Na dobry początek roku Propozycje zabaw integracyjno-ruchowych Opracowała: Jolanta Molenda GRUPA WIEKOWA: uczniowie klas I–III szkoły podstawowej. MIEJSCE: szkolne boisko, sala gimnastyczna, ewentualnie sala lekcyjna po uprzednim przesunięciu ławek i krzeseł. CELE OGÓLNE: • harmonijny rozwój, • zaspokajanie naturalnej potrzeby ruchu, • doskonalenie umiejętności współdziałania w grupie, • rozwijanie aktywności fizycznej i sprawności ruchowej, • usprawnianie poszczególnych partii mięśniowych, • kształtowanie prawidłowej postawy ciała, • rozwijanie sensoryki stóp, • integracja klasy, • kształtowanie umiejętności porozumiewania się i współpracy, • tworzenie klimatu wspólnej, dobrej zabawy. CELE SZCZEGÓŁOWE: Uczeń: • potrafi wykonać ćwiczenia gimnastyczne zgodnie z instrukcją i pokazem nauczyciela, • bierze udział w zabawach ruchowych i zabawach integracyjnych, • reaguje na polecenia i sygnały nauczyciela (zarówno werbalne, jak i dźwiękowe), • bawi się i bezpiecznie ćwiczy. METODY PRACY: • pokaz, • naśladowcza, • bezpośredniej celowości ruchu, • zabawowa, • aktywizująca. FORMY PRACY: • w grupie, • w kręgu, • w małych zespołach, • indywidualna. POMOCE DYDAKTYCZNE: • woreczki gimnastyczne, • chusta animacyjna, • guma sensoryczna, • tamburyn, • bębenek, • płachty lub większe kawałki materiału, • dyski z fakturami, • szarfy, • worki do skakania, • piłki różnej wielkości. PRZEBIEG ZAJĘĆ: 1. Powitanie Na powitanie wszyscy razem – piosenka powitalna według Marty Bogdanowicz (W co się bawić z dziećmi?): Na powitanie wszyscy razem Hip, hip, hura! × 3 (uczniowie wznoszą zaciśnięte w pięści dłonie nad głową w geście triumfu) Z całego serca, pełnym gazem: Witamy Was! × 3 (uczniowie wyklaskują śpiewany tekst) 2. Pomysły na zabawy integracyjno-ruchowe: • „Witamy się” – zabawa orientacyjno-porządkowa Uczniowie swobodnie poruszają się po sali. Na sygnał nauczyciela (np. uderzenie w tamburyn) witają się ze sobą w określony sposób (np. przybijając sobie piątki, przybijając żółwika, kłaniając się). Sposób powitania może podawać pomocnik nauczyciela – wybrane wcześniej dziecko. Na ponowne uderzenie w tamburyn dzieci wracają do swobodnego przemieszczania się. Dobrze, aby nauczyciel uderzał w sposób nieoczekiwany, czasami szybko, czasami wolno, tak aby uwaga uczniów musiała być cały czas skupiona. • „Poznajemy/utrwalamy nasze imiona” – zabawa integracyjna z wykorzystaniem chusty animacyjnej Uczniowie siedzą z wyprostowanymi nogami na podłodze w kole, przykryci do bioder chustą animacyjną. Nauczyciel wręcza wybranemu uczniowi dużą, gumową piłkę, którą ten rzuca do dowolnego kolegi lub koleżanki, wypowiadając głośno jego/jej imię. Zabawa trwa, dopóki piłka nie trafi do każdego ucznia. Jeśli uczniowie nie znają jeszcze swoich imion, rzucają piłkę do wybranej osoby, która po jej złapaniu podaje swoje imię. • „Powiązani” – zabawa integracyjna Uczniowie zostają podzieleni na kilkuosobowe grupy (w zależności od liczebności klasy możemy podzielić dzieci na grupy dwu-, trzy-, cztery- albo pięcioosobowe). Związujemy ze sobą ręce dzieci i wyznaczamy zadanie, które muszą wspólnie wykonać, np. ułożyć klocki Jenga, ułożyć kostkę Rubika, zawiązać sznurowadła w butach (zadanie nie musi być skomplikowane – do zabawy można wykorzystać przedmioty znajdujące się w najbliższym otoczeniu). • „Marsz” Uczniowie otrzymują od nauczyciela woreczek gimnastyczny. Maszerują z woreczkiem zgodnie z rytmem wygrywanym przez nauczyciela na bębenku. Na sygnał nauczyciela uczniowie przekładają woreczek na różne sposoby, np. nad głową, za plecami, na ramieniu. • „Wędrujący woreczek” – ćwiczenia tułowia Dzieci robią skłony, naprzemiennie dotykając woreczkiem raz do jednej, raz do drugiej stopy. • „Wrzuć woreczek” – zabawa rzutna Uczniowie ustawiają się w miejscu wyznaczonym