STAN PRAWNY NA 20 LISTOPADA 2020 Dofinansowanie dla nauczycieli na zakup sprzętu do nauki zdalnej Opracował: Marcin Majchrzak, prawnik, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie Podstawa prawna: • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 493 ze zm.), • Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 263), • Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2215), • Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 910 ze zm.), • Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 2029). 20 listopada 2020 r. weszły w życie przepisy dotyczące możliwości uzyskania przez nauczycieli zatrudnionych w jednostkach systemu oświaty jednorazowego dofinansowania na zakup sprzętu lub oprogramowania, które będą pomocne podczas prowadzenia zajęć realizowanych zdalnie. Wsparcie nauczycielom będzie udzielane na podstawie nowego § 10c Rozporządzenia MEN z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Jakie są szczegółowe zasady uzyskania dofinansowania? Wnioski można składać do dyrektora maksymalnie do 7 grudnia 2020 r. Kto może uzyskać dofinansowanie? Jednorazowe dofinansowanie przysługuje nauczycielom zatrudnionym w jednostkach systemu oświaty, jeżeli prowadzili lub prowadzą lekcje zdalnie. Prawa do dofinansowania nie mają nauczyciele, którzy prowadzą zajęcia wyłącznie w: • przedszkolach, • oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych, • innych formach wychowania przedszkolnego – nawet jeżeli prowadzą z dziećmi zdalne nauczanie. Oznacza to, że nauczyciele zatrudnieni w pozostałych rodzajach jednostek systemu oświaty, a więc szkołach i placówkach oświatowych, będą mieli prawo do otrzymania dofinansowania, pod warunkiem prowadzenia z uczniami zajęć realizowanych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu realizacji tych zajęć określonego przez dyrektora tej jednostki. Jeżeli więc nauczyciel zatrudniony w szkole lub placówce nie prowadził lub nie prowadzi zajęć z uczniami w formie zdalnej – dofinansowanie nie będzie przysługiwało. Dodatkowo, przepisy wskazują, że dofinansowanie będzie przysługiwać nauczycielowi pozostającemu w stosunku pracy w jednostce systemu oświaty w dniu 2 listopada 2020 r. oraz w dniu wypłaty dofinansowania nauczycielowi. Dofinansowanie nie będzie przysługiwać: • nauczycielom pozostającym w dniu 7 grudnia 2020 r. w stanie nieczynnym lub przebywającym w dniu 7 grudnia 2020 r. na świadczeniu rehabilitacyjnym lub na urlopach: wychowawczym, dla poratowania zdrowia, macierzyńskim, rodzicielskim lub na warunkach urlopu macierzyńskiego, chyba że w tym czasie nauczyciele świadczyli również pracę w jednostkach systemu oświaty, • nauczycielom, którzy w dniu 7 grudnia 2020 r. byli zawieszeni w pełnieniu obowiązków na podstawie art. 85t ust. 1–3 KN, • nauczycielom przebywającym w dniu 7 grudnia 2020 r. na urlopie bezpłatnym trwającym nie krócej niż 14 dni, • nauczycielom, którzy w dniu 7 grudnia 2020 r. byli urlopowani lub całkowicie zwolnieni z obowiązku świadczenia pracy na podstawie Ustawy o związkach zawodowych. Warto zauważyć, że o dofinansowanie mogą się również starać osoby niebędące nauczycielami, posiadające przygotowanie uznane przez dyrektora szkoły za odpowiednie do prowadzenia danych zajęć (o których mowa w art. 15 ust. 2-6 Prawa oświatowego). Jaki wydatek można pokryć z dofinansowania? Nowe przepisy wskazują, że z dofinansowania mogą być pokryte w całości lub w części koszty zakupu sprzętu lub oprogramowania: • komputera stacjonarnego, • monitora, • komputera przenośnego będącego laptopem lub tabletem, w tym tabletem graficznym, • podzespołów komputerowych, w tym: karty graficznej, dysku twardego, pamięci RAM, procesora, płyty głównej, karty dźwiękowej, karty sieciowej, karty wideo, napędu optycznego, zasilacza, obudowy, matrycy do laptopa lub monitora, • kamery internetowej lub wizualizera, • statywu, • mikrofonu, słuchawek lub zestawu słuchawkowego (mikrofon i słuchawki), • drukarki, skanera