Zmysłoterapia – warsztaty dla najmłodszych Opracowała: Jolanta Molenda CEL GŁÓWNY: • poszerzanie doświadczeń zmysłowych. CELE SZCZEGÓŁOWE: • zapoznanie z nazwami podstawowych zmysłów i ich narządami, • stymulowanie zmysłu węchu, smaku, dotyku, wzroku i słuchu, • kształtowanie umiejętności rozpoznawania produktu jedynie za pomocą węchu, • kształtowanie umiejętności rozpoznawania produktów spożywczych jedynie za pomocą smaku, • kształtowanie umiejętności rozpoznawania dźwięków wydawanych przez instrumenty muzyczne oraz nagranych odgłosów, • doskonalenie umiejętności samodzielnego wykonania pachnących pomarańczy, • doskonalenie umiejętności samodzielnego wykonania masy plastycznej (pucholiny). METODY PRACY: • praktycznego działania, • pokazowa, • podająca, • elementy integracji sensorycznej. FORMY PRACY: • indywidualna, • zespołowa. PRZEBIEG ZAJĘĆ: Projekcja filmu edukacyjnego pt. Zmysły – wprowadzenie do tematu warsztatów Pomoce: rzutnik multimedialny, ekran projekcyjny, laptop, dostęp do internetu. Nauczyciel odtwarza dzieciom film edukacyjny pt. Zmysły (https://www.youtube.com/watch?v=daNRFp6nwCI). Po projekcji rozmawia z uczniami o ludzkich zmysłach i ich narządach. Co przedstawia obraz? – stymulowanie zmysłu wzroku Pomoce: plakat o dowolnej treści, klocki typu wafle z narysowanymi cyframi, piłeczki pingpongowe z tymi samymi cyframi, woreczek sensoryczny. Nauczyciel prezentuje dzieciom plakat zakryty ponumerowanymi klockami typu wafle. Wybrany przez nauczyciela uczeń losuje znajdującą się w woreczku sensorycznym piłeczkę pingpongową i odczytuje zapisaną na niej cyfrę. Następnie podchodzi do plakatu, odnajduje klocek o takim samym numerze i odłącza go od pozostałych. Zadaniem dzieci jest odgadnięcie, co przedstawia obrazek znajdujący się pod klockami. Jeśli po odsłonięciu pierwszego fragmentu nie potrafią odpowiedzieć na to pytanie, nauczyciel wybiera następnego uczestnika, który losuje kolejną piłeczkę. Zabawa trwa do momentu odgadnięcia treści ilustracji. Na koniec nauczyciel może odczepić wszystkie pozostałe na plakacie klocki, aby pokazać dzieciom obraz w całej okazałości. 1. Pucholina – stymulowanie zmysłu dotyku Pomoce: mąka ziemniaczana, olejek do kąpieli, oliwka dziecięca (lub olej), miseczki, papier w rolce, folia malarska, wcześniej przygotowana pucholina, foremki do ciastoliny (lub ciasteczek). Nauczyciel prezentuje dzieciom gotową masę i składniki niezbędne do jej wykonania. Uczestnicy siadają do przygotowanych stanowisk pracy i, mieszając wszystkie składniki, samodzielnie wyrabiają pucholinę. Gdy masa uzyska jednolitą konsystencję, dzieci przystępują do zabawy – mogą z niej lepić, ugniatać ją, rozdzielać, a także odciskać w niej różne kształty przy pomocy różnorodnych foremek. Do gotowej pucholiny można również dodać brokat lub barwniki spożywcze. Pod koniec zabawy dzieci mogą przełożyć swoje masy z misek na duży arkusz papieru, tworząc swoistą mozaikę. Chętne maluchy mogą pokonać powstały tor bosymi stopami. Uwaga: warto zabezpieczyć podłoże folią malarską – ułatwi to później uprzątnięcie bałaganu powstałego podczas twórczego działania. 2. Dopasuj zapach do produktu – stymulowanie zmysłu zapachu Pomoce: pudełka zapachowe z przyprawami (laski cynamonu i wanilii, anyż gwiaździsty, goździki, gałka muszkatołowa, przyprawa do piernika, kakao), opaski na oczy, talerzyki z przyprawami. Nauczyciel zasłania oczy ochotnikom. Wręcza im pudełka zapachowe z przyprawami. Dzieci starają się odgadnąć, co znajduje się w środku. Po udzieleniu odpowiedzi odsłaniają oczy i próbują dopasować pudełko zapachowe do talerzyka z odpowiednią przyprawą. Nauczyciel puszcza każde pudełko zapachowe po klasie, by wszyscy mieli okazję powąchać daną przyprawę. Zimowa herbata – stymulowanie zmysłu smaku Pomoce: termos z przygotowaną zimową herbatą (herbata earl grey z dodatkiem goździków, pomarańczy, cytryny i miodu), produkty potrzebne do przygotowania takiej herbaty, plastikowe kubki, pomarańcze, goździki. Nauczyciel wręcza dzieciom kubki z herbatą. Zadaniem dzieci jest odgadnięcie, jakie składniki wchodzą w jej skład. Po udzieleniu odpowiedzi przez uczestników nauczyciel prezentuje produkty, z których powstał aromatyczny napój. Po degustacji dzieci otrzymują pomarańcze i ozdabiają je goździkami, tworząc wymyślony przez siebie wzór. Dzieci mogą zabrać gotowe pomarańcze do domu jako pamiątkę z warsztatów zmysłoterapeutycznych. 3. „Jaki to dźwięk?” – stymulowanie zmysłu słuchu Pomoce: instrumenty, kurtyna, nagrania dowolnych odgłosów. Nauczyciel gra na instrumentach znajdujących się za kotarą. Dzieci próbują dopasować słyszany dźwięk do instrumentu (możemy wykorzystać też takie mniej znane, np. kastaniety, cabasę, flet prosty, tarkę giro itp.). Zabawę można rozszerzyć o nagrane odgłosy z życia codziennego. Zadaniem dzieci będzie zidentyfikowanie usłyszanych dźwięków.