przez nauczyciela i wrzucają swój woreczek do ustawionego przed nimi pojemnika. • „Sensoryczny tor przeszkód” Nauczyciel układa na podłodze dyski z fakturami (dyski wykonane z gumy o różnych fakturach). Uczniowie zdejmują buty i skarpetki i boso przechodzą przez tor, opisując swoje wrażenia. W razie braku dostępu do dysków fakturowych można zaprowadzić uczniów do miejsca o zróżnicowanym, naturalnym podłożu, gdzie będą mogli swobodnie przejść po kilku rodzajach nawierzchni różniących się od siebie fakturami (kostka brukowa, trawa, liście, piasek, kamyki itp.). • „Berek w parach” – zabawa bieżna Nauczyciel wyznacza teren, po którym uczniowie mogą biegać. Dzieci podzielone są na pary. Za pasek spodni wkładają sobie szarfy. Na sygnał nauczyciela wybrana para goni pozostałych uczestników, próbując zdobyć ich szarfy. Jeśli w czasie ucieczki obie osoby z pary stracą szarfy, odpadają z rozgrywki. Zabawa trwa, dopóki nie przerwie jej nauczyciel. • „Kto zniknął? – zabawa integracyjna z wykorzystaniem chusty animacyjnej Uczniowie stoją w kole z zamkniętymi oczami. Trzymają chustę animacyjną na wysokości pasa. Nauczyciel wybiera dziecko, które wchodzi pod chustę – podchodzi do wybranego ucznia i dotyka jego ramienia. Następnie pozostali uczestnicy otwierają oczy i próbują odgadnąć, kogo brakuje. • „Proste plecy” – zabawa kształtująca nawyk prawidłowej postawy ciała Uczniowie umieszczają sobie na głowie woreczek gimnastyczny i maszerują po obwodzie koła w rytmie wygrywanym przez nauczyciela na bębenku, robiąc to w taki sposób, aby woreczek nie spadł. • „Jedziemy do szkoły” – ćwiczenie mięśni brzucha Dzieci leżą na plecach, unoszą nogi do góry i naśladują jazdę na rowerze. • Wyścig w workach – zabawa ruchowa Nauczyciel wyznacza linię startu i mety. Uczniowie są ustawieni w dwóch rzędach. Pierwsi zawodnicy otrzymują worki do skakania, do których wchodzą i skacząc, próbują jak najszybciej znaleźć się na mecie. Po dotarciu do mety zdejmują worek, wracają na linię startu i przekazują go kolejnemu zawodnikowi. • „Piłeczka” – zabawa integracyjna z wykorzystaniem płachty i piłeczek Nauczyciel dzieli klasę na kilka mniejszych grup. Wręcza każdej płachtę (kawałek większego materiału) i kilka plastikowych piłeczek. Uczniowie manipulują płachtą w taki sposób, aby piłeczki z niej nie spadły. • Zabawy z gumą sensoryczną (nazywaną również gumą animacyjną) Guma sensoryczna idealnie nadaje się do zabaw z klasą. Jest to doskonałe narzędzie do zabaw integracyjnych, w grupach, które nie znają się jeszcze zbyt dobrze. Gumę można wykorzystywać do zabaw stojących, siedzących, a nawet leżących. Świetnie sprawdzi się podczas zabaw muzycznych, ruchowych i tanecznych. W zależności od stopnia naprężenia gumy można tworzyć mniejsze lub większe koła. Dzieci mogą ją trzymać na dowolnej wysokości (nad głową, na wysokości bioder, na kostkach stóp) i przekładać ją w dowolny sposób. 3. Część końcowa: • Ćwiczenie oddechowe Uczniowie siadają w siadzie skrzyżnym. Prostują plecy i wykonują głębokie oddechy, wdychając powietrze nosem i wydychając ustami. • „Słońce świeci” – masażyk relaksacyjny Dzieci siedzą po obwodzie koła plecami do siebie. Wykonują ruchy (głaszcząc plecy dziecka znajdującego się przed nimi) zgodnie ze słowami wiersza (opracowane na podstawie: Przytulanki, czyli wierszyki na dziecięce masażyki Marty Bogdanowicz): Słońce świeci (delikatne głaskanie po plecach) Kroczą słonie (delikatne uderzanie dłońmi zwiniętymi w pięści) Pędzą konie po betonie (uderzanie naprzemiennie palcami) Płynie sobie kręta rzeczka (naśladowanie biegu rzeki) Przeszły panie na szpileczkach (dotykanie czubkami palców) Z gryzącymi pieseczkami (delikatne szczypanie) Pada drobny deszczyk (dotykanie opuszkami palców) Czy poczułeś dreszczyk? (szybkie zsunięcie rąk po plecach w dół)