Redagowanie planów wychowawczo-dydaktycznych w świetle nowej podstawy programowej
Plany miesięczne, tygodniowe czy też wychowawczo-dydaktyczne to terminy, których używamy na określenie tego samego dokumentu, na którego temat w środowisku nauczycieli przedszkola można uzyskać wiele sprzecznych informacji. Dotyczą one sposobów redagowania tego typu dokumentów, a nawet konieczności ich tworzenia. Rzeczywiście, z jednej strony obecnie nie ma żadnego rozporządzenia nakładającego na nauczycieli przedszkoli obowiązek pisania planów, a tym bardziej brakuje wskazówek dotyczących tego, co powinny one zawierać. Z drugiej strony nie ma chyba zbyt wiele placówek wychowania przedszkolnego, w których nie praktykowano by tej formy dokumentowania pracy dydaktyczno-wychowawczej (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 sierpnia 2010 r. zmieniające Rozporządzenie w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji – Dz.U. Nr 156 poz. 1047 – wyraźnie określa, że zajęcia prowadzone w przedszkolu mają charakter wychowawczo-dydaktycznych, w odróżnieniu od wcześniej obowiązującej nazwy dydaktyczno-wychowawczych).
Co zatem robić? Pisać czy nie? Odpowiedź na to pytanie nie leży jednak w gestii samego nauczyciela. Ten problem zazwyczaj rozwiązuje dyrektor przedszkola wraz z całą radą pedagogiczną. Na dyrektorze placówki, wg Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.U. Nr 168 poz. 1324), ciąży obowiązek kontrolowania sposobu i poziomu przygotowania nauczyciela do prowadzenia zajęć:
„§ 20.1. 2) Dyrektor (…) w ramach sprawowanego nadzoru pedagogicznego kontroluje przestrzeganie przez nauczycieli przepisów prawa dotyczących działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej”.
Może to robić w dowolny sposób, ale najczęściej ucieka się do tej znanej od bardzo wielu lat i sprawdzonej już metody, jaką jest właśnie pisanie planów miesięcznych czy też (częściej dziś tak nazywanych) planów pracy wychowawczo-dydaktycznej. Jest to też bardzo praktyczne rozwiązanie dla samych nauczycieli. Żaden nauczyciel nie powinien podejmować jakichkolwiek kroków bez wizji całości i celowości swoich pojedynczych działań edukacyjnych. Dobrze skonstruowany plan ułatwia pracę i czyni działanie sensownym – chroni przed nerwowością i pośpiechem, pozwala pracować we właściwym rytmie. Zatem można stwierdzić, że plany przede wszystkim służą nauczycielom, a dopiero potem są przedmiotem zainteresowania dyrekcji, która m.in. na ich podstawie ocenia poziom przygotowania nauczyciela do prowadzenia zajęć.
Plany wychowawczo-dydaktyczne a wytyczne podstawy programowej
Aby odpowiedzieć na pytanie, jak pisać plany, należy dokładniej przyjrzeć się dokumentowi, który jest fundamentem pracy wychowawczo-dydaktycznej w przedszkolu. Jest nim zatwierdzona 23 grudnia 2008 r. podstawa programowa wychowania przedszkolnego (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół
