Wiosenne kwiaty w liczbach Tygodniowy plan pracy dydaktyczno-wychowawczej Opracowanie merytoryczne i graficzne: Anna Uhlik, pedagog, specjalność edukacja elementarna i terapia pedagogiczna, magister zarządzania – rozwój potencjału społecznego, nauczyciel w szkole podstawowej, nauczyciel przedszkolny, terapeuta pedagogiczny; Wojciech Uhlik, przedsiębiorca, z zamiłowania grafik i ilustrator, zwolennik pedagogiki zabawy Cele główne: • rozwijanie kompetencji matematycznych, • zapoznanie z cechami charakterystycznymi dla poszczególnych pór roku, • kształtowanie postawy dbania o przyrodę, • zapoznanie z różnego typu przyrządami technicznymi – narzędzia ogrodnicze. Cele szczegółowe: • poznanie nazw i wyglądów różnych wiosennych kwiatów, • omówienie budowy tulipana, • nazywanie i wskazywanie, do czego służą narzędzia ogrodnicze, • nauka dbania o rośliny – poznanie czynników wpływających na ich wzrost oraz zabie-gów pielęgnacyjnych, • przeliczanie elementów, • wykonywanie za pomocą liczmanów działań matematycznych, • poznanie nazw figur geometrycznych, • wycinanie nożyczkami, • grupowe sianie rzeżuchy, • tworzenie ozdoby doniczkowej, • ćwiczenie koordynacji oko-ręka – przyklejanie plasteliny we wskazanych polach, • zabawa z grą planszową. Środki dydaktyczne: • prezentacja multimedialna (wiosenne kwiaty), fotografie kwiatów, kwiaty doniczkowe, cięte tulipany, plastelina, wyrazy globalne związane z budową kwiatów, mniejsze kserokopie wyrazów globalnych, sylweta słońca, konewka, ziemia, narzędzia ogrodni-cze, kredki, nożyczki, kartki, kostki do gry, pionki, klej, doniczki, rzeżucha, wata, fi-gury geometryczne wycięte z kolorowej bibuły lub kolorowego papieru, klej na ciepło. ZADANIA DO KARTY GŁÓWNEJ Karta główna 1.1. Wiosenne kwiaty Nauczyciel zaprasza dzieci do zapoznania się z różnymi rodzajami wiosennych kwiatów. Najmłodsi oglądają przygotowaną przez wychowawcę prezentację multimedialną, na której ukazane są zdjęcia różnych roślin. Prezentujący opowiada kolejno o każdej z nich. Dzieci sta-rają się zapamiętać jak najwięcej. Na koniec przedszkolaki otrzymują wydrukowane przez nauczyciela fotografie poznawanych roślin i nazywają je. Jeśli będzie to możliwe, osoba or-ganizująca zajęcia przynosi świeże kwiaty, by wychowankowie mogli poznać ich realny wy-gląd. Dzieci na głos przeliczają rośliny przyniesione przez nauczyciela. Segregują je według rodzaju lub koloru. Prowadzący posługuje się pytaniami typu: 1. Ile jest żółtych tulipanów? 2. Ile jest krokusów? 3. Ile jest czerwonych kwiatów? Dzieci przeliczają rośliny na głos i podają uzyskany wynik. 1.2. Budowa tulipana Tym razem nauczyciel zaprasza najmłodszych do przyjrzenia się jednemu z najpopularniej-szych wiosennych kwiatów – tulipanowi, który został też umieszczony na głównej karcie pra-cy. Zadaniem najmłodszych jest jego ozdobienie za pomocą plastelinowych kulek, które ma-luchy przygotowują przez dłuższą chwilę. Następnie umieszczają je w okrągłych polach tuli-panowego wzoru. Po prawej stronie umieszczono również cztery białe pola. Nauczyciel omawia budowę tulipana i równocześnie prezentuje globalny zapis nazw elementów jego budowy. Dzieci otrzymują kar-teczki z kopiami poznanych globalnie nazw i umieszczają je w odpowiednim miejscu karty. 1.3. Jak dbać o rośliny? Żeby kwiaty mogły długo cieszyć nasze oczy, potrzebują szczególnej troski. Warto od naj-młodszych lat uświadamiać dzieciom, że i one mają wpływ na to, jak wygląda rzeczywistość wokół nich. Temu właśnie służą podejmowane działania. Wychowawca zaprasza dzieci na małą prezentację: przygotowuje wcześniej dzbanek z wodą, sylwetę słońca oraz trochę ziemi. Prezentuje dzieciom czynniki, które potrzebne są roślinie, aby mogła rosnąć i pięknie kwitnąć. Bez ziemi, słońca i wody rośliny nie przetrwają i szybko zwiędną. Właśnie dlatego ludzie zaczynają martwić się, gdy latem zbyt długo nie pada deszcz. Jednak tym roślinom, które hodowane są w domu, w doniczkach, możemy zapewnić odpo-wiednie warunki. To od człowieka zależy, czy będzie odpowiednio dbał o swoją domową ra-batkę, czy postawi ją w sprzyjającym miejscu i podleje. Jeśli schowamy roślinę np. w szafie, na pewno nie przetrwa długo, bez słońca i wody zwiędnie. W naszym przedszkolu pojawi się kilka pięknych doniczkowych kwiatów. Każdego dnia dy-żurujący przedszkolak będzie miał za zadanie zadbać o prawidłowe warunki rozwoju rośliny. Ale uwaga! Pamiętajmy, zbyt duża ilość wody również nie wpływa korzystnie. 