Pingwinek Brrr Tygodniowy plan pracy dydaktyczno-wychowawczej Opracowanie merytoryczne i graficzne: Anna Uhlik, pedagog, specjalność edukacja elementarna i terapia peda-gogiczna, magister zarządzania – rozwój potencjału społecznego, nauczyciel w szkole podstawowej, nauczyciel przedszkolny, terapeuta pedagogiczny; Wojciech Uhlik, przedsiębiorca, z zamiłowania grafik i ilustrator, zwo-lennik pedagogiki zabawy Cele główne: • rozwijanie zainteresowania światem przyrody, • ćwiczenie orientacji w schemacie własnego ciała, • ćwiczenie orientacji przestrzennej, • ćwiczenie orientacji na kartce papieru, • kształtowanie umiejętności matematycznych, • integrowanie grupy. Cele operacyjne: Dziecko: • poznaje warunki panujące na Antarktydzie (praca z mapą), • poznaje pingwiny, głównych mieszkańców Antarktydy, • dzieli się własnymi poglądami i upodobaniami, • tworzy fotografię pingwinka, • rozpoznaje prawą i lewą stronę ciała, • operuje przyimkami: „nad”, „pod”, „obok”, „na”, „pomiędzy”, • przelicza elementy, • szereguje elementy od najmniejszego do największego i na odwrót, • wskazuje różnice między elementami, • ćwiczy dokańczanie zdania. Środki dydaktyczne: • karta główna, fotografie pingwinów, mapa Antarktydy, czarne flamastry, fotografie wydrukowane przez wychowawcę z nośnika cyfrowego, klej, patyczki lekarskie, tek-turowe miniatury pingwina, kostki cukru. ZADANIA DO WYKONANIA Dzieci przyglądają się z bliska zimowym zwyczajom różnych zwierząt. Ich uwagę nauczyciel kieruje na ptaki, które żyją w krainie wiecznie pokrytej lodem. Pingwiny, bo o nich tu mowa, to bardzo towarzyskie zwierzęta. Dziś właśnie ten aspekt prowadzący mogą wykorzystać, proponując dzieciom zestaw działań zarówno o charakterze przyrodniczym, jak i matema-tycznym. 1.1. Poznajmy pingwina Nauczyciel prezentuje przedszkolakom kilka fotografii pingwinów. Zadaniem dzieci jest określenie ich wyglądu. Tworzą w tym celu opis tułowia, dzioba, głowy. Następie wycho-wankowie próbują dokończyć zdania, skupiając się na wykonywanych przez te ptaki czynno-ściach: 1. Pingwin chodzi. Chodzi też... (człowiek/pies/bocian). 2. Pingwin pływa. Pływa też... (ryba/foka/mors). 3. Pingwin nie lata. Nie lata też... (słoń/kot/koń). 1.2. Podróż w kierunku Antarktydy Karta główna Każdy z przedszkolaków uważnie przygląda się otrzymanej karcie pracy. Pingwin umiesz-czony został na konturze jednego z kontynentów naszej planety. To miejsce zimne i nieprzy-jazne życiu. Nie da się tam przetrwać, gdyż mróz i lód doskwierają tak bardzo, że aż wszystko niszczą. Mowa tu oczywiście o Antarktydzie. Prowadzący zajęcia prezentuje najmłodszym położenie Antarktydy na globusie oraz szczegółowo opowiada o panujących na niej warun-kach atmosferycznych. W świetle tych informacji pingwiny okazują się niezwykle wytrzyma-łymi, a przy tym niesamowitymi zwierzętami. Na koniec uczestnicy poprawiają kontur An-tarktydy czarnym flamastrem. 1.3. Lodowa foto budka Po bliższym przyjrzeniu się pingwinom, jak i miejscu, z którego pochodzą, wychowawca za-prasza dzieci do małej maskarady. Wycinają one w miejscu dzioba pingwina koło, a następnie podklejają tam swoje własne zdjęcie. Tak jak pingwiny, również i my jesteśmy jedną grupą. Warto, aby każdy z przebierańców podzielił się z innymi informacją, co lubi robić w przed-szkolu najbardziej. Każda okazja, by dowiedzieć się czegoś o sobie, jest dobrym sposobem na głębsze wzajemne poznanie i stworzenie bardziej zgranego zespołu! 