działania.