Nasze wędrowanie Tygodniowy plan pracy dydaktyczno-wychowawczej Opracowanie merytoryczne i graficzne: Anna Uhlik, pedagog, specjalność edukacja elementarna i terapia pedagogiczna, magister zarządzania – rozwój potencjału społecznego, nauczyciel w szkole podstawowej, nauczyciel przedszkolny, terapeuta pedagogiczny; Wojciech Uhlik, przedsiębiorca, z zamiłowania grafik i ilustrator, zwolennik pedagogiki zabawy Cele i działania: • poznanie sposobów na spędzanie czasu wolnego podczas wakacji, • tworzenie wypowiedzi własnych – rozmowa, • tworzenie opisu, • gromadzenie doświadczeń i wspomnień z odbytych podróży, • odpowiadanie na pytania Włóczykija, • rozwiązywanie zagadek – wakacyjne miejsca, • rozpoznawanie dźwięków związanych z różnymi środkami transportu, • poznanie funkcji plecaka podróżnego, • opisywanie plecaka – cechy widoczne i ukryte, • rysowanie przedmiotów przydatnych w podróży, • pakowanie plecaka – oglądanie różnych przedmiotów, które warto zabrać w podróż, • rozpoznawanie głosek – w nagłosie, śródgłosie, wygłosie, • tworzenie postaci podróżnika – rysowanie, • dobór wygodnego stroju na górską wyprawę – podejmowanie decyzji i argumentowa-nie, • nauka posługiwania się mapą – poznanie funkcji mapy, • tworzenie pudełka na wakacyjne skarby. Środki dydaktyczne: • magnetofon, płyta CD z piosenką Lato, lato H. Kunickiej, sylweta turysty, ilustracje wakacyjnych miejsc, dźwięki związane ze środkami transportu, kredki, kartki A3, no-życzki, plecak, przedmioty przydatne na wyjeździe, flamastry, powiększona mapa naj-bliższej okolicy, małe kartony, farby w sztyfcie. Wakacje w pełni. Wszystko wokół zachęca do poznawania świata. Czy jest na to lepszy spo-sób niż wędrowanie? Przedszkolaki będą mogły same się o tym przekonać! Czas wyruszyć w podróż, spakować plecak i odważyć się na wyprawę w nieznane. ZADANIA DO WYKONANIA Nauczyciel prezentuje dzieciom sylwetę turysty – Włóczykija. Ważne, by obrazek lub ma-skotka wyposażona była w plecak. Ten niezwykły gość wita się z dziećmi piosenką Haliny Kunickiej Lato, lato z 1960 r. (autor tekstu: Ludwik Jerzy Kern). Po jej odśpiewaniu zaczyna z przedszkolakami rozmowę: Witajcie Drogie Przedszkolaki! Jestem Włóczykij i bardzo lubię podróżować. Jak zapewne słyszeliście w piosence, coś na mnie czeka? Czy pamiętacie, co to jest? Oczywiście: „lato, rzeka, las…” A czy wiecie drogie dzieci, co to takiego Lato? Kto je zna? Kto je widział? Ale z was mądre maluchy. Kto mi podpowie, jak rozpoznam Lato? Nie chciałbym go przez pomyłkę ominąć. Ciepła pogoda, dużo słońca, długie dni… To bardzo ciekawe, co mówicie. Teraz na pewno uda mi się zobaczyć z Latem. Odkąd skończyłem trzy lata, uwielbiałem podróże. Rodzice od zawsze zabierali mnie w różne miejsca. Jestem ciekawy, czy wy także je znacie. Teraz Włóczykij zadaje dzieciom kilka zagadek związanych z różnymi letnimi miejscami wy-poczynku. Przykład 1. Pierwsze miejsce, które odwiedziłem, było bardzo piaszczyste. Czułem się, jakbym odnalazł olbrzymią piaskownicę. Najmilsza niespodzianka czekała na mnie jednak na końcu tej piaszczystej drogi – duży zbiornik z falującą wodą. Kto wie, gdzie byłem? (Nad morzem). 2. Drugie miejsce, które odwiedziłem, było pełne drzew. Wiele z nich zamiast liści miało igły. Było tam dużo cienia, a podczas upału trzeba było uważać na komary. Kto zgadnie gdzie powędrowałem? (Do lasu). 3. Trzecie miejsce, które odwiedziłem, było miejscem pełnym grządek. Rosły tam różne warzywa, o które trzeba dbać. Było smacznie, zielono i kolorowo. Obok grządek moja ciocia Róża miała duży kawałek trawnika, na którym wraz z moim kuzynem Kajtkiem rozłożyliśmy koc. Siedzieliśmy na świeżym powietrzu, bawiliśmy się i zorganizowaliśmy piknik. Gdzie byłem? (W ogrodzie). Miło mi tu u was gościć. Niestety, za chwilę będę musiał ruszyć w dalsza drogę. Jak każdy podróżnik korzystam z różnych środków transportu. Chciałbym, abyście wysłuchali dźwięków, które wydają niektóre z nich. Czy je rozpoznajecie? Włóczykij przedstawia dzieciom różne odgłosy wydawane przez środki lokomocji: samochód, statek, pociąg, autobus, samolot. Dzieci zaś naśladują ich brzmienie oraz starają się odgadnąć, co to za środek transportu? Po wykonaniu wszystkich zadań zaproponowanych uczestnikom Włóczykij żegna się z maluchami okrzykiem: „Hej przygodo!”