Scenariusz lekcji wychowawczej z okazji Światowego Dnia Uśmiechu Opracowała: Jolanta Molenda GRUPA WIEKOWA: uczniowie klas IV–VI szkoły podstawowej. O SCENARIUSZU: W pierwszy piątek października obchodzony jest Światowy Dzień Uśmiechu (w tym roku przypada on 1 października). Pomysłodawcą tego radosnego święta jest Harvey Ball, twórca tzw. smiley face, czyli rozpoznawanej na całym świecie ikonki przedstawiającej uśmiechniętą buźkę. Ideą, która przyświecała mu podczas ustanawiania tego święta, było zwrócenie publicznej uwagi na konieczność częstszego uśmiechania się oraz inspirowanie do czynienia dobra poprzez wykonywanie drobnych gestów względem osób znajdujących się wokół nas. Warto tę ideę przenieść na grunt szkolny i zaplanować uczniom obchody tego wydarzenia. W scenariuszu przedstawiono kilka pomysłów, w jaki sposób uświetnić Światowy Dzień Uśmiechu. Pamiętajmy jednak, aby uśmiech towarzyszył nam codziennie, nie tylko od święta. Dzień Uśmiechu Zaproponujcie uczniom, aby 1 października przyszli do szkoły ubrani w żółte stroje (nawiązujące do smiley face). Niech każdy, kto założy choćby element ubioru w wyznaczonym kolorze, uzyska prawo do atrakcji w postaci np. zwolnienia z pytania, braku konsekwencji za nieodrobienie pracy domowej, dodatkowego plusa za zachowanie, braku kartkówki lub zadania domowego (uczniowie mogą wybrać, która opcja najbardziej im odpowiada). Śmiech to zdrowie – kilka faktów o uśmiechu Nauczyciel zapoznaje uczniów z kilkoma najważniejszymi faktami związanymi ze śmiechem. Fakty mogą zostać zapisane na kartach obrazkowych przedstawiających uśmiechniętą buzię. Warto przygotować tyle kart, ilu jest uczniów, aby każdy miał możliwość głośnego przeczytania wylosowanej ciekawostki: • Śmiech powoduje wytwarzanie endorfin nazywanych „hormonami szczęścia”. • Już samo wymuszenie uśmiechu wpływa na poprawę samopoczucia. • Śmiech wspiera układ odpornościowy, niweluje stres, obniża tętno, zwiększa dotlenienie krwi i ćwiczy przeponę. • Śmiech jest zaraźliwy. • Śmiech pobudza do pracy od 5 do ponad 50 mięśni twarzy. • Istnieje ok. 18 rodzajów uśmiechu. • Uśmiechnięci ludzie żyją dłużej. • Kobiety śmieją się częściej niż mężczyźni. • Uśmiech to rozpoznawany na całym świecie i w każdej kulturze symbol szczęścia i radości. Niech uśmiech będzie z tobą – kupon Przygotujmy przed zajęciami kupony do odrywania i rozwieśmy je po całej klasie, tak aby każdy uczeń, wychodząc w tym dniu z sali, mógł zebrać ze sobą karteczkę z uśmiechem, która będzie mu przypominać o Światowym Dniu Uśmiechu. Taki kupon można wykonać w większości programów graficznych (np. przy użyciu programu Canva). Możecie również przygotować go wspólnie z uczniami, wykorzystując kartkę papieru, linijkę i długopis. Każdy uczeń może wówczas samodzielnie wymyślić śmieszne napisy, sentencje i rysunki do umieszczenia na kuponach. Gotowe projekty można także porozwieszać na ścianach szkolnego holu, aby uprzyjemnić dzień uczniom z innych klas. Jaką emocją jestem? – gra Uśmiech kojarzy nam się ze szczęściem, a szczęście z radością – jedną z podstawowych ludzkich emocji. Podczas obchodów Światowego Dnia Uśmiechu warto porozmawiać z dziećmi o rodzajach emocji oraz ich wpływie na nasze życie. Warto rozwijać u uczniów zdolność rozpoznawania, nazywania i sposoby radzenia sobie z własnymi i cudzymi stanami emocjonalnymi. Do rozwijania kompetencji wchodzących w skład inteligencji emocjonalnej świetnie sprawdzi się poniższa propozycja. Do stworzenia tej gry zainspirowała mnie tradycyjna zabawa towarzyska Czółko. Do przygotowania naszej wersji gry niezbędne będą prostokąty wycięte z bloku technicznego lub tektury, flamastry lub kredki oraz frotki na głowę lub gumki dla sportowców (można je kupić w sklepach sportowych). Uczniowie malują na tekturowych prostokątach buzie (lub postaci) z różnymi emocjami. Po namalowaniu układają stworzone karty w jeden stosik (obrazkiem do dołu). Po przetasowaniu pierwszy