STAN PRAWNY NA 22 STYCZNIA 2025

Urlopu dla poratowania zdrowia udziela się w dwóch różnych trybach. Należy zauważyć, że dyrektor placówki tylko w jednym z nich ma możliwość zakwestionowania orzeczenia o konieczności udzielenia urlopu zdrowotnego. Co warto wiedzieć o tym rodzaju urlopu?

Tryb udzielania urlopu dla poratowania zdrowia

Zgodnie z treścią art. 73 Karty nauczyciela (dalej: KN) nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, po przepracowaniu nieprzerwanie co najmniej siedmiu lat w placówce w wymiarze nie niższym niż ½ obowiązkowego wymiaru zajęć, dyrektor poradni udziela urlopu dla poratowania zdrowia:

• w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia:
  • choroby zagrażającej wystąpieniem choroby zawodowej lub
  • choroby, w której powstaniu czynniki środowiska pracy lub sposób wykonywania pracy odgrywają istotną rolę, lub
•  na leczenie uzdrowiskowe bądź rehabilitację uzdrowiskową

– w wymiarze nieprzekraczającym jednorazowo roku.

Wymagania związane z przyznaniem urlopu dla poratowania zdrowia

Prawo do urlopu dla poratowania zdrowia posiada nauczyciel mianowany lub dyplomowany zatrudniony na podstawie mianowania, nauczyciel początkujący zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony – pod warunkiem zatrudnienia w pełnym wymiarze zajęć. Prawo do tego urlopu ma także nauczyciel początkujący, który do 31 sierpnia 2022 r. posiadał stopień nauczyciela kontraktowego i na podstawie art. 17 Ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o zmianie ustawy Karta nauczyciela oraz niektórych innych ustaw jest zatrudniony na czas nieokreślony – pod warunkiem, że zatrudnienie to jest w pełnym wymiarze. Wszyscy inni nauczyciele, niezależnie od posiadanego stopnia awansu zawodowego, nie mają prawa do urlopu dla poratowania zdrowia, gdyż albo nie są zatrudnieni w pełnym wymiarze zajęć albo ich umowa o pracę została zawarta na czas określony.

Warunek pracy na czas nieokreślony jest związany z chwilą składania wniosku o urlop dla poratowania zdrowia. Sąd Najwyższy w Wyroku z dnia 13 stycznia 2015 r. (II PK 70/14) stwierdził, że „(...) chodzi o zatrudnienie na czas nieokreślony umożliwiające powrót do pracy nauczyciela, a więc o zatrudnienie z okresu składania wniosku o urlop zdrowotny (...)”.

Ustawodawca określił, że okres siedmioletniej pracy w placówce uznany jest za nieprzerwany, jeżeli nauczyciel podjął zatrudnienie w placówce nie później niż w ciągu trzech miesięcy po ustaniu poprzedniego stosunku pracy w tej samej lub innej placówce. Do okresu siedmioletniej pracy w placówce, wlicza się okresy czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby oraz urlopu innego niż wypoczynkowy, trwające łącznie nie dłużej niż sześć miesięcy. W przypadku okresu niezdolności do pracy i urlopu trwających dłużej niż sześć miesięcy wymagany okres pracy przedłuża się o ten okres.

Okres siedmioletniej pracy w placówce, uzasadniający prawo do urlopu, powinien przypadać bezpośrednio przed datą rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia. Wymóg siedmioletniego okresu pracy dotyczy udzielenia pierwszego urlopu dla poratowania zdrowia.

Ważne!
W okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia nauczyciel zachowuje prawo do comiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za wysługę lat oraz prawo do innych świadczeń pracowniczych. W przypadku udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia w wymiarze dłuższym niż 30 dni nauczyciel podlega kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.

O potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia choroby zagrażającej wystąpieniem choroby zawodowej lub choroby, w której powstaniu czynniki środowiska pracy lub sposób wykonywania pracy mogą odgrywać istotną rolę, orzeka lekarz posiadający uprawnienia do wykonywania badań, o których mowa w art. 229 § 1, 2 i 5 Kodeksu pracy, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 229 § 8 k.p., wykonujący działalność w jednostce służby medycyny pracy, z którą poradnia zawarła umowę na wykonywanie badań wstępnych, okresowych i kontrolnych pracowników oraz inne świadczenia zdrowotne.