Treści programowe z doradztwa zawodowego w szkole podstawowej Moduł Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas I–III szkół podstawowych Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas IV–VI szkół podstawowych Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII i VIII szkół podstawowych Poznanie siebie Dziecko: • określa, co lubi robić, • podaje przykłady różnych zainteresowań, • określa, co robi dobrze, • podejmuje działania i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych Uczeń: • opisuje swoje zainteresowania i określa, w jaki sposób może je rozwijać, • prezentuje swoje zainteresowania przed innymi osobami, • podaje przykłady różnorodnych zainteresowań innych ludzi, • podaje przykłady swoich mocnych stron w różnych obszarach, • podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych Poznawanie własnych zasobów Uczeń: • określa własne zainteresowania i uzdolnienia oraz kompetencje, • wskazuje swoje mocne strony oraz możliwości ich wykorzystania w różnych dziedzinach życia, • podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i ocenia swoje działania, formułując wnioski na przyszłość, • prezentuje swoje zainteresowania i uzdolnienia przed innymi osobami z zamiarem zaciekawienia odbiorców Uczeń: • określa wpływ stanu zdrowia na wykonywanie zadań zawodowych, • rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe), • dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autoanalizy, ocen innych osób oraz innych źródeł, • rozpoznaje własne ograniczenia jako wyzwania w odniesieniu do planów edukacyjno-zawodowych, • rozpoznaje swoje możliwości i ograniczenia w zakresie wykonywania zadań zawodowych i uwzględnia je w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej, • określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji, • określa własną hierarchię wartości i potrzeb Świat zawodów i rynek pracy Dziecko: • odgrywa różne role zawodowe w zabawie, • podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w jego najbliższym otoczeniu i nazwy tych zawodów, które wzbudziły jego zainteresowanie, oraz identyfikuje i opisuje czynności zawodowe wykonywane przez te osoby, • wskazuje zawody zaangażowane w powstawanie produktów codziennego użytku oraz w zdarzenia, w których dziecko uczestniczy, takie jak wyjście na zakupy, koncert, pocztę, • podejmuje próby posługiwania się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny, • opowiada o sobie w grupie rówieśniczej Uczeń: • odgrywa różne role zawodowe w zabawie, • podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu oraz opisuje podstawową specyfikę pracy w wybranych zawodach, • opisuje, czym jest praca i omawia jej znaczenie w życiu człowieka na wybranych przykładach, • omawia znaczenie zaangażowania różnych zawodów w kształt otoczenia, w którym funkcjonuje, • opisuje rolę zdolności i zainteresowań w wykonywaniu danego zawodu, • posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny Uczeń: • wymienia różne grupy zawodów i podaje przykłady zawodów charakterystycznych dla poszczególnych grup, • opisuje różne ścieżki uzyskiwania kwalifikacji zawodowych oraz podstawową specyfikę pracy w zawodach, • opisuje, czym jest praca i jakie ma znaczenie w życiu człowieka, • podaje czynniki wpływające na wybór ścieżki zawodowej, • posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny, • wyjaśnia rolę pieniądza we współczesnym świecie i jego związek z pracą Uczeń: • wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając kwalifikacje wyodrębnione w zawodach oraz możliwości ich uzyskiwania, • porównuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy i oczekiwaniami pracodawców, • wyjaśnia zjawiska i trendy zachodzące na współczesnym rynku pracy z uwzględnieniem regionalnego i lokalnego rynku pracy, • uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka, • analizuje znaczenie i możliwości doświadczania pracy, • wskazuje wartości związane z pracą i etyką zawodową, • dokonuje autoprezentacji, • charakteryzuje instytucje wspomagające planowanie ścieżki edukacyjno-zawodowej, w tym instytucje rynku pracy Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie Dziecko: • nazywa etapy edukacji (bez konieczności zachowania kolejności chronologicznej), • nazywa czynności, których lubi się uczyć Uczeń: • uzasadnia potrzebę uczenia się i zdobywania nowych umiejętności, • wskazuje treści, których lubi się uczyć, • wymienia różne źródła wiedzy i podejmuje próby korzystania z nich Uczeń: • wskazuje różne sposoby zdobywania wiedzy, korzystając ze znanych mu przykładów, oraz omawia swój indywidualny sposób nauki, • wskazuje przedmioty szkolne, których lubi się uczyć, • samodzielnie dociera do informacji i korzysta z różnych źródeł wiedzy Uczeń: • analizuje oferty szkół ponadpodstawowych i szkół wyższych pod względem możliwości dalszego kształcenia, korzystając z dostępnych źródeł informacji, • analizuje kryteria rekrutacyjne do szkół ponadpodstawowych w kontekście rozpoznania własnych zasobów, • charakteryzuje strukturę systemu edukacji formalnej oraz możliwości edukacji pozaformalnej i nieformalnej, • określa znaczenie uczenia się przez całe życie Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych Dziecko: • opowiada, kim chciałoby zostać, • w miarę możliwości planuje własne działania lub działania grupy rówieśniczej przez wskazanie pojedynczych czynności i zadań niezbędnych do realizacji celu, • podejmuje próby decydowania w ważnych dla niego sprawach, indywidualnie i w ramach działań grupy rówieśniczej Uczeń: • opowiada, kim chciałby zostać i co chciałby robić, • planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując na podstawowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu, • próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio z jego osobą Uczeń: • opowiada o swoich planach edukacyjno-zawodowych, • planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując szczegółowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu, • próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio lub pośrednio z jego osobą Uczeń: • dokonuje wyboru dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej samodzielnie lub przy wsparciu doradczym, • określa cele i plany edukacyjno-zawodowe, uwzględniając własne zasoby, • identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie ścieżki edukacyjno-zawodowej i wyjaśnia, w jakich sytuacjach korzystać z ich pomocy, • planuje ścieżkę edukacyjno-zawodową, uwzględniając konsekwencje podjętych decyzji