STAN PRAWNY NA 26 LUTEGO 2021 Zasady przyjmowania uczniów do klas I publicznych szkół ponadpodstawowych Opracował i zaktualizował: Marcin Majchrzak, prawnik, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie, świadczy pomoc prawną w ramach własnej kancelarii, autor licznych opracowań i artykułów z zakresu tematyki kadrowo-płacowej, prawa związkowego oraz prawa oświatowego Podstawa prawna: • Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 60 ze zm.), • Ustawa z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 2245 ze zm.), • Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 910 ze zm.), • Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1327 ze zm.), • Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1175), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 sierpnia 2019 r. w sprawie przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego oraz postępowania uzupełniającego do publicznych przedszkoli, szkół, placówek i centrów (Dz.U. z 2019 r. poz. 1737), • Międzynarodowa konwencja o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht, 1978, sporządzona w Londynie dnia 7 lipca 1978 r. (Dz.U. z 1984 r. Nr 39 poz. 201 ze zm.), • Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o pracy na morzu (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1353), • Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1268 ze zm.), • Ustawa z dnia 11 września 2019 r. o pracy na statkach rybackich (Dz.U. z 2019 r. poz. 2197), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 493 ze zm.). Rekrutacja uczniów do klas I publicznych szkół ponadpodstawowych W przypadku rekrutacji do klasy I: • czteroletniego liceum ogólnokształcącego – dla absolwentów ośmioletniej szkoły podstawowej, • pięcioletniego technikum – dla absolwentów ośmioletniej szkoły podstawowej, • branżowych szkół I stopnia – dla absolwentów ośmioletniej szkoły podstawowej – zastosowanie znajdują przepisy upo., w tym zwłaszcza art. 134, według którego warunkiem przyjęcia kandydatów do klasy I ww. szkół jest posiadanie: świadectwa ukończenia szkoły podstawowej, a w przypadku kandydatów do szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe: zaświadczenia lekarskiego zawierającego orzeczenie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do podjęcia praktycznej nauki zawodu, wydanego zgodnie z art. 6 ust. 5 Ustawy o służbie medycyny pracy. Dodatkowe wymagania są stawiane w przypadku kandydatów do szkół prowadzących kształcenie w zawodzie. Według art. 134 ust. 1 pkt 3–6 upo.: • w przypadku kandydatów do szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje kształcenie zgodnie z wymogami określonymi w Międzynarodowej konwencji o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht, 1978, sporządzonej w Londynie dnia 7 lipca 1978 r., konieczne jest posiadanie orzeczenia lekarskiego wydawanego w formie świadectwa zdrowia o zdolności do pracy na statku, o którym mowa w art. 4 ust. 2 Ustawy o pracy na morzu, przy czym do kandydatów tych nie stosuje się warunku posiadania zaświadczenia, o którym mowa w art. 134 ust. 1 pkt 2 upo., • w przypadku kandydatów do szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym, konieczne jest posiadanie orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami, wydanego zgodnie z przepisami rozdz. 12 Ustawy o kierujących pojazdami, • w przypadku kandydatów do szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym w zakresie prawa jazdy kategorii C lub C+E, konieczne jest posiadanie orzeczenia psychologicznego o braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem, o którym mowa w art. 84 ust. 1 Ustawy o kierujących pojazdami, • w przypadku kandydatów do szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie podstawowym dla rybołówstwa, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje kształcenie zgodnie z wymogami określonymi w postanowieniach konwencji dotyczących wymagań w zakresie wyszkolenia, wydawania świadectw oraz pełnienia wacht – konieczne jest posiadanie orzeczenia lekarskiego wydawanego w formie świadectwa zdrowia o zdolności do pracy na statku rybackim, o którym mowa w art. 4 ust. 1 Ustawy o pracy na statkach rybackich, przy czym do kandydatów tych nie stosuje się warunku posiadania zaświadczenia, o którym mowa w art. 134 ust. 1 pkt 2. W przypadku liczby kandydatów posiadających świadectwo ukończenia szkoły podstawowej większej niż liczba wolnych miejsc w danej szkole, przeprowadzane jest postępowanie rekrutacyjne. Na pierwszym jego etapie brane są pod uwagę łącznie następujące kryteria: • wyniki egzaminu ósmoklasisty, • wskazane na świadectwie ukończenia szkoły podstawowej oceny z języka polskiego i matematyki oraz z dwóch przedmiotów obowiązkowych, które zgodnie z ustaleniami dyrektora danej szkoły są kluczowe w postępowaniu rekrutacyjnym do danego oddziału tej szkoły, • świadectwo ukończenia szkoły podstawowej z wyróżnieniem, • szczególne osiągnięcia wymienione w świadectwie ukończenia szkoły podstawowej: uzyskanie wysokiego miejsca nagrodzonego lub uhonorowanego zwycięskim tytułem w zawodach przedmiotowych, artystycznych i sportowych, organizowanych przez kuratora oświaty albo organizowanych co najmniej na szczeblu powiatowym przez inne podmioty działające na terenie szkoły, z wyjątkiem tytułu laureata lub finalisty ogólnopolskiej olimpiady przedmiotowej oraz tytułu laureata konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim lub ponadwojewódzkim, o których mowa w art. 132 upo., • osiągnięcia w zakresie aktywności społecznej, w tym działalność na rzecz środowiska szkolnego, w szczególności w formie wolontariatu, • w przypadku kandydatów ubiegających