STAN PRAWNY NA 27 PAŹDZIERNIKA 2020 W jaki sposób dyrektor może egzekwować przestrzeganie procedur bezpieczeństwa w czasie epidemii COVID-19? Opracował: Michał Łyszczarz, prawnik, główny specjalista w Wydziale Oświaty w Urzędzie Miasta w Dąbrowie Górniczej, współautor komentarza do Ustawy o systemie oświaty oraz szeregu publikacji z zakresu prawa oświatowego W jaki sposób ma się zachować dyrektor (biorąc pod uwagę istniejącą sytuację pandemiczną i nałożenie na dyrektorów szkół obwarowań z MEN-u, GIS-u oraz innych instytucji), kiedy rodzic przedkłada oświadczenie o odmowie stosowania się do obowiązujących w szkole procedur? Podstawa prawna: • Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 910 ze zm.), • Ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 59 ze zm.), • Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 493 ze zm.), • Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz.U. z 2020 r. poz. 491 ze zm.), • Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1166 ze zm.). Przedmiotowe pismo nie może być podstawą niestosowania szkolnych procedur bezpieczeństwa dotyczących ochrony przed zarażeniem COVID-19. Podkreślić trzeba, że obowiązek zasłaniania ust i nosa, jak również obowiązek mierzenia temperatury czy stosowania pomieszczenia, w którym uczeń zdradzający objawy zarażenia będzie przebywał do czasu przybycia rodziców, wynikają z wewnętrznych uregulowań szkoły, przyjętych przez dyrektora. Obowiązek przyjęcia takich uregulowań wynika natomiast z szeregu przepisów prawa powszechnie obowiązującego. W pierwszej kolejności należy tu przytoczyć art. 68 ust. 1 pkt 6 Prawa oświatowego, zgodnie z którym dyrektor wykonuje zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom i nauczycielom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę lub placówkę. Obecnie obowiązuje Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii, a stan ten jest zagrożeniem dla osób przebywających w każdym wspólnym budynku, w tym w szkole, co oznacza, że obowiązkiem dyrektora jest przyjęcie procedur ograniczających możliwość zarażenia na terenie jednostki, którą zarządza. Obowiązek ten dodatkowo zostaje potwierdzony regulacją § 2 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach, stosownie do którego dyrektor zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pobytu w szkole lub placówce, a także bezpieczne i higieniczne warunki uczestnictwa w zajęciach organizowanych przez szkołę lub placówkę poza obiektami należącymi do tych jednostek. Treść tego Rozporządzenia pozwala na podjęcie przez dyrektora dodatkowych działań w przypadku, gdy uzna, że ze względu na aktualną sytuację epidemiologiczną może być zagrożone zdrowie uczniów. Treść § 18 ust. 2a w związku z ust. 2c daje możliwość zawieszenia zajęć, które może dotyczyć w szczególności grupy, grupy wychowawczej, oddziału, klasy, etapu edukacyjnego albo całej szkoły lub placówki, w zakresie wszystkich lub poszczególnych zajęć. Zwrócić tu jednak jeszcze należy uwagę na fakt, że prawo badania temperatury ucznia czy stosowania izolacji w razie podejrzenia zarażenia wynika również z wytycznych Głównego Inspektora Sanitarnego. Wytyczne te są wydawane na podstawie 8a ust. 5 pkt 2 Ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej i są wiążące dla dyrektora, co dodatkowo potwierdzone zostaje przez treść § 13c Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, który wprost stanowi, że dyrektor jednostki systemu oświaty uwzględnia w funkcjonowaniu jednostki przepisy odrębne dotyczące ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii oraz wytycznych ministra właściwego ds. zdrowia, Głównego Inspektora Sanitarnego oraz ministra właściwego ds. oświaty i wychowania. Reasumując, uznać trzeba, że niestosowanie się do szkolnych procedur nie jest postawą dopuszczalną, bowiem godzi w dobro w postaci bezpieczeństwa uczniów, którego ochronie służą właśnie przyjęte procedury. Takie zachowanie jest zatem podstawą stosowania kar przewidzianych w statucie szkoły. Oficyna MM nie udziela porad prawnych. Odpowiedzi są wyłącznie wyrazem własnej oceny Doradcy Prawnego Oficyny MM. Nie stanowią urzędowej wykładni prawa, a ich zastosowanie nie może rodzić odpowiedzialności za ewentualne skutki zastosowania zaproponowanych rozwiązań zarówno ze strony Oficyny MM, jak i Doradcy Prawnego Oficyny MM.