. I już ma wychodzić, gdy nagle... Ojej! Zupełnie zapomniałem! Jest pewna rzecz, z którą nigdy się nie rozstaję. To mój plecak. Mieszczę w nim wiele potrzebnych rzeczy. O tym, co się w nim znajduje, porozmawiacie już jednak ze swoimi opiekunami. Abyście o mnie pamiętali, zostawiam wam kartę pracy, na której umieściłem plecak bardzo podobny do mojego. A teraz znikam, pa! Tym sposobem kończą się niezwykłe odwiedziny podróżnika, a dzieci zostają zaznajomione z tematem podróży i wędrowania. Karta główna 1. Plecak Włóczykija. Co widać? Dzieci siadają przed swoimi kartami pracy i starają się wskazać jak najwięcej szczegółów związanych z plecakiem. W ten sposób tworzą jego opis. Podczas wykonywania zadania przedszkolaki kierują się przede wszystkim tym, co mogą zaobserwować. Nazywają elementy, które widać. Nie tworzą domysłów ani przypuszczeń. Po dokonaniu szczegółowego opisu prowadzący zatrzymuje się na zagadnieniu związanym z funkcją plecaka. Do czego on służy? Jakie turystyczne gadżety zostały do niego spakowane? 2. Co spakować na wyprawę? Czego nie widać? Tym razem prowadzący kieruje uwagę przedszkolaków na to, co nie jest widoczne na obrazku, a pozostaje w sferze domysłów. Jakie rzeczy podróżnik powinien spakować do plecaka, chcąc udać się na pieszą wędrówkę? Wychowankowie podają swoje pomysły związane z przedmiotami spakowanymi do plecaka. Następnie za pomocą kredek ilustrują wybrane rze-czy i przyklejają na odwrocie karty. 3. Nasz własny podróżnik Wychowankowie tworzą wizerunek turysty, który postanowił wybrać się na górską wędrów-kę. Ważne, aby zachować proporcje w stosunku do plecaka. Jak będzie wyglądał jego właści-ciel? Aby postać była kompletna, dzieci podczas pracy nad nią odpowiadają sobie na kilka py-tań: 1. Czy mały turysta to chłopiec czy dziewczynka? 2. Jaki strój ma na sobie i w czym wygodnie będzie mu wędrować? 3. Jakie obuwie będzie najlepsze do pieszego odkrywania świata? 4. Co powinno znaleźć się na głowie waszego bohatera? Gdy ilustracje są gotowe, następuje omówienie zasad doboru stroju, jakimi kierowały się dzieci. Można to zrobić za pomocą określeń decyzyjnych. Prowadzący zajęcia wypowiada różne twierdzenia, dzieci określają ich słuszność za pomocą słów TAK/NIE i wyjaśniają, skąd wziął się u nich dany wybór. Przykład 1. Na wędrówkę po górach warto założyć buty na wysokim obcasie. TAK/NIE. Dlaczego? 2. Podczas podróży należy mieć na głowie czapkę lub kapelusz przeciwsłoneczny. TAK/ NIE. Dlaczego? 3. W każdym plecaku powinna znaleźć się peleryna przeciwdeszczowa. TAK/NIE. Dlaczego? Na koniec przedszkolaki wycinają swoich turystów i doczepiają im plecaki ze swoich kart. 4. Plecakowe głoski Nauczyciel przynosi do sali torbę lub walizkę oraz różne przedmioty, które warto do niej spa-kować. Podczas wyboru przedmiotów sugeruje się tymi pomysłami, które dzieci zaprezento-wały w trakcie wcześniejszych zadań. Prowadzący prezentuje przedszkolakom każdy z przedmiotów, pozwala im go nazwać, a następnie pyta: 1. Na jaką głoskę rozpoczyna się wyraz (np. „ręcznik”, „bluza”, „śpiwór”)? 2. Na jaką głoskę się kończy? 3. Czy w tym słowie znajduje się głoska „u”, „p” itd.? Jeśli dzieci prawidłowo odpowiedzą na każde z trzech pytań, dana rzecz zostaje spakowana do plecaka. Jeśli gdzieś nastąpi pomyłka, wychowawca odkłada przedmiot na bok. Ile z za-planowanych rzeczy udało się spakować do torby? 5. Z mapą w ręce Przedszkolaki otrzymują od nauczyciela mapę. Ich zadaniem jest dotarcie do oznaczonego na niej punktu. Warto wydrukować w powiększeniu mapę osiedla lub najbliższej okolicy. Ważne, aby punkt końcowy zawierał jakąś atrakcyjną dla dzieci niespodziankę. Dotarcie pod jakiś zabytek/pomnik, na plac zabaw lub do innego ciekawego dla dzieci miejsca. Po powrocie z wycieczki nauczyciel omawia z dziećmi funkcję mapy oraz jej zastosowanie. 6. Pudełko na skarby z wędrówek Każde dziecko otrzymuje od nauczyciela mały biały karton. Będzie to specjalne pudełko na skarby z podróży, w którym dzieci będą gromadzić swoje różne znaleziska. Kartony będą przechowywać w domu. Jeśli podczas wędrówki po lesie dzieci znajdą ciekawy liść czy szyszkę, mogą wrzucić go/ją do swojego pudełka z wakacyjnymi znaleziskami. To samo do-tyczy innych odkryć, pocztówek czy fotografii. Po wakacjach wychowawca będzie mógł wró-cić do tematu letnich wspomnień i odwołać się do dokonanych przez dzieci odkryć. Aby let-nie kartoniki nabrały prawdziwego lipcowego charakteru, przedszkolaki ozdabiają je różnymi wakacyjnymi wzorami. Do wykonania pudełek wykorzystujemy farby w sztyfcie, które mają intensywne kolory i bardzo szybko wysychają.