uczeń bierze kartkę znajdującą się na wierzchu (nie patrząc na znajdujący się na niej obrazek) i umieszcza ją na czole za gumką lub frotką. Zadaniem pozostałych uczestników jest pokazanie lub opowiedzenie o emocji znajdującej się na karcie. Jeśli gracz ją odgadnie, zdobywa punkt. Zabawa trwa, dopóki wszystkie karty nie zostaną odgadnięte. Po zakończeniu gry poszczególni gracze przeliczają zdobyte punkty, a osoba, która zgromadziła ich najwięcej, wygrywa. Śmieszne miny – kolaż zdjęć Poproście uczniów o zrobienie śmiesznych min, sfotografujcie ich, a po wywołaniu lub wydrukowaniu zdjęć przygotujcie wspólnie kolaż. Jeśli macie do dyspozycji komputer lub tablicę multimedialną, możecie przygotować taki kolaż na zajęciach przy użyciu popularnych edytorów zdjęć (np. Photogramio, Pixlr, Canva). Pamiętajcie o wywieszeniu gotowej pracy w widocznym miejscu w szkole, tak aby wywoływała uśmiech na twarzach innych uczniów i nauczycieli. Uśmiechnięte opowiadania Ciekawą propozycją dla uczniów może być napisanie krótkiego tekstu literackiego o tematyce nawiązującej do celebrowanego święta. Można skorzystać z techniki niedokończonych zdań lub zadać dzieciom pytanie, na które będą musiały odpowiedzieć. Poniżej kilka przykładów zdań lub pytań: • Zawsze uśmiecham się, gdy… • Gdy mam zły dzień i ktoś uśmiechnie się do mnie, czuję… • Jak często uśmiechasz się w ciągu dnia? • Uśmiech pomaga ludziom, ponieważ… • Uśmiech jest oznaką… • Gdy ludzie się uśmiechają… • Czy zdarza ci się uśmiechać do nieznajomych? Jeśli tak, to w jakich okolicznościach? • Dlaczego tak ważne jest, żebyśmy uśmiechali się jak najczęściej? Zarażamy uśmiechem Wykonajcie wspólnie z uczniami kotyliony uśmiechu – bazę może stanowić klasyczny kotylion wykonany z krepy w kolorze żółtym zamiast biało-czerwonym. Do środka można wkleić (lub namalować) smiley face. Na koniec wystarczy podkleić tył taśmą dwustronną i z tak przygotowanymi kotylionami można już wyruszyć korytarzami szkoły, alejkami pobliskiego parku lub chodnikami w pobliżu szkoły. Kotyliony można wręczać mijanym osobom – nauczycielom, uczniom innych klas, przechodniom, ogłaszając przy okazji, obchody jakiego święta celebrujemy. Na pewno wywołamy uśmiech na twarzach obdarowanych osób. Ten się śmieje, kto się śmieje ostatni – zabawa językowa Dzieci losują paski papieru, na których zostały zapisane związki frazeologiczne związane ze śmiechem: „Ten się śmieje, kto się śmieje ostatni”, „Śmiać się jak głupi do sera”, „Nie śmiej się dziadku z cudzego przypadku, dziadek się śmiał, to samo miał”, „Poznasz głupiego po śmiechu jego”. Zadaniem uczniów jest połączenie fragmentów, tak aby powstały dobrze znane związki frazeologiczne i kolokacje. Jeśli uczniowie nie spotkali się wcześniej z tymi przykładami, mogą skorzystać ze słownika frazeologicznego lub pomocy nauczyciela. Na koniec uczniowie mogą spróbować stworzyć na ich podstawie opowiadania, które zapisują na tablicy lub w zeszytach (w pracy z młodszymi uczniami to nauczyciel może opowiadać wymyśloną historię, którą uczniowie jedynie uzupełniają właściwymi wyrażeniami w odpowiednich momentach). Tablica uśmiechu Zainicjujcie ze swoją klasą Tablicę uśmiechu. 1 października przed wejściem do szkoły, klasy albo szatni umieśćcie tablicę magnetyczną, do której nauczyciele lub uczniowie będą przyklejać karteczki z pozytywnymi sentencjami, komplementami oraz żartami, które wywołają uśmiech na twarzach czytających. Polowanie na uśmiech – uśmiechnięte zadanie domowe Zadaniem uczniów będzie odszukanie w domu (lub najbliższym otoczeniu) i uwiecznienie na zdjęciu „uśmiechniętych” przedmiotów. Mogą to być np. odwrócona kierownica w samochodzie rodziców, gałki szuflad w komodzie czy uchwyty pudełka. Na kolejnej lekcji uczniowie opowiedzą o tym, co udało im się znaleźć (mogą zaprezentować klasie wykonane zdjęcia). Mogą również je porównywać i przeliczyć, aby sprawdzić, komu udało się odnaleźć większą liczbę przedmiotów.