Program koła młodego wynalazcy dla uczniów szkół podstawowych Opracowała: dr Iwona Grodź GRUPA WIEKOWA: uczniowie szkół podstawowych CZAS TRWANIA SPOTKAŃ KOŁA: rok szkolny, tj. wrzesień–czerwiec CZĘSTOTLIWOŚĆ: raz w tygodniu po dwie jednostki lekcyjne – łącznie 90 minut CELE: • promowanie kreatywnego myślenia i danie szansy wykazania się młodym odkrywcom (innowatorom) oraz wynalazcom-konstruktorom, • promowanie zdobywania wiedzy poprzez doświadczanie, • popularyzacja osiągnięć wielkich wynalazców, • wspieranie kreatywnego myślenia, pobudzanie do samodzielności i niezależności w działaniu. FORMA ZAJĘĆ: • 10-minutowa prelekcja wprowadzająca do tematu przygotowana przez nauczyciela (po kilku spotkaniach także – według uznania – we współpracy z uczniami), • 30-minutowy pokaz (np. prezentacja multimedialna, wykład) na temat opracowanego konkretnego zagadnienia, • co drugie spotkanie dyskusje, debaty na temat prezentowanych tydzień wcześniej: tematu, tekstu, eksperymentu, odkrywczej idei, wynalazku, • dodatkowo co kilka spotkań można zaproponować uczestnikom zaprezentowanie projektu lub autorskiego pomysłu na rozwiązanie konkretnego problemu. METODY PRACY: • wykłady wprowadzające, • prezentacje multimedialne, • prezentacja filmów o największych myślicielach, odkryciach, wynalazkach itp., • burza mózgów, • mapa myśli, • drama, • krzyżówki, • teksty z lukami, • karty pracy, • warsztaty na zadany temat, • dyskusje, prezentacje indywidualne (odczyty esejów, prezentacja projektów itp.). FORMY PRACY: • indywidualna, • grupowa. NIEZBĘDNY SPRZĘT: • sala umożliwiająca wyświetlanie prezentacji, filmów itp., • rzutnik i ekran (ewentualnie telewizor), • teksty i materiały wizualne, o których będzie mowa na zajęciach. PRZYKŁADOWE TEMATY: 1. Skąd się biorą dobre pomysły? 2. Wynalazczość – cecha czy talent? Pojęcie kreatywności. 3. Pamięć i jej rola w procesie twórczym. 4. Ochrona własności intelektualnej – gdzie leży granica? 5. Sensory i serwomotory – zmysły i mięśnie. 6. Mindstorms – zabawa czy nauka? 7. Znane przedmioty (np. komputer i telefon) wczoraj i dziś, np. komputer, telefon itp. 8. Autorski pomysł na projekt „maszyny przyszłości”. 9. Postęp techniczny na przykładzie rozwoju fotografii, filmu, telewizji itp. 10. Jak przekonać ludzi do jedzenia warzyw i owoców? 11. Jak przekonać innych do segregowania śmieci i życia w zgodzie z naturą? 12. Jak pomóc seniorom nauczyć się korzystania z internetu? 13. Nauka poprzez zabawę. Zastosowanie gier w zdobywaniu konkretnych umiejętności. 14. Najbardziej kreatywne umysł wszech czasów: Leonardo Da Vinci, Salvador Dali, Vincent Van Gogh, Wolfgang Amadeusz Mozart. 15. Kreatywność nie trwa wiecznie. Jak ją stymulować? 16. Powiązania między inteligencją i kreatywnością w świetle najnowszych badań. LITERATURA (WYBÓR FRAGMENTÓW, ROZDZIAŁÓW): • 1001 idei, które zmieniły nasz sposób myślenia, red. R. Arp, Warszawa 2017. • 1001 wynalazków, które zmieniły świat, red. J. Challoner, Warszawa 2011. • G. Altszuller, Algorytm wynalazku, Warszawa 1975. • J. Antoszkiewicz, Metody heurystyczne. Twórcze rozwiązywanie problemów, Warszawa 1990. • E. de Bono, Sześć butów, czyli Sześć sposobów działania, Warszawa 1997. • E. de Bono, Sześć kapeluszy, czyli Sześć sposobów myślenia, Warszawa 1996. • E. de Bono, Umysł kreatywny. 62 ćwiczenia rozwijające intelekt, Warszawa 2009. • T. Brown, Zmiana przez design: jak design thinking zmienia organizacje i pobudza innowacyjność, Wrocław 2013. • A. Bubrowiecki, Sekrety kreatywnego myślenia, Gliwice 2007. • A. Bubrowiecki, Techniki pamięciowe dla każdego, Gliwice 2006. • M. Miller, Style myślenia. Zmień swoje życie, nie zmieniając siebie, przeł. M. Mastalerz, Poznań 2000. DODATKOWE MATERIAŁY: • https://www.swps.pl/nauka-i-badania/blog-naukowy/5897-skad-sie-biora-innowacje [dostęp 17 sierpnia 2020]. • Bridge Info – serwis informacyjno-doradczy Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. • Innowacje – biuletyn wydawany przez Regionalne Centrum Innowacji i Transferu Technologii ZUT. • Newsletter NCBiR – biuletyn Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. • Newsletter Portalu Innowacji – biuletyn PARP na temat innowacji. • Top 500 Innovators – biuletyn Stowarzyszenia Top 500 Innovators.