1.4. Dodawanie i odejmowanie Konewka to jedno z narzędzi, które służy do pielęgnacji roślin. „Czy dzieci wiedzą, jak uży-wamy konewki?”. Wychowawca prosi jedno dziecko o zaprezentowanie sposobu użytkowania przyrządu. Potwierdzając jego prawidłowość, zwraca najmłodszym uwagę na umieszczone na karcie głównej liczmany. Zaprasza dzieci do skorzystania z nich podczas próby manipulacyj-nego rozwiązania zadań. Nauczyciel opowiada dzieciom o kilku sytuacjach związanych z podlewaniem, wychowankowie zaś próbują za pomocą karteczek zobrazować sytuację i po-dać liczbę – wynik końcowy związany z daną scenką. 1. Monika kupiła dziewięć różnokolorowych konewek. W trakcie ich przewożenia wszystkie czerwone konewki uległy zniszczeniu. Ile konewek pozostało Monice? 2. Kasia kupiła w sklepie dwie niebieskie konewki, jedną żółtą i jedną czerwoną. Ile ko-newek kupiła Kasia? 3. Ewa i Edek umówili się na wspólne sadzenie kwiatów oraz tworzenie rabatek. Edek układał na regale konewki według koloru (wszystkie liczmany). Nagle z regału spadły czerwona i żółta konewka. Obie się połamały. Na szczęście Ela przywiozła swoją czerwoną konewkę. Ile konewek dzieci miały razem? 1.5. Specjalny kwiatowy wzór – wycinanki Nauczyciel kieruje uwagę najmłodszych na dolny element karty pracy. Znajduje się tam szla-czek, który nawiązuje do uproszczonego wzoru tulipana. Zadanie polega na wycięciu po śla-dzie danego szablonu. Następnie prowadzący zaprasza dzieci do wspólnych wycinanek. Za-daniem najmłodszych jest stworzenie wycinanki związanej z łąką: trawą i kwiatami. POZOSTAŁE ZADANIA 2. Narzędzia pomocne w ogródku W sali przedszkolnej pojawia się ogrom różnych narzędzi. Prowadzący informuje dzieci, że są one potrzebne do codziennej pielęgnacji roślin. To za ich pomocą możemy lepiej zadbać o ogród, park lub inny kawałek zieleni. „Czy dzieci potrafią je nazwać? Czy mogłyby je poli-czyć?”. Wychowawca pokazuje kolejno najmłodszym każde z narzędzi oraz objaśnia ich na-zwę. Po chwili przedszkolaki otrzymują kartę pracy, na której umieszczono cztery narzędzia ogrodnicze. Zadaniem najmłodszych jest pokazanie za pomocą gestów sposobu korzystania z każdego przedmiotu. Na koniec uczestnicy kolorują kartę pracy. Karta pracy nr 1 3. Łąka – czas zasiać kwiaty Gra matematyczna przeznaczona dla trzech uczestników. Dzieci otrzymują planszę przedsta-wiającą łąkę. Każdy gracz staje się właścicielem kwiatków w jednym kolorze. Zadaniem uczestników zabawy jest zasianie na łące jak największej liczby kwiatów. Każde dziecko rzuca kolejno kostką i porusza się po planszy zgodnie z wyznaczoną trasą. W miejscu, w którym się zatrzymuje, przykleja symbol kwiatu za pomocą kleju i w następnej rundzie rusza dalej. Zabawę wygrywa ta osoba, która zasieje najwięcej kwiatków. Jeśli gracz zatrzyma się na polu, na którym ktoś już wcześniej zasiał roślinkę, to nie może tego uczynić ponownie. Gra z pewnością nie należy do tych, w których ważna jest prędkość i jak najszybsze dotarcie do mety. W tej zabawie cieszyć się można z rzutów kostką, w których wypada jedno oczko. Gdy wszyscy uczestnicy dotrą na metę, pozostaje tylko zliczenie roślin, które wyrosły. Karta pracy nr 2 4. Siejemy rzeżuchę Teraz czas zamienić teorię w działanie. Przedszkolaki zostają zaproszone do wspólnego siania rzeżuchy. Wychowawca przygotowuje wcześniej doniczki, watę i nasionka. Dzieci umiesz-czają watę w doniczkach, a następnie rozsiewają ziarenka. Ważne, by na końcu watę mocno nawodnić. Już po kilku dniach oczom najmłodszych ukaże się mała, zielona, rzeżuchowa łączka. 5. Ozdoba na doniczkę Prowadzący układa przed dziećmi różne figury geometryczne wycięte z kolorowego papieru bądź bibuły. Zadaniem wychowanków jest zabranie po pięć dowolnych elementów, które skleją w dowolną kwiecistą kompozycję. Owoce pracy ozdobią zaś przedszkolne doniczki. Ważne, by podczas tego zadania dziecko samodzielnie przeliczało dobierane przez siebie fi-gury. Podsumowując efekty plastyczne, nauczyciel omawia z dziećmi wygląd figur geome-trycznych. „Czy w swoim otoczeniu wychowankowie dostrzegają inne koła, prostokąty, kwa-draty, trójkąty?”. Następuje ich wskazanie.