się o przyjęcie do oddziałów wymagających szczególnych indywidualnych predyspozycji – wyniki sprawdzianu oceniającego predyspozycje kierunkowe. W przypadku równorzędnych wyników uzyskanych w I etapie postępowania, w etapie II przyjmuje się kandydatów z problemami zdrowotnymi ograniczającymi możliwości wyboru kierunku kształcenia, potwierdzonymi opinią publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej. Jeżeli w II etapie kandydaci uzyskają równorzędne wyniki bądź też szkoła po jego zakończeniu nadal dysponuje wolnymi miejscami, przeprowadzany jest III etap, podczas którego brane są pod uwagę łącznie następujące kryteria: • wielodzietność rodziny kandydata, • niepełnosprawność kandydata, • niepełnosprawność jednego z rodziców kandydata, • niepełnosprawność obojga rodziców kandydata, • niepełnosprawność rodzeństwa kandydata, • wychowywanie kandydata w rodzinie niepełnej, • objęcie kandydata pieczą zastępczą. Powyższe kryteria mają jednakową wartość. Jeżeli program nauczania realizowany w szkole lub oddziale wymaga od kandydatów szczególnych predyspozycji, to na wniosek dyrektora szkoły ponadpodstawowej, pozytywnie zaopiniowany przez kuratora oświaty, minister właściwy ds. oświaty i wychowania może wyrazić zgodę na przeprowadzenie sprawdzianu dotyczącego uzdolnień kierunkowych (na warunkach ustalonych przez radę pedagogiczną, jeżeli organ prowadzący wyrazi zgodę na dodatkowe godziny zajęć edukacyjnych w zakresie realizacji programu nauczania wymagającego od ucznia szczególnych indywidualnych predyspozycji). Warunki sprawdzianu ustala rada pedagogiczna, a sam sprawdzian przeprowadza komisja rekrutacyjna (art. 157 ust. 2 pkt 3 upo.). Postępowanie rekrutacyjne na powyższych warunkach dotyczy również kandydatów nieposiadających orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego ze względu na niepełnosprawność, którzy złożyli wniosek o przyjęcie do klasy I publicznej szkoły ponadpodstawowej integracyjnej lub oddziału integracyjnego w publicznej szkole ponadpodstawowej ogólnodostępnej. O przyjęciu kandydatów posiadających takie orzeczenia decyduje treść ww. orzeczeń. Osobno uregulowane zostały zasady przeprowadzania rekrutacji do: • klasy I publicznej szkoły ponadpodstawowej sportowej, publicznej szkoły ponadpodstawowej mistrzostwa sportowego, oddziału sportowego w publicznej szkole ponadpodstawowej ogólnodostępnej lub oddziału mistrzostwa sportowego w publicznej szkole ponadpodstawowej ogólnodostępnej (art. 137 upo.), • oddziału międzynarodowego w publicznej szkole ponadpodstawowej ogólnodostępnej (art. 138 ust. 4 upo.), • klasy I publicznej szkoły ponadpodstawowej dwujęzycznej lub oddziału dwujęzycznego w publicznej szkole ponadpodstawowej ogólnodostępnej i klasy wstępnej (art. 140 upo.). Rekrutacja na rok szkolny 2021/2022 a rozwiązania szczególne związane z przeciwdziałaniem COVID-19 W postępowaniu rekrutacyjnym na rok szkolny 2021/2022, w związku z przeciwdziałaniem epidemii COVID-19, zawieszone zostało stosowanie przepisów art. 150 ust. 2 pkt 4 lit. f–fd upo., które stanowią o obowiązku dołączenia do wniosku rekrutacyjnego odpowiednio: • w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe – zaświadczenia lekarskiego zawierającego orzeczenie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do podjęcia praktycznej nauki zawodu, • w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym w zakresie prawa jazdy kategorii C lub C+E – orzeczenia o braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem, • w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym – orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami, • w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje kształcenie zgodnie z wymaganiami określonymi w Międzynarodowej konwencji o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht, 1978, sporządzonej w Londynie dnia 7 lipca 1978 r. – świadectwa zdrowia potwierdzającego zdolność do pracy na statku, • w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie podstawowym dla rybołówstwa lub kwalifikacyjnego kursu zawodowego, w zakresie kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie podstawowym dla rybołówstwa, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje kształcenie zgodnie z wymaganiami określonymi w postanowieniach Międzynarodowej konwencji o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht, 1978, sporządzonej w Londynie dnia 7 lipca 1978 r. – świadectwa zdrowia o zdolności do pracy na statku rybackim, o którym mowa w art. 4 ust. 1 Ustawy o pracy na statkach rybackich. Zamiast tego, stosownie do § 11baa ust. 7 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, rodzic kandydata lub kandydat pełnoletni składają odpowiednio zaświadczenie lub orzeczenie, o których mowa w art. 134 ust. 1 pkt 2–6, art. 135 ust. 1 pkt 3–7 i art. 136 ust. 1 pkt 2–2d upo., do dyrektora szkoły, do której kandydat został przyjęty, w terminie określonym odpowiednio przez ministra właściwego ds. oświaty lub właściwego kuratora oświaty. W przypadku braku możliwości przedłożenia ww. zaświadczenia lub orzeczenia w tym terminie, rodzic kandydata lub kandydat pełnoletni powinni poinformować o tym odpowiednio dyrektora szkoły, wskazując na przyczynę niedotrzymania terminu. Informacja powinna zostać złożona w postaci papierowej lub elektronicznej, w terminie ustalonym odpowiednio przez ministra właściwego ds. oświaty i wychowania lub kuratora oświaty. W takim przypadku zaświadczenie lub orzeczenie powinny zostać złożone nie później niż do 24 września 2021 r. (ich niezłożenie będzie równoznaczne z rezygnacją z kontynuowania nauki w szkole, do której uczeń został przyjęty).