STAN PRAWNY NA 10 LIPCA 2020 Obowiązki nauczyciela podczas wakacji Opracowała: Elżbieta Rzepecka-Roszak, dyrektor szkoły podstawowej Podstawa prawna: • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 373), • Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 910), • Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2215), • Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1481 ze zm.), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie organizacji roku szkolnego (Dz.U.2019 r. poz. 1603 ze zm.), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 czerwca 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie organizacji roku szkolnego (Dz.U. z 2019 r. poz. 1093). Dyrektor szkoły w okresie wakacji ma prawo zobowiązać nauczyciela do pracy, jednak liczba pracujących dni w tym czasie nie może przekraczać siedmiu. Zadania (na podstawie art. 64 ust. 2 KN), które dyrektor ma prawo przydzielić nauczycielom, polegają na: • udziale w posiedzeniach rad pedagogicznych, np. rady podsumowującej rok szkolny, • udziale w pracach komisji rekrutacyjnej, • opracowaniu dokumentacji związanej z końcem roku szkolnego, np. sprawozdań, raportów, • przygotowaniu dokumentacji do archiwizacji, • przygotowaniu i przeprowadzeniu egzaminów poprawkowych, klasyfikacyjnych, sprawdzianu wiedzy i umiejętności, • opracowaniu szkolnego zestawu programów nauczania, • uczestniczeniu w doskonaleniu zawodowym nauczycieli, • przygotowaniu nowego roku szkolnego, • udziale w posiedzeniu komisji kwalifikacyjnej dla nauczyciela stażysty, • innych zadaniach, których nauczyciele nie zdążyli przygotować w minionym roku szkolnym. Dyrektor powinien pamiętać o poinformowaniu na posiedzeniu rady pedagogicznej, że w czasie wakacji zamierza przydzielić nauczycielom zadania. Informacja musi zostać zaprotokołowana w protokole posiedzeń rady pedagogicznej oraz podpisana przez wszystkich nauczycieli z adnotacją, iż zostali z nią zapoznani. W związku z tym, że jest to działanie obligatoryjne, zgodne z zapisami prawa oświatowego, nauczyciel nie może odmówić ich wykonania, stanowiłoby to naruszenie regulaminu pracy i niewykonanie poleceń służbowych. Zdarza się, że już na początku wakacji nauczyciele mają zaplanowane wyjazdy, wczasy itp. Wówczas trzeba z wyprzedzeniem poinformować dyrektora o sytuacji, a zlecone zadania wykonać we wspólnie ustalonym, późniejszym terminie. Nie można dopuścić, aby dyrektor oddelegowywał do pracy w wakacje ciągle tych samych nauczycieli – należy sprawiedliwie rozdzielić zadania. Najczęściej pracę nauczycieli w wakacje planuje się tuż po zakończeniu zajęć dydaktycznych lub na kilka dni przed rozpoczęciem roku szkolnego. Na ogół są to posiedzenia rad pedagogicznych: • klasyfikacyjnej dla uczniów przystępujących do egzaminów poprawkowych, klasyfikacyjnych – podsumowującej rok szkolny, tzw. analitycznej, • organizacyjnej na początku nowego roku szkolnego. Dyrektor, na kilka dni przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego, może także zorganizować radę szkoleniową, np. w przypadku nowelizacji prawa oświatowego obowiązującej od 1 września. Nauczyciele muszą być wcześniej powiadomieni o zmianach, które należy wprowadzić do szkolnego statutu lub innego dokumentu prawa wewnątrzszkolnego. Podsumowanie mijającego roku szkolnego wymaga wielu sprawozdań z działalności szkoły, za które odpowiadają nauczyciele. Jeśli dyrektor zorganizuje takie spotkanie jeszcze przed zakończeniem zajęć edukacyjnych, wówczas nie ma potrzeby zwoływania posiedzeń rady pedagogicznej w czasie wakacji. Coraz częściej zdarza się, że dyrektorzy nie zawsze są w stanie zorganizować radę podsumowującą w trakcie roku szkolnego ze względu na dużą liczbę zadań, które mają do wykonania zarówno sam dyrektor, jak i nauczyciele. W czasie wakacji (w ostatnim tygodniu sierpnia) organizuje się również egzaminy poprawkowe. Obecność nauczyciela wyznaczonego do pracy w komisji jest obligatoryjna, chyba że wcześniej został zwolniony przez dyrektora z tego obowiązku na własną prośbę lub w innych, szczególnie uzasadnionych przypadkach. Warto także przypomnieć, że dyrektor ma prawo wyznaczyć nauczyciela do pracy w komisji ds. sprawdzianu w sytuacji, gdy rodzice złożą do dyrektora szkoły (w terminie dwóch dni roboczych od zakończenia zajęć) zastrzeżenie do rocznej oceny klasyfikacyjnej ustalonej niezgodnie z przepisami prawa. W czasie wakacji odbywają się też posiedzenia komisji ds. awansu zawodowego nauczycieli. W pracach komisji na stopień nauczyciela kontraktowego biorą udział opiekun stażu oraz przewodniczący zespołu przedmiotowego, jeśli taki został powołany w szkole. W przeciwnym razie w takim charakterze występują nauczyciel dyplomowany lub mianowany. Często posiedzenia komisji odbywają się w lipcu lub nawet w sierpniu. W tym czasie nauczyciel biorący udział w posiedzeniu komisji wykonuje dodatkową pracę, bez pobierania za nią dodatkowego wynagrodzenia. Odrębną kwestią jest praca dyrektora w czasie wakacji. Zgodnie z art. 64 ust. 2a KN dyrektorowi i wicedyrektorowi oraz nauczycielowi pełniącemu inne stanowisko kierownicze przysługuje 35 dni roboczych urlopu wypoczynkowego. W związku z tym osoby pełniące w szkole funkcje kierownicze mogą wykorzystać urlop również w czasie roku szkolnego. Dyrektor musi zakończyć rok szkolny, uporządkować dokumentację, zaplanować remonty, urlopy pracowników administracji i obsługi. Wszystkie te czynności można wykonać wcześniej, ale na pewno powinny zostać zakończone w czerwcu lub na początku lipca. Poza tym najczęściej w lipcu odbywają się posiedzenia komisji kwalifikacyjnych lub egzaminacyjnych, w których biorą udział dyrektor lub wicedyrektor. W sierpniu należy dokonać przeglądu budynków i ich stanu przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego. Organizacja roku szkolnego także wymaga pracy jeszcze w trakcie wakacji. Do 1 września trzeba sporządzić aneks do projektu organizacji pracy szkoły, przygotować plan lekcji, zawrzeć umowy z nowymi nauczycielami oraz podjąć wiele innych działań. W czasie przerwy wakacyjnej dyrektor nie może wyznaczać nauczycielom innych prac poza tymi, które określa prawo oświatowe. Nie mogą to być prace porządkowe, administracyjne czy np. opieka nad uczniami w czasie kolonii czy półkolonii. Czas wakacji ma służyć przede wszystkim odpoczynkowi i nabraniu sił, by nowy rok szkolny rozpocząć w pełni gotowym do pracy z uczniami. Dyrektor i wicedyrektor powinni w planie urlopów uwzględnić przerwę wakacyjną dla siebie, pamiętając o upoważnieniu innej osoby do podejmowania decyzji w sprawach szkolnych.