lub urządzenia wielofunkcyjnego, • myszy, klawiatury, ładowarki sieciowej, głośników, pamięci zewnętrznej, napędu zewnętrznego, urządzenia do konwersji pisma odręcznego do wersji elektronicznej, • baterii do komputera przenośnego, akumulatora, powerbanku, zasilacza awaryjnego, • adaptera, koncentratora sieciowego, • cyfrowego mikroskopu, • liniowego rejestratora dźwięku, dyktafonu cyfrowego, • oprogramowania komputerowego, • smartfona. Z dofinansowania można również pokryć w całości lub w części koszt zakupu usługi dostępu do internetu oraz sprzętu lub oprogramowania umożliwiającego korzystanie z tej usługi. Dofinansowanie będzie przysługiwało na ww. sprzęt, oprogramowanie lub usługę, które zostały zakupione w okresie od 1 września 2020 r. do 7 grudnia 2020 r. Dofinansowanie będzie przysługiwać w kwocie wynikającej z dowodu zakupu, z tym że nie będzie mogło przekroczyć kwoty 500 zł. Dofinansowanie na wniosek Warunkiem otrzymania pomocy jest złożenie przez nauczyciela wniosku o dofinansowanie zakupu sprzętu, oprogramowania lub usługi, o których mowa wyżej, do dyrektora jednostki systemu oświaty, w której jest on zatrudniony. W przypadku nauczycieli pozostających w więcej niż jednym stosunku pracy – wniosek należy złożyć do dyrektora tej szkoły, w której nauczyciel jest zatrudniony w najwyższym wymiarze. Jeżeli nauczyciel pozostaje jednocześnie w więcej niż jednym stosunku pracy w jednostkach systemu oświaty w takim samym wymiarze zatrudnienia, składa wniosek do dyrektora jednostki systemu oświaty, w której stosunek pracy został nawiązany wcześniej, a w przypadku gdy stosunki pracy zostały zawarte w tym samym dniu – do dyrektora jednostki systemu oświaty, w której nauczyciel jest zatrudniony na podstawie mianowania lub umowy o pracę na czas nieokreślony. Z kolei w przypadku nauczyciela pozostającego jednocześnie w więcej niż jednym stosunku pracy w jednostkach systemu oświaty w takim samym wymiarze zatrudnienia, którego stosunki pracy zostały nawiązane w tym samym dniu oraz podstawa prawna zatrudnienia jest taka sama, i jedna z tych jednostek jest szkołą artystyczną prowadzoną przez osobę fizyczną lub osobę prawną niebędącą jednostką samorządu terytorialnego, wniosek powinien zostać złożony do dyrektora tej szkoły. Składany przez nauczyciela wniosek powinien zawierać: • imię i nazwisko oraz numer PESEL nauczyciela, a w przypadku braku numeru PESEL – serię i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość, • informacje o rodzaju zakupionego sprzętu, oprogramowania lub usługi, o których dofinansowanie ubiega się nauczyciel oraz koszt ich zakupu, • oświadczenie nauczyciela, że nie złożył i nie złoży wniosku o dofinansowanie w innych jednostkach systemu oświaty, • miejscowość i datę sporządzenia wniosku, • podpis nauczyciela. Z racji tego, że nowe przepisy wskazują, że wzór wniosku używanego przez nauczycieli zostanie podany do publicznej wiadomości na stronie urzędu obsługującego ministra właściwego ds. oświaty i wychowania – należy posługiwać się właśnie tym wzorem wniosku. Dowód zakupu załączany do wniosku Załączany do wniosku rodzaj dowodu zakupu zależy od tego, kiedy nauczyciel nabył sprzęt, oprogramowanie lub usługę, na którą chce otrzymać dofinansowanie. Co do zasady, w przypadku sprzętów kupionych po 20 listopada (a więc najwcześniej 21 listopada 2020 r.) do składanego przez siebie wniosku nauczyciel będzie musiał załączyć kopię lub oryginał dowodu zakupu sprzętu, oprogramowania lub usługi, wystawionego imiennie na nauczyciela. Natomiast w przypadku zakupów poczynionych w okresie od 1 września do 20 listopada 2020 r. włącznie – jeżeli nauczyciel nie dysponuje kopią lub oryginałem dowodu zakupu wystawionego imiennie na nauczyciela do wniosku powinien dołączyć kopię lub oryginał paragonu, a także powinien dodatkowo złożyć oświadczenie, że paragon dotyczy zakupionego przez nauczyciela sprzętu, oprogramowania lub usługi, wskazanych we