W oczekiwaniu na święta – tygodniowy plan pracy dydaktyczno-wychowawczej Opracowała: Anna Uhlik, pedagog, specjalność edukacja elementarna i terapia pedagogiczna, magister zarządzania – rozwój potencjału społecznego, nauczyciel w szkole podstawowej, nauczyciel przedszkolny, terapeuta pedagogiczny. Opracowanie graficzne i merytoryczne: Wojciech Uhlik Cele główne: • rozwijanie zaciekawienia otaczającym światem, • rozwijanie koncentracji uwagi w oczekiwaniu na coś, • poznanie polskich tradycji związanych z Bożym Narodzeniem, • współpraca z innymi, • prezentacja własnych pomysłów, • tworzenie opisów, • ćwiczenie orientacji w schemacie własnego ciała – prawa/lewa, • ćwiczenia grafomotoryczne. Cele szczegółowe: • przeliczanie skarpetek i dobieranie ich w pary, • rozwiązywanie zagadek, • wskazywanie prawej/lewej stopy, wybieranie prawej/lewej ręki, • tworzenie opisu skarpetki/prezentu, • oglądanie prezentacji zwyczajów mikołajkowych: czyszczenie butów, • pakowanie prezentów, • dorysowywanie drugiej połowy rysunku/odbicia, • zapoznanie z wyglądem świątecznych potraw, wskazywanie ich składników, • tworzenie ozdób choinkowych, • ubieranie choinki. Środki dydaktyczne: • czerwone skarpety, sznurek, rekwizyty zimowo-świąteczne wraz z zagadkami, np. bombka, sopelek, gwiazdka, bałwan, rękawiczki, św. Mikołaj, skarpetki w różne wzory, kartki, kredki, książka Justyny Bednarek Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek (czterech prawych i sześciu lewych), kozak, narzędzia do czyszczenia butów, kartony, papiery prezentowe, taśma klejąca, kleje, wstążki, nożyczki, lusterka, zdjęcia wigilijnych potraw: barszcz, karp, kapusta z grzybami, makowiec, pierogi, kompotu z suszu, piernik, produkty spożywcze: mak, suszone grzyby, buraki, mąka, jajka, kapusta, cynamon, miód, suszone morele, woda, materiały do tworzenia choinkowych ozdób. I. KARTA GŁÓWNA Karty pracy nr 1.1 i 1.2 II. ZADANIA DO WYKONANIA Ilustracja świąteczna składa się z dwóch kart A4. Należy je wydrukować i skleić za pomocą taśmy klejącej. Tym razem to 24-dniowa karta przewodnia. Na jej bazie w ciągu całego miesiąca zachęcamy dzieci do wykonania kilku zadań. Należą do nich: 1. W oczekiwaniu na… Działanie nawiązuje do bardzo lubianych przez najmłodszych kalendarzy adwentowych, w których od 1 do 24 grudnia każdego dnia otwiera się jedno okienko z czekoladką lub mini zabawką. Wychowawca zawiesza w sali, podobnie jak na rysunku, dwadzieścia cztery czerwone skarpety, w których schowane są różne rekwizyty związane z zimą i świętami. Prowadzący opisuje dzieciom każdego dnia, co znajduje się w skarpecie z numerem wskazującym na konkretny grudniowy dzień. Zadaniem najmłodszych jest odgadnięcie przedstawianej łamigłówki. Po podjęciu przez wychowanków decyzji cała grupa sprawdza zawartość skarpety. Następnie każde dziecko, zaczynając od góry, liczy kolejno skarpetki na karcie pracy, by odnaleźć tę, która obowiązuje danego dnia i za pomocą pisaków rysuje, co się w niej znalazło. Z racji weekendu w poniedziałek rozwiązujemy z dziećmi aż trzy zagadki. Kilka propozycji opisów skarpetkowych skarbów: 1.12 – kolorowa i błyszcząca, na choince się mieniąca (bombka); 2.12 – cieplutkie i wełniane chronią palce przed zamarzaniem (rękawiczki); 3.12 – zwisam z dachu, gdy przychodzi mróz, gdy słońce przygrzeje, w wodę się zamienię (sopel); 4.12 – na wieczornym niebie mruga dziś do ciebie (gwiazda); 5.12 – nos ma z marchewki, a oczy z węgielków, nie wytrzyma niestety w zbyt dużym ciepełku (bałwan); 6.12 – w czerwonym stroju przez komin wskoczy, by dzieci zaskoczyć prezentem uroczym (św. Mikołaj) itd. 2. Do pary Dzieci poszukują na karcie pracy (1.1 i 1.2) identycznych skarpetek i łączą je w pary. Następnie przeliczają, ile takich par znalazło się w całym zadaniu. Uzupełnieniem tego ćwiczenia może być zadanie grupowe ze skarpetkami. Każdy z przedszkolaków przynosi na zajęcia jedną parę czystych, różnokolorowych skarpetek. Następnie wychowankowie siadają w kole, a wszystkie przyniesione skarpetki zostają wymieszane. Zadaniem podopiecznych jest jak najszybsze dobranie ich w pary i zawieszenie na umieszczonym w sali sznurku za pomocą klamerek. Ubieranie swoich skarpetek. Wskazywanie prawej i lewej stopy. 