2. Mroźne przywitanie Wychowankowie umieszczają przed sobą stworzonego chwilę wcześniej pingwinka. Ich za-daniem jest wskazanie jego prawego skrzydła i umieszczenie (dorysowanie) obok niego oka-załej ryby. Dzieci wskazują również swoją prawą rękę. Jeśliby stanąć tak jak pingwin, to czy ręka wychowanków znajdzie się po tej samej stronie, co jego skrzydło? Następnie przedszko-laki wskazują lewą nogę pingwina i rysują wokół niej obrączkę, która ułatwia badaczom iden-tyfikację obserwowanych zwierząt. 3. Krajobraz z krą w tle Każdy z uczestników zabawy otrzymuje małą, tekturową sylwetę pingwina. Dzieci umiesz-czają postać zwierzęcia na środku swojego stołu. Po chwili prowadzący przynosi każdemu przedszkolakowi po pięć kostek cukru i zachęca wszystkich odkrywców do uważnego wysłu-chania historii. Zadaniem dzieci jest prawidłowe rozmieszczenie na stole kostek cukru (kry lodowe), zgodnie z instrukcją wychowawcy. Pewien pingwin mieszkał na środku lodowego kontynentu (ławka). Usłyszał pewnego dnia ogromny huk pod swoimi nogami. „Pęka lód!” – pomyślał. Po jego lewej stronie pojawił się kolejny lodowy odłamek. Czy to możliwe, żeby tylu zniszczeń dokonało jedno pęknięcie? Podrapał się po swoim zgrabnym dziobie i głośno westchnął. Kolejną krę uprzątnął i odłożył w prawym górnym rogu. Obok jego głowy powstało kolejne pęknięcie. „Mam dość! Czas najwyższy popływać!” – zdecydował. Może wtedy wszystko się ułoży. Ale co to? W jego brzuchu pojawiła się kolejna kra. „He, he... Przecież to niemożliwe!”. To żadna kra, lecz wczorajsze lody, które zjadł po obiedzie. Po wykonaniu zadania nauczyciel sprawdza poprawność rozmieszczenia kostek cukru na ławce względem pingwina. 4. Razem raźniej. Pingwinie zwyczaje 4.1. Patyczkowo Dzieci otrzymują po dziesięć patyczków lekarskich, na których każdy wychowanek za pomo-cą czarnego flamastra dorysowuje pingwinią głowę oraz skrzydła. Tak powstała kolonia go-towa jest do dalszych działań matematycznych. Prowadzący dyktuje dzieciom zadania mate-matyczne, które najmłodsi starają się wykonać za pomocą patyczków. Po każdej łamigłówce następuje jej omówienie. 1. Zadanie1: Sześć pingwinów nadchodziło z lewej strony, a cztery wędrowały z prawej. Ile pingwinów spotkało się w połowie drogi? 2. Zadanie 2: Kolonia złożona z ośmiu pingwinów zdecydowała się, pomimo mroźnej zawieruchy, na wędrówkę, ale do celu dotarło tylko sześć pingwinów. Ile ptaków zgu-biło się po drodze? 3. Zadanie 3: Na środku kry odpoczywał jeden pingwin. Po chwili przypłynęło do niego pięć pingwinów. Ile ptaków wypoczywa na lodowym bloku? 4.2. W szeregu zbiórka Dzieci otrzymują kartę pracy. Umieszczono na niej kilka pingwinów. Zadaniem najmłodszych jest uszeregowanie ptaków według ich wielkości, od najmniejszego do największego. Po wykonaniu i sprawdzeniu zadania pingwiny ponownie zostają wymieszane, a dzieci ponawiają wykonanie zadania, szeregując tym razem ptaki od największego do najmniejszego. Karta pracy nr 1 4.3. Nie tacy sami Choć na pierwszy rzut oka wszystkie pingwiny z kolonii wydają się identyczne, to jednak przy dokładniejszym przyjrzeniu się zobaczymy, że istnieją między nimi różnice. Na karcie pracy znajduje się pięć ptaków. Pingwin z lewej strony, większy od pozostałych, stanowi wzór. Każdy z jego czterech przyjaciół z prawej strony różni się od niego dokładnie jednym szczegółem. Zadaniem przedszkolaków jest odnalezienie różnicy między ptakami i zaznacze-nie jej na karcie za pomocą kredki lub pisaka. Karta pracy nr 2