wniosku. W przypadku nauczycieli będących małżonkami dokonującymi wspólnego zakupu – powinni złożyć wnioski do swoich dyrektorów, załączając kopię lub oryginał dowodu wspólnego zakupu. Także w tym przypadku dofinansowanie w wysokości do 500 zł będzie przysługiwać na każdą osobę. Dofinansowanie nie może przekroczyć wydatkowanej łącznie przez małżonków kwoty (co oznacza, że jeżeli poczynili zakup w kwocie przekraczającej 500 zł – koszt zakupu trzeba będzie rozłożyć na dwa wnioski). Z informacji przekazanych przez resort edukacji wynika, że w takim przypadku dyrektor może żądać dodatkowego oświadczenia dotyczącego kwoty dofinansowania współmałżonka zatrudnionego w innej jednostce systemu oświaty. Weryfikacja wniosków Zadaniem dyrektora jednostki oświaty będzie weryfikacja złożonych przez nauczycieli wniosków pod kątem spełniania warunków otrzymania dofinansowania. Na tej podstawie dyrektor będzie sporządzał listę nauczycieli uprawnionych do uzyskania dofinansowania. W niejasnych sytuacjach dyrektor może zobowiązać nauczyciela do złożenia dodatkowych wyjaśnień lub informacji dotyczących wniosku. Można założyć, że jeżeli nauczyciel odmówi przekazania tych informacji lub będą one niewystarczające do pozytywnej weryfikacji wniosku – dyrektor odmówi przyznania dopłaty. Sporządzona przez dyrektora lista powinna zawierać: • nazwę jednostki systemu oświaty, • imiona i nazwiska nauczycieli, • numery PESEL nauczycieli, a w przypadku braku numeru PESEL – serię i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość, • kwotę dofinansowania, o którą ubiegają się poszczególni nauczyciele, • sumę kwot dofinansowania, • podpis dyrektora jednostki systemu oświaty. Listę nauczycieli dyrektor powinien przekazać najpóźniej do 11 grudnia 2020 r. do: • organu prowadzącego jednostkę systemu oświaty – w przypadku jednostki systemu oświaty prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego lub właściwego ministra, • organu rejestrującego, o którym mowa w art. 2 pkt 16 Ustawy o finansowaniu zadań oświatowych – w przypadku jednostki systemu oświaty prowadzonej przez osobę fizyczną lub osobę prawną niebędącą jednostką samorządu terytorialnego, • ministra właściwego ds. kultury i ochrony dziedzictwa narodowego – w przypadku szkoły artystycznej prowadzonej przez osobę fizyczną lub osobę prawną niebędącą jednostką samorządu terytorialnego. Wsparcie dla dyrektora będącego nauczycielem Warto zauważyć, że o wsparcie może starać się również sam dyrektor jednostki oświaty, będący nauczycielem, o ile prowadził z uczniami zajęcia w formie zdalnej. W stosunku do niego należy stosować w sposób odpowiedni regulacje, które regulują uprawnienia pozostałych nauczycieli, z tym że wniosek o przyznanie dofinansowania powinien złożyć odpowiednio do: • organu prowadzącego jednostkę systemu oświaty – w przypadku jednostki systemu oświaty prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego lub właściwego ministra, • organu rejestrującego – w przypadku jednostki systemu oświaty prowadzonej przez osobę fizyczną lub osobę prawną niebędącą jednostką samorządu terytorialnego, • ministra właściwego ds. kultury i ochrony dziedzictwa narodowego – w przypadku szkoły artystycznej prowadzonej przez osobę fizyczną lub osobę prawną niebędącą jednostką samorządu terytorialnego. Podmioty te weryfikują wniosek dyrektora i mogą go zobowiązać do udzielenia dodatkowych wyjaśnień lub informacji dotyczących wniosku. Środki na pomoc dla nauczycieli mają zostać uwzględnione w części oświatowej subwencji ogólnej dla JST w 2020 r. oraz w budżetach właściwych ministrów. Środki te zostaną przekazane jednostkom samorządu terytorialnego do 30 listopada 2020 r. Dofinansowanie dla nauczycieli w szkołach niepublicznych W przypadku jednostek systemu oświaty prowadzonych przez osoby fizyczne lub osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego, obowiązek przekazania środków na dofinansowanie spoczywa na JST. Środki