3. Jaką skarpetkę mam na myśli? Wskazane przez wychowawcę dziecko wybiera sobie jedną skarpetkę i opisuje ją swoim kolegom i koleżankom. Zadaniem przedszkolaków jest odgadnąć, o jaką skarpetkę chodzi. 4. Zaprojektuj skarpetkę Projektowanie własnej skarpetki lub próba odtworzenia wzoru jednej z wybranych skarpetek z karty. 5. Słuchanie opowieści Wspólne słuchanie czytanych przez nauczyciela opowieści o skarpetkach z książki Justyny Bednarek Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek (czterech prawych i sześciu lewych). Praca na bazie wysłuchanych opowieści. III. ZADANIA SCENARIUSZOWE 1. Odwiedziny Mikołaja Nauczyciel zapoznaje dzieci z tradycjami związanymi z obchodami mikołajek: czyszczenie butów, chowanie słodyczy itp. Następnie prezentuje dzieciom duży, wysoki kozak, który zaraz zostanie przed nimi schowany. Wszystkie dzieci siadają w kole. Z całej grupy zostaje wskazana jedna osoba, która na chwile opuszcza salę przedszkolną. Jej zadaniem będzie odnalezienie wskazanego wcześniej buta. Po powrocie do pomieszczenia rówieśnicy, za pomocą słów „ciepło”/„zimno”, starają się nakierować poszukującą osobę w dobrą stronę. Mikołajkowy but może być szukany wiele razy. Ważne, by podczas ostatnich poszukiwań umieścić w nim informację: „Ho, ho, ho! Drogie dzieci, zobaczcie, co skryło się w waszych bucikach”. Okazuje się, że Mikołaj pozostawił przedszkolakom słodką niespodziankę. 2a. Prezenty Tym razem zabieramy wychowanków w świat kartonów i prezentów. Nauczyciel dzieli przedszkolaków na grupy i przed każdą umieszcza duży karton. W końcu czas świąt to czas pakowania prezentów. Zadaniem każdego z zespołów jest zapakowanie prezentów wybranym przez siebie papierem prezentowym i wstążką. Liczy się zarówno współpraca, jak i kreatywność oraz dokładność. Następnie prowadzący zwraca się do najmłodszych: „Co takiego można by schować w kartonie? Jaki prezent mógłby się tam znaleźć?” W ten sposób zachęca dzieci do wymyślenia opisu i przedstawienia go grupie w postaci zagadki. 2b. Z lusterkiem w ręku Zadaniem dzieci jest dorysowanie drugiej części rysunku (lustrzane odbicie). Ze względu na możliwy brak ręki dominującej u dzieci w tym wieku wychowankowie wybierają samodzielnie kartę. Okaże się wtedy, czy wolą dorysować prawą ręką prawą połowę prezentu, czy lewą ręką lewą jego część. Każde z dzieci otrzymuje lusterko, w którym przegląda się odbitej połowie ilustracji. Dzieci wykonują pracę. Karta pracy nr 2L Karta pracy nr 2P 3. Wigilijna Kolacja Podczas wigilijnej wieczerzy na stole gości wiele smacznych potraw. Nauczyciel zaprasza dzieci do kulinarnego zadania. Na wielkim stole umieszcza zdjęcia zarówno wielu świątecznych przysmaków (barszcz, karp, kapusta z grzybami, makowiec, pierogi, kompot z suszu, makiełki, piernik), jak i składników, które potrzebne są do ich wykonania (mak, suszone grzyby, buraki, mąka, jajka, kapusta, cynamon, miód, suszone morele, woda itd.). Zadaniem dzieci jest przyporządkowanie składników do potraw. „Czy jakaś potrawa została bez składnika? (karp). Jak myślicie dlaczego?”. 4. Ubieramy choinkę Tym razem nauczyciel zaprasza dzieci do utworzenia świątecznych ozdób na bożonarodzeniowe drzewko. Wykonać je można z dowolnych materiałów plastycznych według pomysłu nauczyciela prowadzącego grupę. Na tych zajęciach wychowawca dzieli grupę przedszkolaków na cztery mniejsze zespoły. Każdy z nich pracuje przy swoim stole. Po przygotowaniu ozdób pojawia się w przedszkolu śliczna choinka, a zadaniem najmłodszych jest jej ozdobienie. Wychowawca po raz kolejny nawiązuje do zabaw z lusterkiem. Rozdaje dzieciom nową kartę pracy – tym razem z choinką. „Czy papierowe drzewka będą tak samo piękne, jak te w sali?” To się dopiero okaże. Karta pracy nr 3L Karta pracy nr 3P