na dofinansowanie zostaną przekazane tym jednostkom w formie dotacji celowej. W przypadku szkół artystycznych prowadzonych przez osoby fizyczne lub osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego – obowiązek ten będzie spoczywał na ministrze właściwego ds. kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. W związku z powyższym dyrektor jednostki systemu oświaty prowadzonej przez osobę fizyczną lub osobę prawną niebędącą jednostką samorządu terytorialnego będzie obowiązany złożyć wniosek o przyznanie dotacji celowej w terminie do 11 grudnia 2020 r., odpowiednio do organu rejestrującego jednostkę systemu oświaty, o którym mowa w art. 2 pkt 16 Ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, lub ministra właściwego ds. kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Wniosek powinien zawierać: • nazwę jednostki systemu oświaty, adres jej siedziby i numer identyfikacyjny REGON, • odpowiednio nazwę jednostki samorządu terytorialnego będącej organem rejestrującym, o którym mowa w art. 2 pkt 16 Ustawy o finansowaniu zadań oświatowych oraz jej kod TERYT (nr identyfikujący jednostkę przestrzenną, np. budynek) lub wskazanie ministra właściwego ds. kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, • wnioskowaną kwotę dotacji, • numer rachunku bankowego jednostki systemu oświaty, na który należy przekazać dotację, • miejscowość i datę sporządzenia wniosku, • wykaz załączników, • podpis dyrektora jednostki systemu oświaty. Do wniosku należy załączyć: • listę nauczycieli uprawnionych do otrzymania pomocy, • wniosek o dofinansowanie w zakresie zakupów zrobionych przez dyrektora będącego nauczycielem. Odpowiedni organ dokona następnie naliczenia dotacji celowej dla jednostki oświaty na dofinansowanie na podstawie ww. wniosku oraz danych z systemu informacji oświatowej, według stanu na dzień 2 listopada 2020 r., dotyczących osób uprawnionych do otrzymania dofinansowania. Następnie organ ten, w terminie do 21 grudnia 2020 r., powinien przekazać na rachunek bankowy jednostki systemu oświaty środki na wypłatę dofinansowania dla nauczycieli. Dopłata powinna być następnie wypłacona przez jednostkę oświaty do 31 grudnia 2020 r. W związku z przekazaniem dotacji celowej jednostce oświaty prowadzonej przez osobę fizyczną lub osobę prawną niebędącą jednostką samorządu terytorialnego, konieczne będzie późniejsze rozliczenie jej wykorzystania. Rozliczenie powinno zostać przeprowadzone na formularzu zawierającym: • nazwę jednostki systemu oświaty, adres jej siedziby i numer identyfikacyjny REGON, • odpowiednio nazwę jednostki samorządu terytorialnego będącej organem rejestrującym, o którym mowa w art. 2 pkt 16 Ustawy o finansowaniu zadań oświatowych oraz jej kod TERYT lub wskazanie ministra właściwego ds. kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, • przyznaną kwotę dotacji, • wykorzystaną kwotę dopłaty, • kwotę dotacji podlegającej zwrotowi odpowiednio do budżetu JST lub ministra właściwego ds. kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, • miejscowość i datę sporządzenia rozliczenia, • podpis dyrektora jednostki systemu oświaty. Do powyższego rozliczenia należy załączyć listę zawierającą: 1) nazwę jednostki systemu oświaty, 2) imiona i nazwiska osób, którym wypłacono dofinansowanie, oraz ich numery PESEL, a w przypadku braku numeru PESEL – serię i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość, 3) kwoty dopłaty, które wypłacono poszczególnym osobom, 4) podpisy osób, którym wypłacono dofinansowanie w kwocie, o której mowa w pkt 3, 5) sumę kwot dofinansowania, 6) podpis dyrektora jednostki systemu oświaty. Rozliczenie wykorzystania dotacji powinno zostać przekazane przez dyrektora jednostki systemu oświaty prowadzonej przez osobę fizyczną lub osobę prawną niebędącą jednostką samorządu terytorialnego do organu rejestrującego do 31 stycznia 2021 r. W tym samym terminie należy zwrócić kwotę niewykorzystanej dotacji celowej.